درست است که شروع سخنرانی، مهمترین بخش آن است، اما این پایان سخنرانی است که آن را در ذهنها ماندگار میکند. همیشه همه ما به پایانبندی فیلمها و کتابها دقت میکنیم و برایمان مهم است، پایان سخنرانی نیز همین گونه است. بسیاری از فیلمها با موضوع جذاب آغاز میشوند و محتوای عالی دارند؛ اما یک پایانبندی بد، همه چیز را به هم میریزد و باعث میشود در آخر شما بگویید: «ای بابا! نشد یه فیلم ببینیم که پایانبندی خوبی داشته باشه!» و یا «این کتاب چقدر بد تموم شد! اصلاً نفهمیدیم سرنوشت شخصیتها چطوری تموم شد!»
یک پایان سخنرانی خوب باید به یادماندنی، جذاب و کاملاً مشخص باشد و بسیاری از افراد از این موضوع بسیار مهم فقط به دلیل ناتوانی در مدیریت زمان غافل میشوند و این فرصت فوقالعاده را به سادگی از دست میدهند. پیشنهاد میکنیم برای دریافت بهترین روشها جهت داشتن پایانی جذاب برای سخنرانی خود در ادامه متن همراه ما باشید.
پیشنهاد میکنیم قبل از شروع متن حتما این فیلم ببینید
- مطلب مرتبط: سخنرانی چیست؟ یک سخنران چه ویژگیهایی دارد؟
اهمیت داشتن پایان سخنرانی مناسب؛ چرا پایان سخنرانی مهم است؟
به نمودار زیر نگاه کنید:
این نمودار نشاندهنده میانگین میزان توجه مخاطبین به صحبتهای شماست. همانطور که مشاهده میکنید، در ده دقیقه پایانی سخنرانی، توجه مخاطب به طور فزایندهای زیادتر میشود. همین جاست که اگر یک پایان خوب برای سخنرانی داشته باشید، بدون شک ماندگاری بیشتری در ذهن مخاطب خواهید داشت و اگر پایان بد سخنرانی داشته باشید، متأسفانه خاطرهای بد هم بر جای خواهید گذاشت.
علاوه بر این نکته، اهمیت روش به پایان بردن سخنرانی یا صحبت در جمع در این است که شما به وسیله آن میتوانید تا حد زیادی بر قضاوت مخاطب در مورد خودتان و سخنرانیتان تأثیر بگذارید.
6 روش کاربردی و عالی برای پایان سخنرانی
برای آن که بتوانید سخنرانی خود را جذاب و قدرتمند به پایان برسانید، باید برای این کار وقت کافی بگذارید و آن را به خوبی طراحی کنید. بسیاری از سخنرانان فکر میکنند که فقط باید شروع خیره کننده و جذابی داشته باشند. درحالیکه همانطور که در ابتدای متن گفتیم، پایان جذاب شاید به اندازه همان آغاز جذاب سخنرانی اهمیت داشته باشد.
کسانی که هیچ طرحی برای پایان سخنرانی خود ندارند، فقط تشکر میکنند و در جای خود مستقر میشوند. پایان سخنرانی آخرین فرصتی است تا اثری مثبت و ماندگار از هدف سخنرانی خود بر مخاطبان بگذارید. مخاطبان پس از شنیدن پایان سخنرانی شما اقدام به کارهایی میکنند که هدف سخنرانی شما آن را مشخص کرده است.
1. نشان دهید دارید به انتهای سخنرانی نزدیک میشوید
اگر خیلی واضح نشان دهید که دارید به پایان سخنرانی نزدیک میشوید، افراد میزان توجهشان را بالا میبرند و بیشتر گوش میکنند. (نمودار بالا را به یاد آورید)
مثلاً وقتی از این عبارات استفاده میکنید، انگار با زبان بیزبانی میگویید به انتهای سخنرانیتان نزدیک میشوید:
- «بنابراین باید بگویم…»
- «در پایان میخواهم بگویم…»
- «پس نتیجه میگیریم…»
- «اجازه بدهید جمعبندی صحبتهایم را ارائه کنم…»
در اینجا نحوه لحن و بیانتان بسیار مهم است. آهنگ کلامتان را تندتر کرده و سخنرانی خود را فوق العاده و به یادماندنی و با حداکثر تأثیر به پایان برسانید. با بیان مجدد نکات اصلی که در سخنرانیتان مطرح کردهاید و تمرکز بر پاسخهای مطلوب و باقی گذاشتن مخاطبان با احساس رضایت کامل سخنرانی خود را نتیجهگیری کنید.در نتیجهگیری باید این احساس به مخاطب نیز منتقل شود.
کلمات شما باید احساس پایان سخنرانی را به مخاطب بدهد.با نتیجهگیری کارآمد و مؤثر تمام رشتههای کلام شما، به هم پیوند میخورد، درحالیکه به مخاطب میگویید دارید به دقایق پایانی سخنرانی نزدیک میشود. شما میتوانید کارهای مختلفی را برای نشان دادن اینکه به پایان نزدیک میشوید انجام دهید. در قسمت بعد دو مورد از آنها را مثال میزنیم.
استفاده از جملات زیبا برای پایان سخنرانی
جملات زیبا در انتهای سخنرانی موجب جلب توجه مخاطبان به نکات پایانی میشود ،علاوه بر این با استفاده از جملات آگاهانه به آنها نشان میدهید که سخنرانیتان در حال اتمام است.
عباراتی که برای به اتمام رساندن سخنرانی انتخاب میشوند از اهمیت زیادی برخوردارند و به صحبتهای شما ارزش و جذابیت خاصی میبخشند، بنابراین در انتخاب این عبارات توجه لازم و کافی را داشته باشید و از پیش برای آنها برنامه ریزی کنید تا پایانی خیره کننده داشته باشید.
پخش کردن فرم نظرسنجی
یکی از راه هایی که مخاطبان را از به پایان رسیدن سخنرانی شما آگاه میکند؛ پخش کردن فرمهای نظرسنجی است. در این مرحله میتوانید به پخش فرمهای پیش ثبت نام دورهها نیز بپردازید و علاوه بر کمک به مخاطبان در جهت یادگیری آموزش های مفصل و کامل، به گسترش فعالیت خود اقدام کنید.
2. دعوت مخاطب برای انجام یک کار
به مخاطبان خود به صورت شفاف بگویید که توقع دارید، پس از شنیدن سخنان شما چه کاری انجام دهند.اگر از مخاطبان میخواهید که کاری انجام دهند، به شکل خاصی فکر کنند، چیزی را بدانند یا احساس کنند یا چیزی بگویند، مستقیماً به آنها بگویید! گنگ و مبهم درخواست خود را مطرح نکنید.
مثلاً فرض کنید از آنها در پایان دعوت کنید محصولی را بخرند، دورهای را ثبت نام کنند، به موسسهای خیریه کمک کنند و یا حتی به مطلبی خاص در سایت شما سر بزنند باید با صراحت حرفتان را بزنید و از قبل ابزار لازم را برای آن در دسترس قرار داده باشید. مثلاً اگر میخواهید در دورهای ثبتنام کنند، باید از قبل فرمی برای پیش ثبتنام آماده کرده باشید.
دعوت به انجام یک عمل واضح، بهترین راه به پایان رساندن یک سخنرانی با قدرت و مؤثر است. فراخوان مخاطب برای انجام عمل، چند فایده مهم دارد: مشخصاً نشان میدهد که سخنرانی شما در حال اتمام است.
برای شما سود منفعت مالی در پی خواهد داشت. مخاطبان را تحریک و ترغیب میکند. اگر در طول سخنرانی موضوع و هدف سخنرانی برای مخاطب مشخص نباشد، با این کار، چون واضح و مشخص است، مخاطب تکلیف خود را میداند و پیام خود را از سخنرانی دریافت میکند. اگر عمل مورد نظر، بسیار واضح و گیرا باشد، امکان اجرای آن در آن لحظه توسط مخاطب وجود دارد.
3. پرسش یک سوال با جواب مشخص
فرض کنید در پایان یک سخنرانی که در خصوص ترک سیگار است و یا در مورد ارتباط بهتر با همسر، میتوانید بگویید: «حالا تصمیم با شماست؛ کدام یک را انتخاب میکنید؟ بستر بیماری و سرطان برای سیگار بیشتر یا ترک سیگار و یک عمر سلامتی و حال خوب؟» و یا «به نظر شما کدام بهتر است؟ حال خوب و خوشگذرانی با همسر یا دعوا و مرافعه همیشگی و حال بد؟»
پاسخ به سؤال را به عهده مخاطب گذاشته و آنها را معلق نگهدارید که به تفکر فرو روند. جواب البته واضح است.
4. تعریف یک داستان
داستان همیشه و در هر شرایطی جواب میدهد. ذهن ما انسانها عاشق داستان است. میتوانید با بیان یک داستان در خاتمه، منظور خود را روشنتر بیان کنید. این داستان میتواند به صورت یک داستان کوتاه یا نکته اخلاقی تعریف شود. البته نباید خیلی شعاری و سطحی باشد. نکته اخلاقی را به مخاطبان بگویید یا داستانی را تعریف کنید که نکات اصلی را روشن و سپس با پیام اصلی که در سخنرانی مطرح میکنید، ارتباط برقرار کند.
5. مخاطب را بخندانید!
یکی از راههای نزدیک شدن به مخاطب استفاده از نکات خندهدار، جوک و داستانهای طنز است. برای این که بتوانید افراد را وادار به خنده کنید و از بحث هم دور نشوید بهتر است از مطالب طنز آمیز بی حاشیه و کاملاً متناسب با جمع استفاده کنید. خنده یکی از چیزهای مهمی است که میتوانید به آن در ذهن مخاطبین ماندگار شوید.
طنز پردازی و یا صحبت کمدی نیاز به رعایت یکسری نکات است. برای داشتن روحیه کمدی به شما عزیزان پیشنهاد میکنیم مقاله چطور شوخ طبع باشیم و دیگران را بخندانیم؟ را حتما مطالعه کنید. |
6. حماسی یا هیجان انگیز!
هر سخنرانی یا سمینار خوب شبیه یک نمایش زیبا، یک فیلم خوب یا یک آهنگ دلنشین است.شما میتوانید برای پایان دادن به سخنرانی خود از آهنگهای حماسی و محبوب استفاده کنید یا خودتان به نوعی یک کار هیجان انگیز کنید یا فیلم هیجان انگیز پخش کنید.
اشتباهات رایج در پایان سخنرانی
لطفا برای یک پایان سخنرانی خوب، از این اشتباهات خودداری کنید:
1. جمعبندی نکردن محتوا در پایان سخنرانی
جمعبندی محتوا در پایان سخنرانی باعث میشود که تا حدودی مطالب گفته شده برای مخاطبان تثبیت شوند و آنها موضوع اصلی نکات مهم گفته شده را مجدداً به یاد آورند. سعی کنید انتهای سخنرانی خود را به جمعبندی و خلاصه کوتاهی از مطالب اختصاص دهید.
2. جملات نادرست و معذرتخواهی کردن
در انتهای سخنرانی از عذرخواهی کردن خودداری کنید تا مخاطب اعتمادش را به شما از دست ندهد و البته در صورت این انجام این کار باید توجه داشته باشید که از عبارات مناسبی استفاده کنید. بیان جملات و واژههایی مثل «بنده حقیر» حس ناخوشایندی را به مخاطبان القا میکند و از ارزش و اهمیت صحبتهای شما میکاهد.
3. تکرار زیاد محتوا در پایان سخنرانی
توجه کنید که از تکرار مطالب گفته شده بپرهیزید؛ همچنین سعی کنید که با خلاقیت و تفکر تنها یک خلاصه مفید از سخنرانی خود را در اختیار مخاطبان قرار دهید و با تکرار مطالب موجب کلافگی و کسل شدن آنها نشوید.
4. نداشتن زمانبندی مناسب برای پرسش و پاسخ
مدیریت زمان در سخنرانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در بخش پرسش و پاسخ دقت کنید که مدت زمان مناسبی را برای آن در نظر بگیرید. کوتاه بودن پرسش و پاسخ موجب میشود مخاطبان احساس کنند که شما به آنها توجه کافی را ندارید و از طرفی طولانی بودن زمان آن، امکان همهمه و شلوغی را فراهم میکند که نهایتاً منجر میشود اوضاع از کنترل شما خارج شود. این مسئله استرس شما را نیز افزایش میدهد.
5. بیان محتوای جدید در پایان سخنرانی
بیان محتوای جدید در پایان سخنرانی باعث میشود مخاطبان احساس کنند قسمتی از حرفهای شما را نشنیده یا متوجه نشده اند بنابراین سؤالهای زیادی در ذهن آنها ایجاد میشود که ناراحتی آنها را به همراه دارد. در هنگام جمعبندی و بیان خلاصهای کلی سعی کنید از گفتن مطالب جدید و بیربط به متن سخنرانی خودداری کنید.
6. بیان نکردن راههای ارتباطی با شما
در پایان صحبتهای خود، راههای ارتباطی را به مخاطبان ارائه دهید؛ چرا که بدون شک برای آنها سؤالهایی در رابطه با نکات گفته شده ایجاد خواهد شد. بیان کردن راههای ارتباطی موجب میشود مخاطب شما را فردی مسئولیتپذیر تلقی کند و بداند که برای زمانی که او به شنیدن صحبتهای شما اختصاص داده است، ارزش قائل هستید.
شعر برای پایان سخنرانی
بدون شک یکی از بهترین شیوهها برای شروع و پایان سخنرانی استفاده از شعر است. یک شعر برای پایان سخنرانی میتواند یکی از بهترین روشها باشد. در اینجا چند شعر برای پایان سخنرانی و چند شعر نو برای پایان سخنرانی به شما هدیه میدهیم:
مشهورترین شعر برای پایان سخنرانی یا پایان صحبت کردن از حضرت سعدی است: به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی است… |
از حضرت خیام هم برای شما یک بیت شعر برای پایان سخنرانی آوردهایم: یک چند به کودکی به استاد شدیم، |
بازهم بیتی از سعدیِ جان: سعدیا عمر گران مایه به پایان آمد همچنان قصه سودای تو را پایان نیست… |
این شعر حافظ هم برای ابراز امیدواری در پایان شعر خوب است: گرچه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید هیچ راهی نیست کان را نیست پایان غم مخور… |
به سراغ حضرت مولانا برویم و ببینیم او برای پایان سخنرانی چه شعری به ما هدیه میدهد: ین سخن آبی است از دریای بیپایان عشق، تا جهان را آب بخشد جسمها را جان کند، هر که چون ماهی نباشد جوید او پایان آب، هر که او ماهی بود کی فکرت پایان کند؟ |
یک نکته مهم در مورد پایان سخنرانی
گاهی برای پایان دادن به یک سخنرانی میتوانیم در شروع بحث، سؤال مهمی (بزرگ یا کوچک) را مطرح کنیم و آخرین دقایق سخنرانی را با جواب دادن به آن به پایان ببریم.
اگر این سؤال هوشمندانه انتخاب شود، یا سوالی باشد که دانستن جوابش به کارِ مخاطب بیاید، کمک خواهد کرد تا پایان اثرگذارتری داشته باشیم.
ازآنجاییکه تا وقتی در مغز ما یک فایل باز وجود دارد، حواسمان کمی جمعتر است و مغزمان دارد به دنبال جواب میگردد، (شبیه اثر زی گارنیک در بحث خطاهای شناختی)، پس احتمال نسبتاً خوبی برای مؤثر بودن این روش میتوان تصور کرد.
سخن پایانی
پایان سخنرانی نیز همانند آغاز آن، بسیار حساس بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بنابراین دانستن راههایی برای داشتن یک پایانبندی مناسب، بسیار کمک کننده خواهد بود و به ارزش و اعتبار صحبتهایتان میافزاید. ما در این مقاله به بیان روشهایی برای به اتمام رساندن سخنرانی و همچنین اهمیت مدیریت زمان و استفاده از جملات زیبا پرداختیم. توجه داشته باشید که صحبتهای نهایی در چگونگی قضاوت مخاطب از میزان تسلط شما و اهمیت موضوع تأثیر بسزایی دارد. امیدواریم با بهکارگیری اندیشه، دقت و توجه به این نکات و همچنین مطالب گفته شده در رابطه با اشتباهات رایج سخنرانان غیرحرفهای، یک پایانبندی جذاب و خیرهکننده داشته باشید.
چطور یک پایان سخنرانی جذاب داشته باشیم
با بسته جامع سخنرانی و فن بیان! این دوره، یکی از جامعترین دورههای بهبود فن بیان و سخنرانی در ایران است و کلی تمرین کاربردی برای یک پایان سخنرانی جذاب دارد. روی تصویر زیر کلیک کنید: