تکنیک هایی برای سخنرانی جذاب

یک سخنرانی حرفه‌ای تنها با اصلاح یکی دو بخش آن حاصل نمی‌شود؛ بلکه از ترکیب جزئیات دقیق و عناصر مختلف شکل می‌گیرد. در ادامه، به معرفی ۷ اصل مهم و کاربردی برای ارائه یک سخنرانی جذاب می‌پردازیم. این نکات را برای جلب توجه و تاثیرگذاری بیشتر مخاطبان خود به خاطر بسپارید:

1. شناخت کامل مخاطبان

یکی از پایه‌های اصلی یک سخنرانی جذاب، شناخت دقیق مخاطبان است. هرچقدر بیشتر بدانید مخاطبان شما چه افرادی هستند و چه انتظاراتی دارند، شانس بیشتری برای ارائه‌ای موفق خواهید داشت. سوالات زیر به شما کمک می‌کنند تا شناخت بهتری از مخاطبان داشته باشید:

• مخاطبان از چه گروه سنی و جایگاه اجتماعی برخوردارند؟
• چه تعداد از مخاطبان شما خانم هستند و چه تعداد آقا؟
• هدف اصلی مخاطبان از حضور در سخنرانی شما چیست؟
• تا چه حد با موضوع شما آشنایی دارند و آیا به اطلاعات پیش‌زمینه‌ای نیاز دارند؟

2. تنظیم و تسلط کامل بر محتوای سخنرانی

با شناخت مخاطب، نوبت به آن می‌رسد که محتوای سخنرانی خود را طوری تنظیم کنید که توجه آنها را جلب کند. حتی بهترین محتوا اگر خوب سازمان‌دهی نشده باشد، ممکن است بی‌اثر به نظر برسد. سخنرانی خود را به سه بخش مقدمه، بدنه اصلی و پایان‌بندی تقسیم کنید و روی هر بخش با دقت کار کنید.

در ابتدای سخنرانی، توجه مخاطبان در بالاترین سطح است، اما به مرور و با ورود به بدنه اصلی ممکن است تمرکز آنها کاهش یابد. بنابراین بهتر است با استفاده از داستان، مثال و فعالیت‌های جذاب این افت توجه را جبران کنید. در بخش پایانی نیز که توجه مخاطبان دوباره بالا می‌رود، فرصت دارید تا پیام خود را به بهترین شکل به مخاطب منتقل کنید.

تسلط بر محتوا نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا مخاطب باید حس کند شما به موضوع کاملاً مسلط هستید و به عنوان یک سخنران از ابعاد مختلف آن به‌خوبی آگاهید.

3. استفاده مناسب از تکنولوژی

اگرچه استفاده از تکنولوژی و ابزارهایی مانند پاورپوینت می‌تواند جذابیت سخنرانی را افزایش دهد، اما استفاده نادرست از این ابزارها نتیجه‌ای معکوس خواهد داشت. یک پاورپوینت جذاب باید ساده، مختصر و بدون افکت‌های اضافی باشد تا تمرکز مخاطب را از بین نبرد. نوشته‌های زیاد یا افکت‌های بیش از حد می‌توانند باعث کاهش تمرکز و خستگی مخاطب شوند.

پیشنهاد می‌کنیم اگر در استفاده از ابزارهای تکنولوژی تسلط کافی ندارید، آموزش‌های لازم را ببینید یا حتی از روش‌های سنتی بهره ببرید تا کیفیت سخنرانی شما دچار افت نشود.

در این دوره رایگان سخنرانی و فن بیان شرکت کنید:

4. محتوای تکراری را جذاب‌تر کنید

برای اینکه مخاطبان با اشتیاق بیشتری به سخنرانی شما توجه کنند، محتوای کلیشه‌ای و تکراری را به شکل تازه‌ای ارائه دهید. در مورد موضوعاتی مثل اهمال‌کاری، به جای استفاده از جملات ساده و شعاری مثل “اهمال‌کاری را کنار بگذارید”، به سراغ بیان جزئیات و مثال‌های ملموس بروید. مثلاً:

• فرصت‌هایی را که افراد به دلیل اهمال‌کاری از دست داده‌اند به تصویر بکشید.
• کاراکتری خیالی بسازید که به دلیل اهمال‌کاری نتوانسته به اهدافش برسد.
• یا توضیح دهید که در مغز یک فرد اهمال‌کار چه تفاوت‌هایی با یک فرد پرانگیزه وجود دارد.

این روش باعث می‌شود مخاطبان با موضوع ارتباط بیشتری برقرار کنند و از زاویه‌ای جدید به آن نگاه کنند. همه ما می‌دانیم اهمال‌کاری مضر است، اما ارائه‌ این مفهوم به صورت داستانی و متفاوت می‌تواند تأثیرگذاری آن را چندین برابر کند.

5. ساده‌سازی مفاهیم پیچیده

اینفوگرافیک‌ها و نمودارها ابزارهای مفیدی برای ساده‌سازی مفاهیم پیچیده هستند و می‌توانند مخاطبان را راحت‌تر با ایده‌های شما همراه کنند. خیلی وقت‌ها نمایش اطلاعات به صورت کمّی و آماری جذاب‌تر از توضیحات طولانی است، مخصوصاً زمانی که با اعداد و داده‌ها سر و کار دارید.

برای مثال، اگر می‌خواهید درباره‌ی “ترک اعتیاد به موبایل” صحبت کنید، کافی نیست بگویید “موبایل بد است.” بهتر است با استفاده از آمار و ارقام به مخاطبان نشان دهید که چقدر زمان‌شان را صرف گوشی می‌کنند و تأثیر آن بر زندگی‌شان چیست:

• هر فرد به طور میانگین روزانه ۱۱۰ بار گوشی خود را چک می‌کند.
• ۴۰ درصد از افراد حتی در دستشویی هم گوشی همراه‌شان را با خود می‌برند.
• ۱۲ درصد از بزرگسالان در حمام هم از موبایل‌شان استفاده می‌کنند.
• ۶۱ درصد از افراد، گوشی خود را زیر بالش می‌گذارند و می‌خوابند.
• ۷۵ درصد از افراد بعد از بیدار شدن، اولین کاری که می‌کنند چک کردن گوشی است.

این اعداد به مخاطبان شما کمک می‌کند تا مسئله را به شکل ملموس‌تری درک کنند و تمایل بیشتری برای تغییر عادت‌های خود پیدا کنند.

6. تبدیل اطلاعات به مهارت‌های کاربردی

برای اینکه یک سخنرانی جذاب و موثر داشته باشید، اطلاعاتی که ارائه می‌دهید باید به مهارت‌هایی تبدیل شوند که واقعاً برای مخاطب قابل استفاده باشند. اگر درباره کنترل خشم صحبت می‌کنید، نکات و تمریناتی ارائه دهید که مخاطب بتواند در لحظه عصبانیت به‌کار بگیرد. اگر روی موضوع “اراده” تمرکز دارید، به جای توصیف فواید اراده، راهکارهای عملی را برای تقویت آن بیان کنید.

به‌خصوص اگر سخنرانی انگیزشی دارید، محتوای شما باید الهام‌بخش باشد و به جای صحبت‌های کلیشه‌ای، ابزارهای کاربردی و تمرینات خاصی به مخاطب ارائه دهد تا بتواند در زندگی روزمره از آن‌ها بهره بگیرد. یک سخنرانی حرفه ای یعنی انتقال مهارت‌های واقعی به مخاطب؛ مهارت‌هایی که او بتواند بلافاصله به کار ببندد و تأثیرات آن را در زندگی خود مشاهده کند.

7. طراحی کار گروهی و مشارکت جمعی

برای داشتن یک سخنرانی جذاب که هم کاربردی باشد و هم باعث خستگی مخاطب نشود، کارهای گروهی و تعاملات جمعی را در برنامه بگنجانید. روش‌های زیادی وجود دارد که با آن‌ها می‌توانید مخاطبان را در جریان سخنرانی درگیر کنید و انرژی آن‌ها را بالا نگه دارید. برخی از ایده‌ها شامل موارد زیر است:

• هر یک ساعت یک بار، از مخاطبان بخواهید بایستند و مطالب گفته شده را با نفر بغل‌دستی‌شان مرور کنند.
• تمرین‌های عملی طراحی کنید و از چند نفر از مخاطبان بخواهید روی سن حاضر شوند و همراه شما تمرین‌ها را انجام دهند.
• سوالاتی مرتبط با موضوع مطرح کنید و به مخاطبان زمان کوتاهی دهید تا پاسخ دهند؛ سپس بهترین پاسخ‌ها را برجسته کنید و درباره آن‌ها بحث کنید.

این کارها نه تنها محتوا را جذاب‌تر می‌کنند، بلکه به مخاطبان کمک می‌کنند که مفاهیم را عمیق‌تر درک کرده و ارتباط بیشتری با سخنرانی شما برقرار کنند. این روش‌ها به مخاطب نشان می‌دهند که او بخشی از روند یادگیری است و سخنرانی شما صرفاً یک گفتگوی یک‌طرفه نیست.

بمباران اطلاعاتی؛ خوب یا بد؟

در یک سخنرانی اصولی، ارائه حجم بالایی از اطلاعات نه تنها مفید نیست، بلکه ممکن است مخاطب را خسته و دل‌زده کند. شاید تصور کنید با انتقال اطلاعات زیاد، می‌توانید خود را متخصص و همه‌چیزدان نشان دهید، اما در دنیای امروز که دسترسی به اطلاعات با چند کلیک امکان‌پذیر است، مخاطبان دنبال چیزی فراتر از داده‌های خام هستند.

مخاطبان به سخنرانی شما آمده‌اند تا فراتر از اطلاعات صرف، تجربه‌ای معنادار و ارزشمند کسب کنند. این بدان معناست که باید اطلاعات را به شکل جذاب، کاربردی و ماندگار ارائه دهید، نه اینکه با انبوه داده‌ها آن‌ها را بمباران کنید. به جای اینکه فقط بگویید فاصله زمین تا ماه ۳۸۰ هزار کیلومتر است، این اطلاعات را با یک مثال ملموس و جالب مطرح کنید: مثلاً “با سرعت معمولی یک پژو ۲۰۶ و بدون توقف، ۵ ماه طول می‌کشد تا به ماه برسیم!” چنین ارائه‌ای، هم مخاطب را سرگرم می‌کند و هم اطلاعات را در ذهنش تثبیت می‌کند.

بنابراین، از اینفوگرافیک‌ها، نمودارها و حقایق جذاب استفاده کنید تا مفاهیم ساده را به‌طور خلاقانه و متفاوتی به مخاطب انتقال دهید. این رویکرد نه تنها باعث جذابیت سخنرانی می‌شود، بلکه مخاطب را با شما همراه می‌کند و تجربه‌ی سخنرانی شما را برای او به‌یادماندنی می‌سازد.

22 نکته کوتاه و کاربردی برای داشتن یک سخنرانی جذاب و حرفه‌ای

برای ارائه یک سخنرانی حرفه‌ای، توجه به جزئیات و استفاده از روش‌های مؤثر اهمیت زیادی دارد. در ادامه، ۲۲ نکته کوتاه و کاربردی را معرفی می‌کنیم که به شما کمک می‌کنند سخنرانی تأثیرگذاری داشته باشید و توجه مخاطبان را جلب کنید.

1. از عبارات ساختگی اجتناب کنید: شاید دیده باشید که برای کمک به یادآوری بهتر کلمات، ابتدای چند کلمه را ترکیب کرده و عبارات جدید می‌سازند. اما اگر این عبارات ساختگی گنگ و نامفهوم باشند، مخاطبان را سردرگم می‌کنند. در سخنرانی جذاب، استفاده از این عبارات را محدود کنید یا حداقل با دقت بیشتری آن‌ها را به کار ببرید.

2. مخفف‌ها را با احتیاط به‌کار ببرید: استفاده به‌جا از مخفف‌ها می‌تواند از تکرار عبارات طولانی جلوگیری کند، مثل “ناجا” به جای “نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.” اما استفاده بیش‌ازحد از مخفف‌ها ممکن است کیفیت سخنرانی  شما را کاهش دهد و برای مخاطب خسته‌کننده باشد.

3. از جملات پیچیده و طولانی پرهیز کنید: استفاده از جملات سنگین و پیچیده ممکن است نشان دهد که تسلط کافی بر موضوع ندارید و این برای مخاطب گیج‌کننده است. جمله‌ها را ساده و واضح بیان کنید.

4. با ایده‌های جدید شروع کنید: مخاطبان از شنیدن حرف‌های تکراری خسته شده‌اند. برای داشتن یک سخنرانی اصولی و جذاب، با ایده‌های نو و کلمات خاص خودتان شروع کنید. مثلاً مانند استاد فن‌بیان، آقای بهرام‌پور، که در ابتدای سخنرانی خود همیشه می‌گوید: «به نام آنکه هستی نام از او یافت، فلک جنبش زمین آرام از او یافت.» این جمله برای او به نوعی امضای شخصی تبدیل شده و به مخاطبان حس تازگی می‌دهد.

پیشنهادی برای شروع سخنرانی: جملاتی برای شروع سخنرانی

5. تلفن همراهتان را خاموش کنید: زنگ خوردن تلفن همراه در حین سخنرانی می‌تواند تمرکز مخاطبان را بر هم بزند و نشانه‌ای از بی‌احترامی به آن‌ها باشد. همچنین از اطرافیان خود بخواهید که در زمان سخنرانی مزاحم شما نشوند؛ این کار باعث می‌شود سخنرانی حرفه‌ای‌تری داشته باشید.

6. نمودارهای پیچیده را کنار بگذارید: نمودارها و چارت‌ها معمولاً برای ساده‌سازی و خلاصه‌کردن مطالب به‌کار می‌روند. اما اگر از نمودارهایی استفاده کنید که نیاز به توضیحات طولانی دارند، بهتر است آن‌ها را به تدریج و روی وایت‌برد ترسیم کنید تا برای مخاطب قابل‌درک باشند.

7. از بیان زیاد درباره خودتان یا سابقه شرکت پرهیز کنید: مخاطبان به سخنرانی شما آمده‌اند تا نکات و مطالب جدیدی یاد بگیرند. پس محتوای سخنرانی را غنی و مرتبط انتخاب کنید. بهتر است از بیان زیاد درباره سابقه شرکت یا تجربیات شخصی بپرهیزید، چرا که تمایل اصلی مخاطبان، شنیدن محتوای مفید و جدید است.

8. از آمار اشتباه بپرهیزید: فضای شبکه‌های اجتماعی و جامعه مملو از آمارهای اشتباه است. شما نباید به این اشتباهات دامن بزنید. برای جلوگیری از این مسئله، تمام اطلاعات و آمارهای سخنرانی را از منابع معتبر و موثق تهیه کنید و قبل از ارائه، به خوبی صحت آن‌ها را بررسی کنید.

9. مدت زمان سخنرانی را زیاد طولانی نکنید: سخنرانی طولانی می‌تواند مخاطبان را خسته کند. اگر مطالب زیادی برای گفتن دارید، بهتر است هر ۲۰ دقیقه یک تمرین کوتاه به حضار بدهید یا اگر سخنرانی بیش از یک ساعت طول می‌کشد، زمانی برای پذیرایی مختصر در نظر بگیرید تا مخاطبان انرژی لازم را داشته باشند.

10. اسلایدهای حرفه‌ای آماده کنید: اسلایدهای زیبا و با عکس‌های باکیفیت، جذابیت سخنرانی شما را افزایش می‌دهند. هنگام جستجوی تصاویر در گوگل، حتماً در قسمت “Tools” گزینه کیفیت بالا را فعال کنید تا بهترین عکس‌ها را انتخاب کنید. دقت کنید که تصاویر روی پرده ممکن است کمی از وضوحشان کاسته شود، پس عکس‌هایی با وضوح عالی انتخاب کنید. همچنین سایت‌هایی مانند “Freepik” تصاویر با کیفیتی برای پاورپوینت دارند.

برای اطلاعات بیشتر درباره پاورپوینت، لینک‌های زیر مفید هستند:

• پاورپوینت چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
• ساخت پاورپوینت حرفه‌ای

در مورد پاورپوینت، لینک های زیر به خوبی شما را راهنمایی می کند:

پاورپوینت چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟

ساخت پاورپوینت حرفه ای

11. اطلاعات کافی ارائه دهید، نه اضافه: ارائه حجم زیادی از اطلاعات، مخاطب را دچار سردرگمی می‌کند. اطلاعات کافی و مرتبط، نتیجه بهتری دارد.

12. قبل از شروع، میکروفن را تست کنید: مطمئن شوید میکروفن درست کار می‌کند و صدای ناهنجار یا قطعی نداشته باشد. میکروفن خراب، تمرکز و حوصله حضار را از بین می‌برد.

13. از کلمات و عبارات نامفهوم پرهیز کنید: عدم تسلط به موضوع سخنرانی، باعث می‌شود که مدام از عبارات غیرضروری مثل «اممم» و «عهههه» استفاده کنید. این امر باعث می‌شود مخاطبان تصور کنند که تسلط کافی ندارید و تمرکز آن‌ها از دست می‌رود.

پیشنهاد میکنیم بخوانید: حذف تکیه کلام و صدای اِ هنگام صحبت کردن

14. ده ثانیه مهم در ابتدای سخنرانی: در آغاز سخنرانی تنها ده ثانیه فرصت دارید تا توجه مخاطب را به‌طور کامل جلب کنید. بنابراین، چکیده‌ای جذاب و هیجان‌انگیز از سخنرانی خود آماده داشته باشید. اگر این ده ثانیه به‌خوبی استفاده نشود، احتمال دارد توجه مخاطبان را از دست بدهید.

15. در انگیزه‌بخشی به مخاطبان مهارت داشته باشید: یک سخنرانی جذاب و موفق باید مخاطبان را تشویق و انگیزه‌مند کند. برای ایجاد تعامل و واکنش، تمرین‌های عملی در حین سخنرانی ترتیب دهید و از مخاطبان بخواهید که آن‌ها را انجام دهند. تمرینات دونفره طراحی کنید؛ برای مثال، از آن‌ها بخواهید تیم‌های دو نفره تشکیل دهند و بخش‌هایی از مطالب را با هم مرور کنند.

16. خلاصه‌ای از سخنرانی آماده و توزیع کنید: اگر محتوای سخنرانی شما مفید و کاربردی است، یک خلاصه‌ی جذاب و مختصر از آن را در قالب یک دفترچه تهیه کنید و پیش از شروع سخنرانی میان حضار توزیع کنید. این کار باعث می‌شود مخاطبان هم‌زمان با شما مطالب را دنبال کنند و پس از سخنرانی هم برای مرور نکات به آن مراجعه کنند و به یاد آورند که سخنرانی حرفه‌ای داشته‌اید.

17. از عذر و بهانه‌های شخصی خودداری کنید: بهانه‌هایی مثل “امروز کمی کسالت دارم” نمی‌توانند ضعف در آماده‌سازی سخنرانی را توجیه کنند و فقط انتظارات مخاطبان را پایین می‌آورند. برای یک سخنرانی موثر، حرفه‌ای عمل کنید و بهترین نسخه‌ی خود را ارائه دهید.

18. از روی اسلایدها روخوانی نکنید: مخاطبان شما سواد کافی دارند و نیازی به روخوانی از اسلایدها نیست. اسلایدها بهتر است فقط شامل تیترها باشند و شما توضیحات را به زبان خود ارائه دهید. این کار تمرکز مخاطب را افزایش می‌دهد و آمادگی شما را نشان می‌دهد.

19. اگر سمینار معارفه نیست، تبلیغ مستقیم نکنید: اگر قصد تبلیغ محصول یا کارگاه آموزشی دارید و سمینار شما برای معارفه نیست، این تبلیغ را به شکلی نامحسوس و در حین سخنرانی انجام دهید. البته اگر جلسه معارفه است، تبلیغ مستقیم آزاد است.

20. اسلایدها را بدون توضیح رد نکنید: حتی اگر زمان محدود دارید، اسلایدها را بدون توضیح رد نکنید. تلاش کنید زمان‌بندی سخنرانی را طوری تنظیم کنید که بتوانید به تمام اسلایدها بپردازید و سخنرانی را به طور کامل تمام کنید.

21. سوالات سخت و پیچیده نپرسید: طرح سوالات دشوار که هیچ‌کس نتواند پاسخ دهد، مشارکت سازنده‌ای ایجاد نمی‌کند و ممکن است مخاطبان را گیج کند. فقط در چند مورد از مخاطبان سوال بپرسید و درگیرشان کنید، نه اینکه مدام سوال مطرح کنید.

22. پشتوانه علمی مطالب خود را بررسی کنید: مطالب بدون پشتوانه علمی به اعتبار شما لطمه می‌زنند. اطمینان حاصل کنید که سخنرانی‌تان بر مبنای اطلاعات علمی و معتبر باشد تا جایگاه حرفه‌ای خود را حفظ کنید.

در این دوره رایگان سخنرانی و فن بیان شرکت کنید:

رمز داشتن یک سخنرانی رویایی چیست؟

بسیاری از ما هنگام شرکت در دوره‌های آموزشی، انتظار معجزه داریم! مثلاً فکر می‌کنیم که بعد از سه ساعت آموزش، می‌توانیم سخنرانی فصیحی داشته باشیم، درست مانند خطابه‌های ارسطو یا سخنرانان افسانه‌ای تاریخ!

استیو جابز نمونه‌ای عالی از یک سخنران بود که با استفاده از روش‌های ساده و تأثیرگذار، مخاطبان را شیفته می‌کرد. او معجزه‌ای نمی‌کرد؛ فقط با زیبایی سخن می‌گفت، از قیاس‌ها و مثال‌های مناسب بهره می‌برد و تمام مطالبش را به شکلی شفاف و نمایشی بیان می‌کرد. او برای هر سخنرانی، حداقل ۹۰ ساعت زمان می‌گذاشت، یعنی چیزی حدود ۱۵ روز کاری! جابز برای یک سخنرانی جذاب، خودش را کاملاً آماده می‌کرد.

با این حال، هنوز هم بسیاری از افراد به دنبال یک راه‌حل جادویی‌اند؛ اینکه چیزی شبیه «اجی مجی لاترجی» را چند بار بگویند و ناگهان تبدیل به یک سخنران حرفه‌ای شوند! گویی انتظار دارند با خوردن یک قرص جادویی، تمام استرس‌هایشان از بین برود و بتوانند بدون تمرین، یک سخنرانی بدون نقص داشته باشند.

اما حقیقت این است که برای هر دقیقه از سخنرانی باید ساعت‌ها تمرین کرد. جذابیت واقعی سخنرانی زمانی به‌دست می‌آید که شما از نیازها و خواسته‌های مخاطب بگویید و ارتباطی واقعی و اثرگذار با او برقرار کنید. برای داشتن یک سخنرانی رویایی، باید نکات کلیدی را آموخت و صدها بار تمرین کرد؛ تمام جذابیت و موفقیت در سخنرانی، به آمادگی، تمرین و تلاش خود شما بستگی دارد.

3 مهارت اساسی برای جذاب‌تر کردن سخنرانی

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های هر سخنران، ایجاد جذابیت در سخنرانی است. در این بخش قصد داریم به سه مهارت کاربردی بپردازیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید سخنرانی جذاب‌تری ارائه دهید و مخاطبان را با خود همراه کنید. منظور ما از جذابیت در سخنرانی این است که کاری کنید مخاطبان با علاقه به صحبت‌های شما گوش دهند و نه تنها منتظر اتمام برنامه نباشند، بلکه به‌طور کامل در سخنان شما غرق شوند.

برای ایجاد جذابیت در سخنرانی، سه مهارت زیر را در صحبت‌های خود به کار بگیرید:

• مهارت ایجاد هیجان در سخنرانی
• مهارت داستان‌گویی در سخنرانی
• مهارت کاربردی کردن موضوع سخنرانی

1. مهارت ایجاد هیجان در سخنرانی

اگر سخنران از ابتدا تا انتهای سخنرانی با صدایی بلند و انرژی بالا صحبت کند، این روند پس از مدتی حتی برای مخاطب خسته‌کننده خواهد شد. ضروری است که در طول سخنرانی تغییرات و تنوعی در لحن و سرعت صحبت خود ایجاد کنیم؛ به این معنا که گاهی سرعت را کم کنیم، مکثی کوتاه داشته باشیم و آرام‌تر صحبت کنیم. این فراز و فرودها هستند که جذابیت سخنرانی را شکل می‌دهند.

تکرار یک تن و ریتم یکنواخت حتی اگر با بالاترین هیجان هم باشد، در نهایت باعث یکنواختی و خستگی مخاطب خواهد شد. هنر ما به عنوان سخنران این است که دوره‌های متناوبی از هیجان و آرامش را ایجاد کنیم. گاهی با آرامش و دقت صحبت کنیم و گاهی هیجان و انرژی بیشتری به کلام خود بیفزاییم تا سخنرانی حرفه ای تری داشته باشیم و توجه مخاطب را حفظ کنیم.

2. مهارت داستان‌گویی در سخنرانی

داستان‌گویی یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در سخنرانی است و تأثیر آن چنان چشمگیر است که کارگاه‌ها و دوره‌های مختلفی در سراسر جهان به آموزش این مهارت اختصاص داده شده‌اند. در این دوره‌ها، افراد با اصول و تکنیک‌های قصه‌پردازی آشنا می‌شوند تا بتوانند با کمک این مهارت، سخنرانی جذاب‌تری ارائه دهند.

طبق تحقیقی در دانشگاه استنفورد، از مطالبی که دانشجویان در یک سخنرانی ارائه کرده بودند، ۶۵ درصد از موضوعاتی که در ذهن مخاطبان باقی مانده بود، به داستان‌هایی مربوط می‌شد که سخنران در خلال صحبت‌هایش گفته بود. در مقابل، تنها ۵ درصد از آمار و ارقام در ذهن مخاطب ماندگار شده بود. این تحقیق اهمیت داستان‌پردازی را در ارائه یک سخنرانی اثرگذار نشان می‌دهد.

داستان‌ها نه تنها به ایجاد هیجان و جذابیت در سخنرانی کمک می‌کنند، بلکه سخنرانی را از یکنواختی خارج کرده و توجه مخاطب را جلب می‌نمایند. داستان‌های با جزئیات بیشتر، اثرگذاری و ماندگاری بالاتری دارند؛ بنابراین بهتر است برای هر سخنرانی، داستان‌هایی مرتبط با موضوع انتخاب کرده و آن‌ها را تمرین کنید. آغاز صحبت با یک داستان جذاب می‌تواند توجه مخاطب را به سرعت جلب کرده و سخنرانی شما را دل‌نشین‌تر و به‌یادماندنی‌تر کند.

حتی در سخنرانی‌های علمی و آموزشی نیز می‌توان از داستان‌ها بهره گرفت؛ این کار قطعاً بر مخاطب تأثیر بیشتری خواهد گذاشت و انتقال مفاهیم را آسان‌تر خواهد کرد.

3. مهارت کاربردی ساختن موضوع سخنرانی

کاربردی کردن موضوع یکی از کلیدی‌ترین مهارت‌های سخنرانی است. تصور کنید سخنرانی‌ای پر از مطالب علمی و اصطلاحات پیچیده باشد؛ در این صورت مخاطب به سختی می‌تواند با آن ارتباط بگیرد و در نهایت، اگر چیزی هم از سخنرانی به یاد داشته باشد، تنها چند اصطلاح غیرکاربردی است که به‌دردش نمی‌خورد. این نوع سخنرانی به‌ندرت تأثیری مثبت بر جای می‌گذارد و ممکن است مخاطب حتی از شرکت در آن پشیمان شود.

مطالب سخنرانی باید به نحوی تهیه شوند که مخاطب بتواند پس از پایان برنامه از آن‌ها نتیجه بگیرد و در زندگی، کار، تحصیل یا ارتباطات روزمره خود به‌کار ببرد. برای کاربردی‌سازی سخنرانی، روش “دعوت به اقدام” (Call To Action) بسیار مؤثر است. در این روش، سخنران در پایان، دقیقاً بیان می‌کند که مخاطب چه کاری را می‌تواند یا باید انجام دهد و او را به اقدام عملی دعوت می‌کند. سخنرانی‌های فاقد دعوت به اقدام مشخص، اغلب به‌راحتی فراموش می‌شوند و تأثیر کمی بر مخاطب دارند.

هنگام کاربردی‌سازی مطالب، از کلمات ملموس و قابل‌فهم استفاده کنید تا منظور شما برای همه واضح باشد. از کلمات انتزاعی یا پیچیده دوری کنید و با توضیحات شفاف، مخاطب را در نحوه به‌کارگیری عملی صحبت‌ها راهنمایی کنید. با این روش، سخنرانی جذاب‌تری خواهید داشت که مخاطب را تا مدت‌ها درگیر و مشتاق به استفاده عملی از آن خواهد کرد.

چگونه سخنرانی جذاب ارائه کنیم؟ 10 روش دیگر

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه می‌توان یک موضوع خشک و کسل‌کننده را به سخنرانی هیجان‌انگیزی تبدیل کرد؟ اخیراً در کارگاهی که برای کارمندان یک شرکت خصوصی برگزار کردم، موضوع سخنرانی‌ام “مهارت‌های مشتری‌مداری” بود؛ شاید در نگاه اول موضوعی چندان جذاب نباشد. اما من به عنوان سخنران باید کاری می‌کردم که مخاطبانم از شنیدن صحبت‌ها خسته نشوند و تا پایان سخنرانی مشتاق و درگیر بمانند.

جالب است بدانید که در پایان سخنرانی، مدیر مجموعه با چهره‌ای خندان و پر از رضایت به من نزدیک شد و بابت ارائه جذاب و متفاوت این موضوع تشکر کرد. می‌خواهید بدانید چگونه توانستم چنین تأثیری ایجاد کنم؟ در اینجا ۱۰ روش مؤثر را با شما به اشتراک می‌گذارم تا حتی موضوعات خشک و جدی را به سخنرانی جذابی تبدیل کنید که مخاطب را میخکوب نگه دارد.

1. قبل از شروع سخنرانی با مخاطبان تعامل برقرار کنید

ده دقیقه قبل از شروع سخنرانی، زمانی را به صحبت با مخاطبان اختصاص دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا درکی کلی از مخاطبان خود داشته باشید و اطلاعات مفیدی در مورد آن‌ها به دست آورید. سپس می‌توانید این نکات را به‌عنوان شروع سخنرانی مطرح کنید تا ارتباط اولیه قوی‌تری با آن‌ها برقرار کنید.

نظرسنجی از مخاطبان: حدود دو تا سه هفته قبل از سخنرانی، از طریق واحد برگزارکننده، فرم نظرسنجی یا پرسشنامه‌ای با سوالات مرتبط ارسال کنید. این نظرسنجی به شما اطلاعات ارزشمندی درباره علاقه‌ها و نیازهای مخاطبان می‌دهد و باعث می‌شود آن‌ها نسبت به محتوای شما کنجکاو و مشتاق شوند. همچنین، این داده‌ها به شما کمک می‌کند تا در سخنرانی خود دقیقاً به نیازها و دغدغه‌های مخاطبان بپردازید و برای آن‌ها ارزش بیشتری ایجاد کنید.

2. محتوای مناسب شامل داستان، مثال و داده‌های کلیدی باشد

داستان‌ها و مثال‌های مرتبط با موضوع سخنرانی، محتوای سخنرانی شما را غنی‌تر و جذاب‌تر می‌کنند. داستان‌ها نه‌تنها هیجان ایجاد می‌کنند بلکه باعث می‌شوند سخنرانی از یکنواختی خارج شود و مخاطبان توجه بیشتری به صحبت‌های شما داشته باشند. توصیه می‌شود حدود ۱۰ درصد از داستان‌ها و مثال‌های شما با اطلاعاتی که از مجموعه یا مخاطبان دریافت کرده‌اید، مرتبط باشند. با این کار، مخاطب حس نزدیکی بیشتری با محتوای سخنرانی خواهد داشت و به راحتی با موضوع درگیر می‌شود.

3. سه نکته اصلی را پوشش دهید

مخاطبان معمولاً نمی‌توانند حجم زیادی از اطلاعات را در مدت کوتاهی به‌خاطر بسپارند، بنابراین روی سه نکته کلیدی تمرکز کنید. این کار نه‌تنها اطلاعات را ساده‌تر می‌کند، بلکه باعث می‌شود که صحبت شما واضح و شفاف باشد و مخاطبان سریع‌تر موضوع را درک کنند.

4. استفاده از بازخورد حرکات مخاطبان در ابتدای سخنرانی

در بسیاری از کارگاه‌ها، صحبت را با یک داستان آغاز می‌کنم؛ اما در یکی از کارگاه‌ها تصمیم گرفتم به شیوه‌ای متفاوت یخ‌شکنی کنم. یک ایمیل از یکی از مخاطبان را روی پروژکتور نمایش دادم و از فرد دیگری خواستم که آن را با صدای بلند بخواند. سپس از حضار خواستم که تعداد اشتباهات این متن را پیدا کنند.

بعد از این تمرین، از مخاطبان خواستم که تعداد اشتباهاتی را که هر کدام پیدا کرده‌اند اعلام کنند و برای کسی که بیشترین تعداد اشتباه را یافته بود، تشویق کردیم. این کار باعث شد که در همان ابتدا یخ بین ما و مخاطب شکسته شود و آن‌ها کنجکاو شوند که موضوع اصلی سخنرانی چیست و هدف از این فعالیت چه بوده است.

در این دوره رایگان سخنرانی و فن بیان شرکت کنید:

5 بسته به زمان کارگاه، فعالیت‌ها را تنظیم و اجرا کنید

فعالیت‌ها به شش دسته تقسیم می‌شوند و برای درک بهتر، تصاویری از کارگاه‌های قبلی برای شما نمایش داده شده است:

• فعالیت‌های فردی
  فعالیت‌های انفرادی مانند بازی پانتومیم به تقویت زبان بدن کمک می‌کنند. در این فعالیت، شرکت‌کنندگان با حرکات بدون کلام منظور خود را می‌رسانند و بهبود در ارتباطات غیرکلامی را تمرین می‌کنند.

• فعالیت با بغل‌دستی
  تقویت تیزحسی برای سخنرانان بسیار ضروری است و این مهارت را می‌توان به شیوه‌های مختلف بهبود داد. حتی بازی‌های قدیمی مانند “گل یا پوچ” می‌توانند به تمرکز و دقت کمک کنند. در اینجا، شرکت‌کنندگان در حال اجرای این بازی برای تمرین تیزبینی هستند.

• فعالیت‌های گروهی بین تمامی شرکت‌کنندگان
  تمرینات تنفسی دسته‌جمعی زمانی که مخاطبان احساس خستگی می‌کنند، بسیار مفید است. این تمرین‌ها اکسیژن بیشتری به مغز می‌رسانند و باعث شادابی بدن و آمادگی بیشتر ذهن می‌شوند.

• فعالیت‌های گروهی کوچک
  شرکت‌کنندگان در گروه‌های کوچک قرار می‌گیرند و هر نفر به تمرین سخنرانی درباره موضوعی آماده‌شده می‌پردازد. این نمونه‌ای از فعالیت گروهی در دوره‌های سخنرانی مانند دوره یک‌ساله مدرسه استادی است.

• بحث گروهی بزرگ
  بحث‌های گروهی بزرگ فرصتی برای به اشتراک‌گذاری نظرات در جمعی بزرگ‌تر فراهم می‌کنند. در جلسات بارش فکری، نظرات شرکت‌کنندگان بدون نقد ارائه می‌شوند که فضایی باز و خلاقانه را ایجاد می‌کند.

• برگزاری مسابقه
  رقابت‌ها بسته به شرایط و موضوع سخنرانی می‌توانند جذابیت و انگیزه مخاطبان را افزایش دهند. برای مثال، در یکی از جلسات دوره استادی، مسابقه‌ای ترتیب داده شد که از شرکت‌کنندگان خواسته شد با وسایلی ساده مانند چسب نواری و سیخ‌های چوبی، سازه‌ای برای محافظت از تخم‌مرغ بسازند. گروه‌ها باید تخم‌مرغ را از ارتفاعی حداقل ۳ متر پرتاب می‌کردند و گروهی که تخم‌مرغ سالمی داشت، برنده می‌شد.

فعالیت های مخاطبان نیز می تواند شامل پرسیدن سوالاتی از این دست باشد که چه نکاتی را یاد گرفتند و به نظرشان کدام مطالب سخنرانی مهم بود؟

6. ایجاد تغییرات متناسب با بازخورد در حین سخنرانی

هیچ‌گاه از قبل برنامه‌ریزی نمی‌کنم که دقیقاً چه زمانی کدام فعالیت‌ها را اجرا کنم. همواره مجموعه‌ای از کارهای عملی آماده دارم و بسته به زمان و بازخوردهایی که از مخاطبان دریافت می‌کنم، آن‌ها را اجرا می‌کنم تا تعامل بیشتری برقرار شود.

7. اضافه کردن طنز به سخنرانی

طنز در سخنرانی می‌تواند از قبل برنامه‌ریزی شود یا در لحظه رخ دهد. مثلاً در یکی از پاورپوینت‌هایم اسلایدی داشتم که از مخاطبان خواستم بعد از شمارش ۱، ۲، ۳، نام حیوانی که در اسلاید می‌بینند را فریاد بزنند. وقتی یکی از مخاطبان ناگهان نام حیوان را با صدای بلند گفت، همه به خنده افتادند. این لحظات طنز باعث شکستن یخ جمع و ایجاد فضای صمیمی می‌شود.

پیشنهاد میکنیم بخوانید: چطور شوخ طبع باشیم و دیگران را بخندانیم؟

8. ساده اما تاثیرگذار صحبت کنید

در طول سخنرانی، مدام صحبت نکنید. حتی اگر مطالب ارزشمندی دارید، با بیش از حد صحبت کردن ممکن است ارزش آن‌ها را کاهش دهید. برخی مخاطبان فرصت نمی‌کنند همه نکات را یادداشت کنند و این استرس باعث می‌شود از ادامه‌ی صحبت جا بمانند.

9. از تصاویر جذاب و مرتبط در پاورپوینت استفاده کنید

تصاویری انتخاب کنید که به فهم بهتر مطالب کمک کنند و جذابیت بصری به سخنرانی ببخشند. تصاویر مناسب می‌توانند به خوبی پیام شما را به مخاطب منتقل کنند.

10. دعوت به اقدام (Call to Action) در پایان سخنرانی

برای ارائه یک سخنرانی حرفه ای و ماندگار، مشخص کنید که در انتها می‌خواهید مخاطبان چه کاری انجام دهند. این روش با دعوت به اقدام (Call to Action) به مخاطبان انگیزه می‌دهد تا آنچه آموخته‌اند را به صورت عملی پیاده‌سازی کنند. سخنرانی‌هایی که دعوت به اقدام مشخصی ندارند، معمولاً خیلی زود فراموش می‌شوند.

برای این کارگاه، یک نظرسنجی و یک وبینار پیگیری طراحی کردم که دو هفته بعد از کارگاه برگزار می‌شد. این برنامه باعث شد که مخاطبان روی مطالب ارائه‌شده تمرکز بیشتری داشته باشند و برای شرکت در وبینار آماده شوند. در این وبینار از مطالب کارگاه به عنوان نقطه شروع استفاده کردم تا مباحث بهتر در ذهن مخاطبان تثبیت شود.

امیدوارم با به‌کارگیری این نکات، بتوانید سخنرانی‌های جذابی ارائه دهید و مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهید.

در پایان

داشتن یک سخنرانی جذاب و اصولی تنها به دانستن موضوعات فنی و تخصصی محدود نمی‌شود، بلکه به شیوه ارائه، تعامل با مخاطب و ایجاد ارتباطی معنادار وابسته است. همان‌طور که دیدیم، تکنیک‌هایی مانند شناخت مخاطب، استفاده از داستان‌گویی، ساده‌سازی مفاهیم و دعوت به اقدام می‌توانند سخنرانی را از حالت یکنواخت خارج کنند و تأثیرگذاری آن را افزایش دهند. در نتیجه، با تمرین و به‌کارگیری این مهارت‌ها، می‌توانید سخنرانی‌هایی داشته باشید که نه‌تنها پیام شما را بهتر منتقل می‌کنند، بلکه تجربه‌ای به‌یادماندنی برای مخاطب خلق می‌کنند.

بسته جامع سخنرانی و فن بیان – نسخه تازه! 

یکی از مهم‌ترین ملزومات برای داشتن سخنرانی و فن بیان جذاب، این است که اصلا تکنیک‌های فن بیان و سخنرانی را بلد باشید! این دوره جدید و کاربردی و علمی را از دست ندهید:

روی تصویر کلیک کنید 

این دوره به تازگی ضبط شده، کاربردی، علمی و کامل است!

با خواندن مقالات زیر، دانش تخصصی‌تری کسب کنید و سخنرانی‌های حرفه‌ای‌تری ارائه دهید:

• چهار اپلیکیشن سخنرانی که حسابی کارتان را راه می‌اندازد
• 8 تکنیک کاربردی برای رفع استرس سخنرانی و اضطراب سخنرانی
• حفظ کردن سخنرانی ؛ آیا باید سخنرانی را حفظ کنیم؟
• 19 تکنیک درمان ترس از سخنرانی + نشانه‌ها و دلایل (مقاله جامع و علمی)
• مهم ترین موانع سخنرانی | چه چیزهایی ترمزتان را می‌کشند؟
• چگونه سخنرانی را شروع کنیم؟ نحوه استفاده از این فرصت طلایی!
• نحوه شروع سخنرانی در جلسات؛ شروع خوب/بد
• ارتباط چشمی در سخنرانی
• هنر استفاده از داستان در سخنرانی
• 10 راهکار برای بهبود مهارت‌های سخنرانی
• روش‌های گام به گام غلبه بر ترس از سخنرانی
• اضطراب سخنرانی؛ 3 تیر طلایی برای شکست غول اضطراب!
• چگونه متن سخنرانی را فراموش نکنیم؟
• چگونه سخنرانی جذاب ارائه کنیم؟ 7 اصل مهم سخنرانی جذاب
• رازهای مهم در سخنرانی مدیریتی
• 6 تکنیک برای داشتن یک پایان سخنرانی تاثیرگذار
• تپش قلب در هنگام سخنرانی | دلایل و راه‌حل‌های واقعی!
• +49 تا از اشتباهات رایج در سخنرانی | نکات ارزشمند و حیاتی
• آماده کردن سالن سخنرانی
• سخنرانی علمی و تخصصی چیست؟ ۱۱ نکته منحصر به فرد در مورد آن!
• بهترین تمرین سخنرانی
• سخنرانی استیو جابز ؛ چند درس کوتاه و مفید
• آماده شدن برای سخنرانی؛ این چهار موضوع مهم را جدی بگیرید!
• چطور لرزش صدایمان را در سخنرانی از بین ببریم؟
• عوارض پنهان قرص کاهش استرس سخنرانی و کنفرانس
• چگونه در محل کارمان سخنرانی کنیم؟
• نکاتی برای سخنرانی مدیران
• چگونه با جرات حرف بزنیم و در سخنرانی‌ها قدرتمندانه به نظر برسیم؟