با نگاه به هر رفتاری می‌توان نشانه‌هایی از انگیزه‌های مختلف را دید. رفتار ما انسان‌ها به‌شدت متأثر از انگیزه‌های ما هستند. به همین دلیل شناخت انگیزه‌ها بسیار مهم و کاربردی است. در این مقاله ابتدا مختصر تعریفی را از انگیزه ارائه خواهیم داد و سپس به سراغ انواع انگیزه می‌رویم. پس برای آشنایی با انواع مختلف ایجاد انگیزه تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

انگیزه چیست؟ تعریفی ساده از انگیزه!

انگیزه‌ها نیروهای شکل‌دهنده به رفتار ما هستند. انگیزه‌ها در واقع دلایل و عواملی‌اند که ما را به سوی یک رفتار خاص یا یک تصمیم خاص سوق می‌دهند. هر رفتار و تصمیم ما با هدف خاصی اتخاذ می‌شود، گاه این میل به شایستگی است که رفتاری را ایجاد می‌کند، گاه میل به گرفتن پاداش است، گاه یک نیاز فیزیولوژیکی است، گاه میل به تأیید ‌شدن در اجتماع است و همین‌طور الی‌ آخر.

آنچه مهم است این است که بدانیم تک‌تک رفتارها، تصمیمات و انتخاب‌های ما توسط نیروهای خاصی شکل می‌گیرند که آن را «انگیزه» می‌نامیم.

• مطلب مرتبط: انگیزه واقعاً چیست؛ حلقه گمشده یک زندگی با کیفیت!

معرفی انواع انگیزه به شکل‌های مختلف

به‌صورت کلی انگیزه‌های آدمی را می‌توان به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد. این دو گروه انگیزه را نیز می‌توان به دسته‌های بیشتری تقسیم کرد. البته باید توجه داشت که تقسیم‌بندی و جداسازی انگیزه‌ها به دو دسته درونی و بیرونی با مقداری ساده‌سازی همراه است.

در واقع این انگیزه‌ها به شدت با همدیگر درآمیخته‌اند و این‌گونه نیست که کاملاً جدا و مجزا از یکدیگر باشند. به همین خاطر حین تقسیم‌بندی و جداسازی این انگیزه‌ها از یکدیگر باید محتاط بود.

انگیزه درونی به چه معناست؟

انگیزه‌های درونی در واقع محرک‌هایی درونی‌اند که به رفتار ما جهت می‌دهند. این انگیزه‌ها بیشتر از اینکه با دنیای بیرون در ارتباط باشند، با دنیای درونی ما در ارتباط‌اند و به دنبال ارضای نیازهای درونی‌اند.

در واقع این انگیزه‌ها بیشتر از اینکه وابسته به دیگران‌ باشند وابسته به خود ما هستند. چند نمونه از این انگیزه‌ها را در قسمت بعد بررسی می‌کنیم.

انواع انگیزه درونی را بیشتر بشناسیم!

با انواع انگیزه درونی بیشتر آشنا شویم:

1- انگیزه نگرش

همه ما رویکرد خاص خود را نسبت به جهان داریم. در واقع هر کدام از ما دیدگاه‌های خاص خود را نسبت به جهان دارا هستیم و این دیدگاه‌ها به شدت بر رفتارها و انتخاب‌هایمان تأثیر می‌گذارند. دیدگاه‌ها و رویکرد ما نسبت به جهان در واقع نوعی نیروی جهت دهنده به رفتار هستند که می‌توان آن را انگیزه نگرش نامید.

2- انگیزه شایستگی و ارزشمندی

شایستگی یک نیاز درونی بسیار مهم است که به شدت بر رفتار ما تأثیر می‌گذارد. ما دوست داریم فردی با صلاحیت، شایسته، کافی، مفید و مهم باشیم و همین بسیاری از رفتارهایمان را شکل می‌دهد. نیاز به شایستگی و ارزشمندی نیازهایی اساسی در انسان‌ها هستند و بسیاری از کارهای ما در جهت ارضای این نیازها هستند. به همین خاطر انگیزه شایستگی را می‌توان یک انگیزه بسیار مهم در رفتارها و انتخاب‌های انسان‌ها دانست.

3- انگیزه خلاقیت

دیگر انگیزه‌ درونی، انگیزه خلاقیت است. ما انسان‌ها میل شدیدی به خلق کردن داریم؛ چرا که زندگی‌مان از طریق خلق کردن معنا پیدا می‌کند. در واقع از طریق خلق کردن است که انسان احساس زنده‌بودن می‌کند و بسیاری از اوقات این انگیزه خلاقیت است که رفتار ما را شکل می‌دهد.

4- انگیزه فیزیولوژیکی

انگیزه‌های فیزیولوژیکی از ابتدایی‌ترین انگیزه‌های ما هستند که در رفتارهای ما تأثیر بسیار مهمی دارند. خیلی از رفتارهای ما تحت تأثیر نیازهای فیزیولوژیکی و به دلایل فیزیولوژیکی صورت می‌گیرند. برای مثال گرسنگی و یا نیازهای جنسی دو نمونه از عوامل فیزیولوژیکی‌اند که به شدت بر رفتارهای ما تأثیر می‌گذارند.

انگیزه بیرونی به چه معناست؟

در انگیزه‌هایی بیرونی برخلاف انگیزه‌‌های درونی این محرک‌های خارجی هستند که رفتار ما را سوق می‌دهند. این انگیزه‌ها بیشتر از همه با دنیای بیرون در ارتباط‌اند و وابسته به دیگران‌اند.

با انواع انگیزه بیرونی بیشتر آشنا شویم!

در زیر، برخی از انواع انگیزه بیرونی را بهتر خواهیم شناخت:

1- انگیزه پاداش

پاداش‌های بیرونی مانند پول، شهرت و موقعیت از جمله انگیزه‌هایی است که به شدت وابسته به دیگران است و نقش بسیار مهمی در رفتارهایمان بازی می‌کنند. خیلی از رفتارهای ما برای کسب این پاداش‌ها انجام می‌شوند و نقش این انگیزه‌ها را در رفتارهای انسان اصلاً نباید نادیده گرفت.

2- انگیزه قدرت

ما انسان‌ها میل زیادی نیز به تسلط و کنترل و برتری از دیگران داریم. همین موضوع باعث می‌شود که خیلی اوقات خود را در رقابت با دیگران تصور کنیم و تلاش کنیم که گوی سبقت را از آنان بدزدیم. به‌صورت کلی قدرت، تسلط و برتری اجتماع از انگیزه‌های مهم تأثیرگذار بر رفتار ما هستند.

3- انگیزه ترس

ترس نیز از عوامل اثرگذار بر رفتارهای ما است. خیلی از اوقات ترس از پیامدهای یک رفتار باعث می‌شوند که رفتار خاصی را برگزینیم. خیلی از اوقات ما در اجتماع در معرض تنبیه قرار داریم و ترس از تنبیه می‌تواند به منبع مهمی برای اتخاذ تصمیمات مختلف تبدیل شود. به‌صورت کلی ترس از وضعیت‌های اجتماعی مختلف، عامل بسیار مهمی در رفتارهای ما است.

4- انگیزه ارتباطات اجتماعی

ارتباطات اجتماعی نقش بسیار مهمی در رفتارهای ما بازی می‌کنند. ما انسان‌ها موجوداتی کاملاً اجتماعی هستیم و به شدت تحت تأثیر ارتباطات قرار داریم. ارتباطات اجتماعی تأثیر بسیار مهمی بر نیازمان به مقبولیت و تعلق می‌گذارند و ما برای اینکه بتوانیم خود را در گروه‌های جا دهیم و مورد تأیید جامعه قرار بگیریم، رفتارهای خاصی را انتخاب می‌کنیم و رفتارهای دیگر را نیز کنار می‌گذاریم.

 در واقع اجتماع یک عامل بسیار مهم در رفتارها و انتخاب‌های ما است و نقش انگیزه‌های اجتماعی را در رفتار افراد را باید به شدت جدی گرفت.

سخن پایانی مقاله انواع انگیزه

در این مقاله به معرفی انگیزه و انواع مختلف آن پرداختیم. انگیزه‌ها نیروهای شکل‌دهنده و جهت دهنده به رفتار و انتخاب‌های ما هستند. انگیزه‌ها را می‌توان به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم کرد. انگیزه‌های درونی شامل انگیزه شایستگی، خلاقیت، نگرش و انگیزه‌های فیزیولوژیکی می‌شوند. انگیزه‌های بیرونی نیز شامل انگیزه پاداش، قدرت، ترس و ارتباطات اجتماعی می‌شوند.

چطور انگیزه را عملی و کاربردی یاد بگیریم؟

دوره‌ای که به شما کمک می‌کند انگیزه‌تان را به صورت واقعی افزایش دهید: