12 حقیقت علمی در مورد یادگیری و مغز

احتمالاً شما هم از دسته آدم هایی هستید که دائماً در پی یادگیری و رشد هستند. طبیعتاً افرادی مثل شما، اگر در مورد عملکرد مغز و شگفتی های آن بیشتر بدانند، انگیزه های بیشتری برای رشد و پیشرفت خواهند گرفت.

در مقاله زیر، از منابع معتبر گشته‌ایم و حقیقت های علمی در مورد یادگیری و مغز را برای شما گردآوری کرده‌ایم. شاید این حقایق به شما کمک کند از این جسم یک و نیم کیلویی پیچیده‌ای که هر روز با خودتان این طرف و آن طرف می برید، بیشتر سر در بیاورید و بدانید که مغز انسان چگونه کار می کند؟

در گذشته، منابع اطلاعاتی محدود بود و بالطبع حق انتخاب، کمتر. در دوره کنونی که منابع تا دلتان بخواهد در دسترس است، باید یاد بگیریم از میان خیل عظیم اطلاعات، به دقت اطلاعات را دست‌چین کنیم.

ما در هر زمان و هر کجا منابع بسیار عالی و راحت بسیار خوبی داریم، شگفت آور است که ما بیشتر وقت خود را صرف یادگیری نمی‌کنیم! در این بین به یک چیز مهم دیگر هم نیاز داریم و آن، این است که یاد بگیریم «چطور یاد می‌گیریم».

12 حقیقت علمی در مورد یادگیری و مغز

حقایقی که در زیر بیان می‌شود، در مورد یادگیری در مغز و برای انواع طرز فکر است.. این حقایق کاملاً علمی و مبتنی بر تحقیقات و پژوهش‌های دانشگاهی است. برای اینکه در هیجان من سهیم شوید، واقعیت‌های جالب در مورد مغز را مرور می‌کنیم تا نشان دهیم مغز ما چه پدیده شگفت آوری و عجیب غریبی است:

حقیقت اول

شطرنج، یک هیجان خالص برای مغز…!

آلبرت انیشتین (Albert Einstein) رفیق صمیمی امانوئل لاسکر (Emanuel Lasker) قهرمان اسبق شطرنج جهان بوده است. زمانی که لاسکر شطرنج را به او یاد داد آلبرت گفت: «من هیچ علمی را ندیدم که این مقدار از ذهن کار بکشد».

 بازی شطرنج یک ابزار آموزشی بسیار فوق‌العاده است و حقایق جالبی در دلش نهفته شده است. این بازی یا بهتر بگویم «مهارت»، دانش آموزان را وادار می‌کند که تمرکزشان افزایش یابد و استدلال قیاسی و استقرایی‌اش تقویت شود.

بازی شطرنج به افراد در کشف الگوهای پیچیده و دشوار در هر زمینه‌ای کمک می‌کند. به بهبود تفکر عمیق و دقیق منجر می‌شود و در نهایت منجر به توانایی بیشتر مغز خواهد شد. 

از لحاظ پیچیدگی، شطرنج را می‌توان کمی مشابه مغز دانست. البته که ساختار مغز چنان پیچیده و دقیق است که هیچ ارگان و پدیده‌ای در عالم یارای مقابله با آن نیست؛ اما از عجایب شطرنج همین بس که تعداد شاخه‌های بازی در شطرنج در چهار حرکت نخست برای هر طرف بیش از 300 میلیارد است! 

حقیقت دوم

چندوظیفه بودن = خطای بیشتر

طی مطالعاتی که در سال 2009 در پاریس صورت گرفت مشخص شد وقتی چندوظیفه را باهم انجام می‌دهیم، نیمی از ظرفیت مغزمان را از دست داده‌ایم.  مغز ما برای انجام چند کار هم‌زمان، برای هر کار بیش از دو برابر وقت می‌خواهد. ضمن اینکه میزان خطای احتمالی برای انجام هر کار تا 50 درصد بالاتر می‌رود.

شما باید تلاش کنید کارهای غیر ضروری خودتان را در طول روز کنار بگذارید تا به مهم‌ترین کارها برسید. وظایف را کاملاً با هم انجام ندهید. اولویت بندی کنید و مهم‌ترین کارها را انجام دهید. این ویدئو پیام بهرام پور را ببینید تا نکته‌ای به شما آموزش دهیم و ببینیم مالتی تسکینگ چه چیزی هست و چه چیزی نیست؟ (بخشی از دوره حرفه‌ای)

حقیقت سوم

این بلوک‌های دوست داشتنی…

 محققین طی پژوهش‌هایشان کشف کرده‌اند که چیزی به اندازه بلوک‌های اسباب‌بازی می‌تواند تأثیرات باورنکردنی بر ذهن دانش آموزان جوان داشته باشد. حتی با 15 دقیقه بازی در روز، تأثیر شگفت انگیزی بر کودکان خواهد گذاشت.

آن‌ها می‌توانند اصول ریاضی و هندسی و فضایی را به راحتی با استفاده از این اسباب بازی‌ها، در ذهنشان جا بیندازند. بلوک‌ها، یکی از ساده‌ترین و دیرینه‌ترین اسباب‌بازی‌هایی است که هندسه، ریاضی، فیزیک و الگوهای رنگی را می‌توان با آن به کودکان و حتی بزرگ‌سالان آموزش داد.

با ادامه مقاله 12 حقیقت علمی در مورد یادگیری و مغز همراه باشید.

حقیقت چهارم

موسیقی بهتره یا فیزیک!!

انیشتین در جایی گفته است:

اگر من فیزیکدان نبودم، احتمالاً موسیقیدان می‌شدم. من اغلب در قالب موسیقی فکر می‌کنم. در قالب موسیقی خیال پردازی می‌کنم. من زندگی‌ام را در ارتباط با موسیقی می‌بینم…

چنین نقل قولی از یکی از بزرگ‌ترین دانشمندانی که پا به این دنیا گذاشته‌اند، تأثیر شگفت انگیز موسیقی را نشان می‌دهد.

موسیقی تأثیر آرامش بخشی بر کودکان و بزرگ‌سالان دارد. با اینکه بیشتر آموزش مدرن در درجه اول بر روی بینایی برای یادگیری تمرکز دارد، فرآیندهای شنیداری به شدت برای اکتساب زبان مهم هستند.

گرچه بخش اعظم آموزش مدرن در درجه اول به یادگیری بصری یا بینایی اختصاص دارد، اما میزان تأثیر فرایندهای شنوایی در یادگیری، دست کمی از جلوه‌های بصری ندارند.

حقیقت پنجم

یادگیری‌ پیوسته، افزایش چشمگیر یادگیری

استمرار در یادگیری می‌تواند به صورت پلکانی و صعودی، باعث پیشرفت شما شود. در کتاب «قله» که پیام بهرام پور آن را ترجمه کرده، رازهای جذابی از اینکه چطور یادگیری مستمر و هدفمند می‌تواند سطح کیفیت زندگی ما را ارتقا بدهد می خوانیم. 

حالا این یادگیری هرچیزی می‌تواند باشد. از آموزش تندخوانی تا بازی‌های ساده و از مهارتی مثل پیانو نواختن تا مهارت های کلامی یا فن بیان.

حقیقت ششم

پررنگ شدن یک خاطره، کمرنگ شدن سایر خاطرات

وقتی طی یک عملیات ساده، یک خاطره مربوط به سال‌های قبل را به یاد می‌آورید، سایر خاطرات مرتبط با آن را تضعیف خواهید کرد. مثلاً وقتی خاطره‌ای مربوط به هدیه خریدن برای جشن تولد یکی از دوستانتان را به یاد می‌آورید، برخی دیگر از خاطرات همان جشن را در ذهنتان کمرنگ‌تر می‌کنید.

حقیقت هفتم

تئاتر و نمایشنامه برای مغز خوب است!

تحقیقات در چندین مدرسه نشان داده که اگر برای دانش آموزان به صورت تناوبی و با فاصله زمانی معین تئاتر پخش شود و یا خود آن‌ها به خواندن نمایشنامه یا طراحی یک نمایشنامه تشویق شوند، ذهنشان خلاق‌تر و پویاتر می‌شود. چنین فعالیت‌هایی کودکان را به مهارت «خوب گوش کردن» و «مشارکت در حل مسئله» تشویق خواهد کرد.

درام و کمدی دو سبک مشهور و عالی برای تقویت ذهن و قدرت خلاقیت است

حقیقت هشتم

تاثیر مثبت بازی های ویدئویی خوب

اگرچه بازی‌های ویدئویی و گیم‌های مختلف خشن یا نامناسب می‌تواند اثرات منفی بر کودکان و ذهن آن‌ها بگذارد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که بازی‌های ویدئویی به طور کلی اثرات مثبتی بر رشد شناختی و اجتماعی افراد دارد.

همچنین از بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی برای کاهش آلام و رنج‌ها هم استفاده می‌شود

بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند به بچه‌های بیمار کمک کند و درد و ناراحتی‌شان را کاهش دهد. در برخی بیمارستان‌های دنیا، محلی را برای انجام دادن بازی‌های رایانه‌ای در بخش کودکان سرطانی یا کودکان مبتلا به تالاسمی و هموفیلی اختصاص می‌دهند تا این کودکان ساعت‌هایی را با این بازی‌ها سرگرم شوند و درد و ناراحتی بیماری‌شان را فراموش کنند.

پروفسور گریفیس (Amanda Griffiths)، استاد دانشگاه ناتینگهام می‌گوید:

«انجام دادن بازی‌های رایانه‌ای مناسب می‌تواند بچه‌های خجالتی را از پیله خودشان خارج کند و از آن‌ها، بچه‌هایی اجتماعی بسازد.»

البته به گفته پروفسور گریفیس، اگر بازی‌های رایانه‌ای به صورت دسته جمعی انجام شوند، بیشتر و بهتر می‌توانند روی کودکان تأثیر بگذارند.

یکی دیگر از فواید انجام دادن بازی‌های رایانه‌ای برای بچه‌ها این است که آن‌ها می‌توانند مهارت استفاده هم‌زمان از دست‌ها و چشم‌هایشان را پیدا کنند. این مهارت می‌تواند در آینده شغلی بسیاری از بچه‌ها به دردشان بخورد.

بازی‌های رایانه‌ای بر قدرت تصمیم گیری کودکان هم اثر مثبت دارد. این بازی‌ها می‌تواند به بچه‌ها کمک کند تا یاد بگیرند چطور روی پای خودشان بایستند و در موقعیت‌های حساس زندگی، تصمیم‌های درست و عاقلانه‌ای بگیرند.

مسئولیت پذیری، بهبود خلاقیت و بهبود مهارت تصمیم گیری از مهم ترین تاثیرات مثبت بازی های ویدئویی بر مغز مخاطبین آن است

بچه‌هایی که همیشه تا مراحل نهایی بازی‌های رایانه‌ای پیش می‌روند و برنده می‌شوند، می‌توانند در آینده هم موقعیت شغلی بهتر یا همسر مناسبی برای خودشان انتخاب کنند.

انجام دادن بازی‌های رایانه‌ای به صورت گروهی باعث می‌شود بچه‌ها نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت کنند و همین حس مسئولیت را هم در آینده شغلی و زندگی خانوادگی‌شان همراه داشته باشند.

همچنین یکی از مهم‌ترین فواید چنین بازی‌هایی این است که حس خلاقیت بچه‌ها شکوفا می‌شود. آمارها نشان می‌دهد بسیاری از بچه‌ها با انجام دادن یا حتی دیدن بازی‌های رایانه‌ای، به کارهایی مانند طراحی گرافیک یا برنامه نویسی روی می‌آورند و همین اقدام‌ها می‌تواند قدرت خلاقیت آن‌ها را تا حد زیادی بالا ببرد.

حقیقت نهم

یک چرت دلپذیر…

مطالعه‌ای که توسط محققان آلمانی انجام شده است (منبع این فکت) نشان داد که چرت سریع می‌تواند به مغز یادگیرنده اجازه دهد تا به طور مؤثر اطلاعات را به دست آورد و حفظ کند.

در بعضی فرهنگ‌ها چرت زدن را نشانه تنبلی می‌دانند، اما در دیگر فرهنگ‌ها مثل ژاپن، به آن به عنوان نشانه تعهد به کار نگاه می‌کنند

احتمالاً همه ما تجربه آن را داشته‌ایم که با یک چرت انرژی بخش سرحال شدیم و توانایی ذهنی‌مان بالا رفته است. حالا چرت زدن از نظر علمی بررسی و فواید آن به اثبات رسیده است.

پژوهشگران می‌گویند یک چرت کوتاه 10 تا 20 دقیقه‌ای برای افزایش هوشیاری و سطح انرژی بسیار ایدئال است. کوتاه بودن مدت زمان چرت به این دلیل است که شخص وارد خواب عمیق نشود. این چرت کوتاه شما را قادر می‌سازد که بلافاصله بعد از بیدار شدن، با سرعت شروع به کار کنید. به خصوص وقتی قبل از چرت، یک قهوه هم خورده باشید. (قهوه 20 دقیقه بعد از خوردن، اثر می‌کند).

---

در مورد خواب، بیشتر بخوانید:
اهمیت خواب کافی ؛ چرا «خواب» این همه مهم است؟

---

حقیقت دهم

بلند بخوان، بیشتر یاد بگیر!

کودکانی که ترغیب می‌شوند با خودشان با صدای بلند صحبت کنند، احتمال یادگیری را افزایش داده‌اند. یک مطالعه تازه نشان می‌دهد بلند صحبت کردن با خود، در واقع به ثبت بهتر اطلاعات در مغز در یک فرایند به نام «اثر تولید» کمک می‌کند.

محققان دانشگاه واترلو کانادا دریافتند که خواندن مطلب با صدای بلند در واقع به مردم (به ویژه به بچه‌ها) کمک می‌کند که اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارند.

محققان چهار روش یادگیری از طریق خواندن را مورد آزمایش قرار دادند؛ خواندن در سکوت، شنیدن صدای شخص دیگری، بلند خواندن و گوش دادن به صدای ضبط شده.

نتایج آزمایش روی 200 شرکت کننده نشان داد که خواندن اطلاعات با صدای بلند، بیشترین ماندگاری را در ذهن ایجاد می‌کند

این مطالعه تأیید می‌کند که یادگیری و فواید حافظه حاصل از مشارکت فعال است. بلند خواندن یک کلمه، آن را برای حافظه بلند مدت متمایز می‌کند. خواندن با صدای بلند به خودی خود نسبت به شنیدن صدای دیگران موجب تقویت حافظه می‌شود و این خود خوانی، اثر تولید را تلقین می‌کند.

نتایج مطالعه نشان می‌دهد که عمل خواندن کلمات با صدای بلند با توجه به دو چیز به شدت مزایای حافظه را در بر دارد. اول این که کلمات با صدای بلند خوانده می‌شوند و دوم این واقعیت است که فرد در واقع در حال صحبت با خود است.

---

چطور حافظه‌مان را به صورت علمی و موثر تقویت کنیم؟

محصولی که با استفاده از پژوهش‌های علمی، به روز و دقیق تلاش می‌کند به شما به صورت کاملاً کاربردی تندخوانی را بیاموزد و شما بعد از دیدن این محصول، حافظه ای قدرتمندتر و ذهنی فعال‌تر خواهید داشت!

روی تصویر کلیک کنید تا اطلاعات کامل محصول تندخوانی و تقویت حافظه «نوروریدینگ» را در اختیار شما قرار دهیم.

علمی بیاموزید تا موثرتر و سریع‌تر بخوانید…!

---

حقیقت یازدهم

به مغزمان تصویر بدهیم نه متن!

پژوهشگران می‌گویند داوطلبان یک آزمایش، فقط حدود 10 درصد اطلاعات ارائه‌شده به صورت شفاهی را پس از 72 ساعت به یاد می‌آورند. با این حال، وقتی یک تصویر به فرآیند یادگیری اضافه می‌شود، این عدد به حدود 65% می‌رسد.

یافته‌ها نشان می‌دهد نورون‌های وابسته به پردازش «بصری» در حدود 30 درصد از قشر مغز را تشکیل می‌دهند. این واقعاً بخش بزرگی از مغز ماست. وقتی چیزی را با چشم می‌بینیم، مغز ما تلاش می‌کند آن را به صورت کدهای رمزنگاری شده، پردازش و سپس ذخیره کند. در حقیقت می‌توانیم بگوییم چشم‌ها و تصاویری که می‌بینیم بخش بسیار بزرگی از اطلاعات ورودی به مغز ما را تشکیل می‌دهد.

نیمی از مغز ما به دیدن، پردازش داده‌های تصویری و بیرون کشیدن اطلاعات از چیزهایی که می‌بینیم اختصاص می‌یابد. پنجاه درصد دیگر مغز، قدرتش را بین سایر فعالیت‌ها تقسیم می‌کند

شاید عجیب باشد اما یکی از شگفتی‌ها در مورد عملکرد «بصری» یا «دیداری» مغز این است که با «متن» هم مانند «تصویر» رفتار می‌کند؛

یعنی هر کلمه‌ای که می‌خوانید، به صورت «یک تصویر» در مغز ذخیره می‌شود. این مسئله یادگیری از طریق خواندن را در مقایسه با آسانی یادگیری بصری، ناکارآمد می‌کند و به چالش می‌کشد. پس به تقویت حافظه تصویری حسابی اهمیت بدهید.

حقیقت دوازدهم

بخند، حافظه ات بهتر شود…

محققان می‌گویند خنده می‌تواند آسیب ناشی از هورمون‌های استرس به بدن را کاهش دهد و نقش پررنگی در تقویت حافظه ایفا کند.

دانش‌پژوهان دانشگاه لوما لیندا در آمریکا با انجام تحقیقاتی می‌گویند: «خنده بر هر درد بی درمان دواست!»

تحقیقات اخیر نشان داده است که هورمون استرس کورتیزول به نورون‌های خاصی در مغز آسیب می زند و می‌تواند به طور منفی حافظه و توانایی‌های یادگیری را در افراد بزرگ‌سال تحت تأثیر قرار دهد. دکتر «لی برک» مجری این تحقیقات گفت: «ساده است! هر چه استرس کمتر باشد حافظه بهتر می‌شود.»

شوخ طبعی و شاد بودن، سطح هورمون‌های استرسی زیان آور مانند کورتیزول را کاهش می‌دهد، فشار خون را پایین می‌آورد و جریان خون را به سوی مغز افزایش داده و در نتیجه حالت روحی بهبود می‌یابد. عمل خندیدن یا لذت ساده از برخی شوخ طبعی‌ها، آزاد سازی اندورفین‌ها و دوپامین را در مغز افزایش می‌دهد که حس لذت و پاداش را برای فرد ایجاد می‌کند. در نتیجه این تغییرات مثبت عصب شیمیایی، عملکرد سیستم ایمنی نیز بهبود می‌یابد.

محققان می‌گویند تغییراتی در فعالیت امواج مغزی موسوم به فرکانس موج گاما وجود دارد که حافظه و یادآوری را بهبود می‌دهد و خنده‌های کوتاه و بلند، بلافاصله همین فرکانس‌های مغزی را تولید می‌کند، این‌ها فرکانس‌هایی هستند که افراد در زمان مراقبه و مدیتیشن تجربه می‌کنند.

این دانش‌پژوهان یک فیلم خنده دار 20 دقیقه‌ای را به گروهی از افراد سالخورده سالم و سالخورده مبتلا به دیابت نشان دادند. از این افراد خواسته شد پرسشنامه‌ای را پر کنند که یادگیری، یادآوری و تشخیص بینایی آن‌ها را ارزیابی می‌کرد. آن‌ها عملکرد این افراد را با گروه کنترل که فیلم خنده دار ندیده بودند مقایسه کردند.

غلظت کورتیزول برای هر دو گروه در آغاز و پایان آزمایش ثبت شد.

دانش‌پژوهان یک کاهش چشمگیر را در غلظت کورتیزول در بین هر دو گروهی که فیلم خنده دار دیده بودند مشاهده کردند. سالخوردگانی که این فیلم را دیده بودند بهبود بیشتری را در تمامی مناطق حافظه از خود نشان دادند.

این محققان می‌گویند یافته‌ها ما شیوه مفیدی را برای بهبود وضعیت حافظه و سلامت در افراد سالخورده فراهم می‌آورد. اگرچه با افزایش سن، در برخی افراد حافظه روند کاهشی به خود می‌گیرد اما درمان‌های لذت بخش و شادی آفرین می‌تواند به بهبود شرایط زندگی این بیماران کمک کند.

دوست دارید شوخ طبع باشید و دیگران را بخندانید؟ روی لینک زیر کلیک کنید! 

چطور شوخ طبع باشیم و دیگران را بخندانیم؟

در مورد طرز فکر، در دوره فوق العاده حرفه‌ای یک بخش مجزا تدارک دیده شده است. شما می‌توانید از طریق لینک زیر این دوره را خریداری کنید و طرز فکرتان را با آن بسنجید و شگفتی های فوق العاده ای در مورد طرز فکر یاد بگیرید. روی تصویر زیر کلیک کنید: