این سخنرانی من پیام بهرام پور است در تدکس (TEDx) امید است. این سخنرانی در شهریورماه 1401 در مشهد انجام شده است و در سایت رسمی تد هم قرار گرفته است. اول به سراغ سخنرانی پیام بهرام پور در رویداد تد برویم و سپس کمی در مورد اینکه اصلا تد چیست در انتهای مقاله بخوانیم!

 

پیام بهرام پور در رویداد تدکس (TEDx) چه گفت؟

 

در این سخنرانی که به همت سازمان تدکس تحت نظارت سازمان اصلی تد انجام شده است، چه گفتم؟ وارونگی یعنی چه و چرا می‌توانیم با وارونگی، شانس موفقیتمان را بیشتر کنیم و با خلاقیت بیشتری کارها را پیش ببریم؟

 با هم این ویدئو 20 دقیقه‌ای از سخنرانی پیام بهرام پور در تدکس (TEDx) را ببینیم و سپس مقاله‌ای که از آن استخراج کرده‌ایم را بخوانیم!

 

مغز انسان؛ چیزی که هنوز هم ناشناخته مانده است!

 

باور کنید دانشی که اکنون از تلفن همراه در دستمان داریم، بسیار بیشتر از چیزی است که در سر ما قرار دارد و هر روز آن را با خود به این‌طرف و آن‌طرف حمل می‌کنیم.

مغز انسان پیچیده‌ترین پدیده عالم هستی است و هر روز در حال تکامل، در ابتدای سخنرانی‌ام در تد گفتم که شناخت مغز چقدر به نگاه و رویکرد ما به زندگی عمق می‌بخشد و اهمیت دارد.

 

زندگی آزمون نشده ارزش زیستن ندارد!

در ابتدای صحبت‌هایم در سخنرانی تدکس (TEDx) با جمله‌ای عمیق از سقراط شروع کردم:

زندگی آزمون نشده ارزش زیستن ندارد!

اغلب ما دنباله‌رو دیگرانیم و می‌بینیم دیگران چه می‌کنند تا ما هم آن را تکرار کنیم. بااین‌حال، معدود انسان‌هایی هم هستند که متفاوت رفتار می‌کنند و کارهای متفاوتی انجام می‌دهند.

اما تعداد افرادی که وارونه عمل می‌کنند، بسیار کم است! وارونه عمل کردن یعنی چه؟ بیایید مثال‌های متنوعی که پیام بهرام پور در رویداد تدکس (TEDx گفت را مرور کنیم.

 

مثال‌هایی جالب از قدرت وارونگی در سخنرانی پیام بهرام پور در تدکس (TEDx)!

 

پیام بهرام پور در سخنرانی تدکس (TEDx) خود، گفت که وارونه عمل کردن یعنی کارها را به نه‌تنها به شیوه معمول انجام ندهیم، بلکه دقیقاً برعکسش را انجام دهیم.

اما چرا بعضی از ما از وارونه عمل کردن می‌ترسیم؟

مهم‌ترین دلایل آن به نظر من این‌هاست:

• شهامت رفتاری خلاف عرف و تابو را نداریم
• می‌خواهیم بر خلاف ضرب‌المثل “خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو” عمل نکنیم و طبق چیزی که بقیه عمل می‌کنند، عمل کنیم.
• سیستم ناکارآمد آموزشی که ما را طوری تربیت کرده که به خود اجازه وارونه عمل کردن نمی‌دهیم!
• اینکه در مواقعی که باید گاز ندهیم، گاز می‌دهیم (تصور کنید کسی را که با ماشینش در شن فرو رفته و برای برون‌رفت از آن، به جای اینکه گاز ندهد، مدام گاز می‌دهد!)

 

مثال اول: موقع ترس از سخنرانی

پیام بهرام پور در سخنرانی تدکس (TEDx) خود با چیزی که متخصص آن است شروع کرد. یعنی سخنرانی و فن بیان!

 

او گفت: اغلب مدرسین سخنرانی و حتی اکثر ما راه‌حلمان برای اینکه موقع یک سخنرانی نترسیم چیست؟

اینکه مثبت فکر کنیم، به خودمان حرف‌های تأکیدی و مثبت بزنیم و به خود القای آرامش کنیم.

تحقیقات اما چیز دیگری نشان می‌دهند. اینکه مثبت فکر کردن، نه‌تنها تأثیر خوبی ندارد، بلکه می‌تواند اوضاع را بدتر کند.

یک راه‌حل وارونه این است:

دستتان را روی قلبتان بگذارید و به خود واقعیت‌ها را بگویید. “من هیجان زیادی دارم”. “من دچار شرایطی شده‌ام که استرس در من زیاد است”؛ و…

نتایج تحقیقات نشان داده روبرو شدن با واقعیت‌ها کمک می‌کند رویکرد واقع‌بینانه‌تری داشته باشیم و کمتر دچار استرس شویم. چون مغزمان را گول نمی‌زنیم و اجازه می‌دهیم برای شرایط نسبتاً بحرانی‌ای که با آن مواجه شده، راه‌حل واقعی پیدا کند.

در حقیقت، خیلی وقت‌ها واقع‌بین بودن بهتر از انگیزشی رفتار کردن است.

 

مثال دوم: تدریس و آموزش دادن!

دومین مثالی که پیام بهرام پور در مورد آن صحبت کرد، در مورد آموزش دادن و تدریس است. حتماً می‌دانید که پیام بهرام پور، سال‌هاست دوره مدرسه استادی را برای تربیت مدرسین حوزه‌های مختلف برگزار می‌کند.

او گفت: آیا می‌دانید مهم‌ترین عامل برای موفقیت در تدریس و آموزش دادن و تأثیرگذاری بیشتر آن وجود دارد چیست؟

شاید این سخن را شنیده‌اید:

مستمع صاحب سخن را بر سر ذوق آورد!

اگر بگوییم این ضرب‌المثل اشتباه است باور می‌کنید؟

نتایج پژوهش‌ها روی 250 میلیون دانش‌آموز در سراسر دنیا نشان داده است اصلی‌ترین عامل برای تأثیرگذاری بیشتر آموزش این است که یک مدرس باور کند کلامش تأثیرگذار است.

به‌بیان‌دیگر تأثیر گفتگوهای درونی و ایمان و باور درونی شما از تأثیری که دیگران بر شما می‌گذارند، بیشتر است. اگرچه نمی‌توان منکر این واقعیت شد که واکنش و رفتار مستمعین هم می‌تواند عاملی مهم بر روی سخنرانی شما و تأثیر آموزش‌هایتان باشد!

 

مثال سوم: تعیین اهدافی مثل کتاب خواندن و ورزش!

 

دقت کرده‌اید همه عادت‌های بد و بزرگ ما، از رفتارهای کوچک شروع می‌شوند؟

مثلاً اگر به معتادها به مواد مخدر رجوع کنید، همه آن‌ها موقعی در دام افتاده‌اند که می‌خواستند فقط امتحانش کنند.

یا موارد دیگر!

اما موقعی که می‌خواهیم اهداف خوب بگذاریم، گنده‌گویی می‌کنیم و می‌خواهیم کارهای بزرگ انجام دهیم! مثلاً وقتی هدف کتاب‌خوانی می‌گذاریم، با خود می‌گوییم روزی 40 صفحه کتاب می‌خوانم. یا موقعی که هدف ورزش می‌گذارید، با خود می‌گویید روزی 60 دقیقه ورزش می‌کنم!

چطور می‌شود اگر عادات بد را الگو قرار دهیم و از کارهای بسیار کوچک شروع کنیم؟

مثلاً با خود بگویید فقط روزی یک صفحه کتاب می‌خوانم و یا فقط روزی 10 دقیقه ورزش می‌کنم؟

وارونه عمل کنید، گنده‌گویی نکنید؛ شانس انجام کارها و رسیدن به اهداف، با گام‌های کوچک بیشتر می‌شود.

 

مثال چهارم: موقع حل مسائل پیچیده!

 

سخنرانی پیام بهرام پور در تدکس (TEDx) با مثالی در مورد مسائل پیچیده ادامه پیدا کرد.

او گفت: “پژوهش‌ها نشان داده وقتی شما خودتان را کاملاً از مسئله دور می‌کنید شانس حل آن بیشتر است تا وقتی‌که مدام به آن فکر کنید! دقت کرده‌اید در توالت و حمام چقدر ایده‌های ناب به ذهنتان می‌رسد؟”

در حالت دور شدن از پیچیدگی‌ها، فرصت بهتری برای ایجاد اتصالات درست و درست فکر کردن دارد. بنابراین لازم است برخی مواقع خودتان را از مسئله‌ای که برایتان پیش آمده دور نگه دارید تا مغزتان فرصت بازیابی و پیدا کردن راه‌حا‌ها را بیابد.

 

مثال پنجم: احساسات!

 

پژوهش بسیار جالبی انجام شده است. محققین می‌خواستند بدانند انسان‌ها می‌توانند بین هیجان ناشی از ترس و تحریک جنسی تمایزی قائل شوند یا خیر؟

برای آزمایش دو پل روی رودخانه کاپیلانو در ونکوور کانادا انتخاب شد. پل اول پهن بود و محکم و با ارتفاع سه متر بر روی قسمتی از رودخانه که جریان آرامی داشت ساخته شده بود. پل دوم یک پل معلق و چوبی بود که به ارتفاع هفتاد متر و بر روی قسمتی از رودخانه با جریان خیلی تند ساخته شده بود.

پل دوم خیلی باریک بود و موقع راه رفتن هم به حرکت درمی‌آمد و افراد اغلب مجبور بودند نرده‌های کنار پل را بگیرند.

گروهی از مردان ۱۸ تا ۳۵ ساله انتخاب شدند و به صورت تصادفی از آن‌ها خواسته شد از روی یکی از پل‌ها عبور کنند. در انتهای پل یک مصاحبه‌کننده از آن‌ها می‌خواست که در صورت تمایل پرسشنامه‌ای را پر کنند و در یک آزمایش روانشناسی شرکت کنند.

در صفحه‌ی اول پرسشنامه یک سری سؤالات عمومی در مورد سن و جنسیت و تحصیلات و … پرسیده شده بود ولی در صفحه دوم باید بر اساس تصویر زنی که یک دستش روی صورتش بود و یک دستش هم به سمت بیرون دراز شده بود یک داستان دراماتیک کوتاه می‌نوشتند. محتوای این داستان‌ها بعداً در مقیاسی بین ۱ (کاملاً غیرجنسی) تا ۵ (شامل عمل جنسی) ارزیابی می‌شد.

بعد از پر کردن پرسشنامه مصاحبه‌کننده شماره تلفن خودش را به شرکت‌کننده می‌داد و در صورت تمایل، آزمایش را برایش شرح می‌داد.

جنسیت مصاحبه‌کننده در پذیرش مصاحبه نقش داشت و مردها بیشتر وقتی حاضر به مصاحبه شده بودند که مصاحبه‌گر زن بود. علاوه بر آن نتایج نشان داد شرکت‌کننده‌ها بعد از عبور از روی پل دوم که ترسناک‌تر بود، بیشتر جذب مصاحبه‌کننده خانم شده بودند و نه‌تنها محتوای داستانی که نوشته بودند جنسی‌تر بود، بلکه خیلی‌هایشان هم بعدازآن، به خانم مصاحبه‌کننده زنگ می‌زدند تا بلکه رابطه دوستی با او برقرار کنند.

به عبارت دیگر رابطه مستقیمی بین ترس و تحریک جنسی وجود دارد و وقتی سطح آدرنالین فرد بر اثر ترس افزایش پیدا کند، مغز این را معادل افزایش آدرنالین در تحریک جنسی در نظر می‌گیرد و او را تحریک می‌کند.

از این تحقیق چه نتیجه‌ای می‌گیریم؟

اینکه خیلی مواقع ما قضایا را وارونه برداشت می‌کنیم. مثلاً گاهی اوقات از چیز دیگری خشمگین هستیم اما آن را روی چیز دیگری خالی می‌کنیم.

خیلی اوقات ما دلایل واقعی احساساتمان را نمی‌دانیم و چیز دیگری برداشت می‌کنیم.

 

مثال ششم: دانشگاه کینگز لندن!

 

سخنرانی پیام بهرام پور در تدکس (TEDx) با مثالی در مورد خودش ادامه پیدا کرد:

“من موقعی که در دانشگاه کینگز پذیرفته شدم، از این خوشحال بودم که می‌توانم در محضر اساتیدی بزرگ تلمذ کنم و کلی چیز یاد بگیرم؛ اما اوضاع برعکس پیش رفت!”

در هفته اول، چند تحقیق روانشناسی به ما دادند و از ما خواستند آن‌ها را به بوته نقد بکشانیم.

آن‌ها از ما می‌خواستند برعکس فکر کنیم؛ یعنی نتایج را نادیده بگیریم و حتی در صورت درستی آن پژوهش‌ها که اتفاقاً مقالات معتبری هم بودند، آن‌ها را نقد کنیم.

این‌گونه بود که ما فهمیدیم برعکس فکر کردن و وارونه فکر کردن چقدر مهم است. آیا چنین مواردی را در آموزش و پرورش خودمان می‌توانیم یافت کنیم؟ 🙁

 

مثال هفتم: مثبت اندیشی!

مورد آخری که می‌خواهم برایتان مثال بزنم، مثبت اندیشی افراطی است. بارها دیده‌اید که مدرسین انگیزشی از ما خواسته‌اند که مثبت اندیش باشیم، اما پژوهش‌ها نشان داده نه‌تنها مثبت اندیشی صرف مفید نیست، بلکه گاهی فکر کردن به صورت منفی می‌تواند بهتر باشد و نتایج بهتری برای ما داشته باشد.

در یک پژوهش تعدادی از افراد که قصد ترک سیگار را داشتند، به دو گروه تقسیم کردند.

به گروه اول گفتند مثبت فکر کنند و به این فکر کنند ه ترک سیگار چقدر برایشان نتایج مثبت به بار می‌آورد.

به گروه دوم گفتند که بررسی کنند و ببیند که حین ترک سیگار چه مشکلاتی دارند و ممکن است با چه موانعی روبرو شوند. مثلاً عصبانی که می‌شوم، به سیگار روی می‌آورم. یا وقتی دوستانم پیش من می‌آیند، بیشتر سیگار می‌کشم!

همه این موانع را نوشتند و آنگاه برای این موانع راه‌حل پیدا کردند.

گروه دوم به‌مراتب در ترک سیگار موفق‌تر عمل کردند.

 

سخن پایانی سخنرانی پیام بهرام پور در تدکس (TEDx)

خیلی وقت‌ها نه‌تنها باید همرنگ جماعت نشویم، بلکه باید به صورت برعکس به رویدادها و پدیده‌ها فکر کنیم. شاید بهتر است به جای ضرب‌المثل “خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو” بگوییم: “خواهی نشوی همرنگ، رسوای جماعت شو”!

در دنیای آدم‌های موفق، خیلی وقت‌ها ما نگاه می‌کنیم و می‌گوییم اگر من هم امکانات فلانی را داشتم، موفق می‌شدم، اما بیایید این بار برعکس فکر کنیم. اینکه آن‌ها حاضرشده‌اند از چه چیزهایی بگذرند تا به این موفقیت‌ها برسند؟

 

تد (TED) چیست؟ تدکس (TEDx) چه فرقی با تدتاک دارد؟

ایده‌ها، ارزش انتشار را دارند…

این جمله‌ای است که سرلوحه شرکت تد (TED)، یک سازمان آمریکایی است. سازمان تد با برگزاری رویدادهایی، به افراد تاثیرگذار و مهم فرصت می‌دهد تا ایده‌ها و رویکردهایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند.

لابد تا به حال عبارت‌هایی مثل تدتاک (TED Talk) و تدکس(TEDx) را شنیده‌اید.

تدتاک مجموعه همایش جهانی است که با شعار «ایده‌های شایسته گسترش»، برگزار می‌شود. تمرکز اولیه تدتاک روی تکنولوژی و استارتاپ‌ها بود،اما از آن به بعد تمرکزش وسیع‌تر شده تا سخنرانی‌هایی را از موضوعات علمی، فرهنگی و دانشگاهی زیادی شامل شود. سازمان تد که در کشور آمریکا مستقر است، سخنرانی‌های متعددی را به صورت رایگان در سایت خود منتشر می‌کند. رویداد اصلی تد در کشورهایی مثل کانادا و آمریکا برگزار می‌شود.

اما تدکس چیست و چه تفاوتی با تد تاک دارد؟

تدکس، رویدادی شبیه به کنفرانس اصلی تد است و هر فرد یا سازمانی می‌تواند به راحتی آن را در هر نقطه از دنیا برگزار کند. تنها یک شرط مهم برای این اتفاق وجود دارد و آن هم این است که فرد یا سازمان مورد نظر جهت برگزاری رویدادی به اسم تد، برای دریافت مجوز از سازمان تد اقدام کند.

رویداد مورد نظر باید مطابق با قوانین و اصولی باشد که در سخنرانی‌های معمول تد وجود دارد. رویدادهای تدکس اجازه دارند برای جبران هزینه‌های برگزاری، اسپانسر جذب کنند یا از شرکت‌کنندگان در آن رویداد، هزینه‌ای برای دریافت کنند. همچنین رسم بر این است که سخنران‌هایی که در تدکس حضور پیدا می‌کنند، دستمزد و پولی بابت حضور در رویداد نگیرند. این شما و این هم پیام بهرام پور و سخنرانی تدکس!

 

چگونه تفکر نقادانه را رایگان یاد بگیریم؟

در دوره رایگان تفکر نقادانه که بر اساس پژوهش‌های علمی طراحی و اجرا شده است، با تازه‌ترین تکنیک‌ها برای ارتقای طرز فکرتان آشنا خواهید شد. به نظر من (پیام بهرام پور) برای تک تک ما لازم است که تفکر نقادانه داشته باشیم تا عمیق‌تر بیندیشم، گول نخورم و ذهنمان شفاف‌تر شود.

روی تصویر زیر کلیک کنید: