اگر برنامه ریزی روزانه را در خانواده نهادینه و به یک عادت تبدیل کنیم، کودکان هم یاد میگیرند با برنامه بزرگ شوند.  انجام برنامه ریزی روزانه برای همه خانواده‌ها مفید است. برنامه ریزی روزانه هم‌چنین می‌تواند روابط میان افراد خانواده را محکم کند. یک برنامه‌ریزی خوب از کارهای روزانه به نیازهای تمام اعضای خانواده توجه می‌کند.

در این مقاله یاد می گیرید که به کودکانتان برنامه ریزی روزانه را آموزش دهید.

چرا آموزش جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان خوب است؟

برخی از کودکان بیشتر از سایرین به برنامه روزانه احتیاج و و همچنین علاقه دارند. اما به صورت کلی برنامه ریزی روزانه، چند فایده برای کودکان دارد. مثلاً:

جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان ابزاری است برای آموزش نظم به آنها و اینکه هر کاری را در زمان خودش انجام دهند.

آموز برنامه ریزی روزانه به کودکان به آنها یاد می دهد که اهمال کار بار نیایند. اهمال کاری از بزرگترین موانع موفقیت است. پس با اینکار احتمال موفقیت فرزندانتان را بالاتر خواهید برد. (در آزمون اهمال کاری شرکت کنید: آزمون اهمال کاری و تنبلی )

می تواند ابزاری برای یاد دادن عادات خوب بهداشتی به کودکان به ویژه در سنین پایین باشد. عاداتی مثل مسواک ، ورزش کردن یا شستن دست ها پس از استفاده از دستشویی.

وقتی فضای خانه برنامه‌ریزی شده و منظم باشد، کوکدان احساس آرامش و امنیت بیشتری خواهند داشت.

این مقاله هم برای خود شما که والدین کودک هستید نوشته شده است: 8 عادت مردمان منظم! چطور منظم باشیم؟

برنامه ریزی روزانه اگر با محوریت خوش گذرانی و همراه با بازی و سرگرمی باشد، به کاری لذت بخش و دوست داتنی برای کودکان تبدیل می شود. جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان ، رابطه میان پدر و مادر و کودکان را تقویت می‌کند. همچنین به بدن آنها کمک می‌کند که ساعتش را تنظیم کند. مثلاً به بدن کودک کمک می‌کند که بداند زمان خواب چه وقتی است. این کار به رشد بهتر، متعادل تر و سالم تر کودک هم کمک می کند.

اگر کودک شما باید قرصی را به طور مرتب مصرف کند، برنامه ریزی روزانه باعث می شود که هم شما و هم او انجام آن را فراموش نکنید.

جدول برنامه ریزی روزانه به کودکان در یادگیری حس مسئولیت پذیری کمک ویژه ای می کند.

برنامه‌های روزانه می‌تواند به کودکان مدیریت زمان را یاد بدهد.

برنامه ریزی روزانه می‌تواند باعث ایجاد حس امنیت در موقعیت‌های استرس‌زا یا در دوره‌های سخت رشد مانند بلوغ شود.

برنامه ریزی روزانه و قابل پیش‌بینی خانواده برای کودکان می‌تواند به آنها در سنین نوجوانی درباره تغییرهایی که در حال تجربه آن هستند، آرامش و حس امنیت دهد.

مقاله مرتبط با هوش هیجانی کودکان را از دست ندهید: چطور هوش هیجانی کودکان را درست هدایت کنیم؟

برنامه ریزی روزانه می‌تواند برای کودکانی که سخت با تغییرات کنار می‌آیند یا آن‌ها را به سختی می‌پذیرند، مهم‌تر باشد.

محققان می گویند کودکان در خانواده‌هایی که دارای برنامه ریزی روزانه برای انجام امور روزمره هستند، نسبت به کودکانی که در خانواده خود برنامه ریزی انجام کارهای روزانه را تجربه نمی‌کنند دچار عفونت‌های تنفسی کم‌تری می‌شوند.

شاید به این دلیل باشد که برنامه کارهای روزانه باعت عادت‌های سالم مانند شستن دست‌ها می‌شود. جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان هم‌چنین عامل کاهش‌دهنده استرس است که تقویت سیستم ایمنی بدن را در پی دارد.

چرا آموزش جدول برنامه ریزی برای کودکان، برای خانواده و والدین خوب است؟

برنامه کارهای روزانه برای خانواده‌ها فواید زیر را دارد:

منجر به مدیریت زمان می شود و برای والدین در طول روز زمان آزادی بیشتری ایجاد می‌کند.

برنامه ریزی روزانه منظم و با ثبات به والدین کمک می‌کند که احساس کنند به عنوان پدر یا مادر یا سرپرست کار درستی را انجام می دهند.

در هنگام بروز تنش ها، برنامه کارهای روزانه به والدین کمک می‌کند که احساس سازماندهی و کنترل امور را داشته باشد. همین امر باعث پایین آمدن استرس و در نتیجه کاهش تنش ها می شود.

برنامه ریزی روزانه به والدین کمک می‌کند که کارهای روزانه را تمام و کمال و بدون استرس به پایان برسانند.

با بهتر شدن کودکان در دنبال کردن و انجام برنامه‌های روزانه، والدین هم وقت بیشتری برای ارتقای آموزش های فردی و توسعه فردی خود دارند.

برنامه ریزی روزانه بخصوص برای کوکدکان نزاع ها و تنش ها را کاهش می دهد و مهارت تصمیم گیری را بهبود می بخشد.مثلاً اگر کودکان شما بدانند هر سه شنبه شب پیتزا دارند، دیگر دائماً شروع به غر زدن نمی کنند!

حتماً مقاله مرتبط در این زمینه را بخوانید: چطور دعوای کودکان را کنترل کنیم؟

هرچه جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان آنها بیشتر آن را می پذیرند.

آیا تحمیل برنامه ریزی روزانه به کودکان کار خوبی است؟

نکته اینجاست که آموزش نظم و برنامه ریزی به کودکان نباید تحمیلی باشد. چون در این صورت ممکن است باعث کاهش خلاقیت و خودجوش انجام دادن کارها توسط آنها شود. (به این مقاله مرتبط رجوع کنید: 10 راهکار برای افزایش خلاقیت در کودکان )

زمان‌هایی وجود دارد که قوانین لازم است شکسته شوند. مثلاً وقتی قرار است ماه گرفتگی ای باشد، وقتی عروسی تا نیمه شب طول می کشد، وقتی برنامه ای منحصر به فرد قرار است پخش شود و …
اما یادمان باشد، حتی خلاق‌ترین هنرمندان هم اوج هنرشان را در محدوده قوانین خاصی پیدا کردند.

هیچ دلیلی ندارد که ساختارها و قوانین آزاردهنده باشند. 

به آن‌ها به عنوان دوستی نگاه کنید که تعدادی از کارهای روزانه را برای انجام دادن در طول روز پیشنهاد می‌دهند و زندگی را راحت‌تر و دلپذیرتر می‌کنند. با جدول مشخص کارهای روزانه، نه تنها کودکانتان در امنیت خواهند بود؛ بلکه توانایی این را پیدا می‌کنند که دستورالعمل‌ها را در زندگی‌شان درونی سازی کنند.

آیا نسخه واحدی از جدول برنامه ریزی روزانه برای کودکان وجود دارد؟

هرگز چنین نیست…
هیچ قانونی وجود ندارد درباره این که چه تعداد یا چه نوع برنامه ریزی روزانه باید داشته باشید. برنامه‌ای که ممکن است برای خانواده‌ای خوب باشد برای خانواده دیگری ممکن است بسیار سخت‌گیرانه باشد. 

برنامه‌های روزانه‌ای که خانواده‌ها ایجاد می‌کنند، می تواند تفاوت های بسیار زیادی باهم داشته باشد. هر خانواده و هر والدین و هر کودکی سلایق مختلفی دارند. حتی سطح مالی خانواده ها هم در نوع برنامه ریزی روزانه برای کودکان دخیل است. 

بنابراین خلاقیت در ساخت و طراحی چنین جدول هایی می تواند کلید اصلی باشد.

چطور جدول برنامه ریزی کارهای روزانه برای کودکان درست کنیم؟

برای کمک به پیشرفت کودک در درک برنامه ریزی کارهای روزانه اش ضروری است یک جدول درست کنید.

برای این کار روش های متنوعی وجود دارد اما شکل اولیه آن فقط یک پوستر با عکس کودکتان است که مشغول انجام دادن کارهای روزانه اش است.

می‌توانید این جدول را به شکل آماده از بیرون بخرید و یا به سادگی خودتان یکی از آن‌ها را درست کنید. برای نمونه می‌توانید از مدل کودکستانی که در تصویر وجود دارد استفاده کنید و به جای تصاویر آن، عکس کودک خودتان را قرار دهید.

کارهایی را که فرزندتان باید به صورت روتین انجام دهد شرح دهید. (بیدار شدن، به توالت رفتن، لباس پوشیدن، صبحانه خوردن، انجام یک کار که به او محول می‌کنید، خوردن میان وعده، بازی، ناهار، چرت بعدازظهر و …).

می‌توانید واژه‌ها را کنار تصاویر بنویسید. بعضی‌ها دوست دارند که تصاویر را دایره‌وار به شکل ساعت بچسبانند اما کودکان تصور می‌کنند که زمان، بیشتر شکل خطی دارد، بنابراین شکل دایره‌ای ساعت به اندازه برنامه زمانی خطی به کودک شما کمک نمی‌کند. ترتیب تصاویر باید دقیقا همان طور باشد که به‌طور معمول روزانه آن کارها را انجام می‌دهند.

بهتر است برای چسباندن تصاویر در پوسترتان از نوارچسب یا زیپ چسبی به جای چسب مایع استفاده کنید تا بتوانید تغییرات لازم را در برنامه‌تان به راحتی انجام دهید.

ممکن است بخواهید در جدول برنامه ریزی کارهای روزانه جای بعضی از برنامه‌ها را تغییر دهید. مثلاً به جای «مرتب کردن اسباب‌بازی‌ها» بگذارید «رفتن به خانه مادربزرگ».

حتی می‌توانید یک تخته وایت‌برد یا تابلوی آهنربایی تهیه کنید و عکس‌هایی را که از کودکتان در حین انجام فعالیت‌های روزانه‌اش گرفته‌اید به آن نصب کنید، بنابراین می‌توانید آن را با خودتان همه جا ببرید.

همان‌طور که کودکتان بزرگ‌تر می‌شود ممکن است دو جدول جداگانه – یکی برای صبح و یکی برای عصر- نیاز داشته باشید.

با این کار کودک می‌تواند برای خودش شروع به برنامه ریزی کارهای روزانه کند.

فهرست کارهایی را که فرزندتان باید صبح‌ها انجام دهد در یک پاکت نامه بگذارید و زیر جدول قرار دهید؛ بنابراین کودک می‌تواند تکالیف خود را به ترتیب علاقه‌مندی به انجام آن‌ها مرتب کند. این نوع از جدول‌ها، به کودکتان کمک می‌کند از عهده انجام کارهای روزانه خودش بربیاید و کشمکش میان شما و کودکتان را برای انجام کارهای گوناگون کاهش می‌دهد و نیاز به وجود شما برای دخیل بودن در کارهای روزانه کودک سه‌ساله‌تان کمرنگ‌تر شود.

لازم است در ابتدای کارهای روزمره و در خلال آن ارتباط خود را با کودک حفظ کنید و فرزندتان را در مسیر درست قرار دهید، اما مداخله شما باید به شکل در آغوش گرفتن و نظارت کردن باشد نه فریاد کشیدن و دستور دادن.

باید بگویید: «به به ! دارم می بینیم که لباست را پوشیدی! آفرین! حالا جدول را نگاه کن و بگو بعدش چه کار باید بکنی؟».

کودکان مصمم و بااراده به‌طور ویژه‌ای جدول برنامه ریزی کارهای روزانه را دوست دارند؛ چون می‌توانند خودشان مسئولیت کارهایشان را به عهده بگیرند؛ اما در کل، تمام کودکان دوست دارند مجال این را داشته باشند که احساس کنند کنترل کمتری روی آن‌ها صورت می‌گیرد و خودشان بلدند از عهده انجام کارهای روزمره‌شان برآیند.

نمونه هایی برای در نظر گرفتن کارهای روتین

تعداد کارهای روزانه کودکان نباید خیلی زیاد باشد تا از آن زده شوند. مثلاً کارهای خیلی جزئی آنها نباید در این جدول نوشته شود.
نگاه کنید:

برای رده سنی پیش دبستانی

حاضر شدن در صبح
برنامه‌های بازی
وعده‌های غذایی
برنامه هرروزه بازی و صحبت با پدر و مادر
زمان سکوت هر عصر
زمان قصه (خواندن کتاب)
به تخت خواب رفتن در شب

کودکان مدرسه ای

حمام رفتن و سلامتی- به عنوان نمونه مسواک زدن و شستن دست‌ها
مرتب کردن و مراقب کردن از اسباب بازی ها
توجه به حیوانات خانگی مثل مرغ عشق
دادن پول‌توجیبی در زمان و روزی مشخص
کمک کردن در شستن لباس‌ها
برنامه‌های پس از مدرسه
وظایف – برای نمونه چیدن میز شام، جمع کردن میز، درآوردن ظرف‌های ماشین ظرف‌شویی
سرگرمی‌ها یا ورزش

راهکارهای افزایش عزت نفس کودکان

رده سنی نوجوانان

استفاده از منابع خانوادگی مانند کامپیوتر و تلفن
رسیدگی‌های لباس‌شویی و دیگر وظایف
مشق‌ها
سرگرمی‌ها یا ورزش
برنامه‌های پس از مدرسه
مرتب کردن تخت و تمیز کردن اتاق

تعامل با کودک ؛ چه روش هایی را به کار ببریم؟

همه سنین

آماده کردن و خوردن یک وعده غذایی با یکدیگر
روزهای خانواده (برنامه‌های خانوادگی)
دیدن فیلم‌های خانوادگی
جلسات خانوادگی
به نوبت صحبت کردن درباره روزی که گذشت
برنامه ویژه مختص هر فرزند با پدر یا مادر
دیدارهای مشخص با سایر خانواده یا دوستان
روزهای جشن جهانی/ کشوری/ محلی، ضیافت‌های هرساله یا گردش در بیرون شهر
دعا خواندن یا دیگر وظایف شرعی

اگر از آینده فرزند خود احساس نگرانی می کنید و  می‌خواهید در آینده، فرزندان تان در اجتماع، بسیار موفق‌تر از شما و دیگران باشند، لینک زیر را باز کنید. این دوره نه تنها برای فن بیان نوجوانان شما بسیار سودمند است، بلکه با تقویت اعتماد به نفس و خودباوری آنها آینده ای درخشان را برایشان رقم می زند. خودتان اطلاعات تکمیلی را در لینک زیر بخوانید. روی تصویر کلیک کنید:

 

 

محتوای این مقاله با دخل و تصرف از وب سایت «کتابک» برداشت شده است.