چطور از آلزایمر پیشگیری کنیم؟ + 8 حقیقت جالب (یک سؤال از پیام)

در حال حاضر، بیش از 45 میلیون نفر در جهان به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. شمار مبتلایان در همین ایران خودمان به 700 هزار نفر می‌رسد و هرساله چیزی حدود 50 هزار نفر در اثر این بیماری فقط در ایران جانشان را از دست می‌دهند. تخمین زده شده که تا سی سال دیگر شمار مبتلایان به 140 میلیون نفر خواهد رسید.

آلزایمر موضوع تحقیق بسیاری از پژوهشگران بوده و تاکنون نظریه‌های قطعی که منشأ این بیماری را نشان دهد وجود نداشته است.

در این قسمت از «یک سؤال از پیام» سایت بیشتر از یک،  به سؤال یکی از کاربران پاسخ می‌دهم. سؤال را در کادر زیر بخوانید: 

پاسخ من، پیام بهرام پور را بشنوید:

دانلود فایل صوتی

همان‌طور که شنیدید در این فایل صوتی به این نکته اشاره کردم که چطور می‌توان با یادگیری مهارت در سنین میان‌سالی و کار صحیح کشیدن از مغز و تمرین‌های ذهنی مناسب، می‌توان از آلزایمر جلوگیری کرد.

چطور از آلزایمر پیشگیری کنیم؟ + 8 حقیقت جالب

اما در ادامه این مقاله، می‌خواهم حقایقی از مغز، آلزایمر و عملکرد ذهنی بگویم که شما را در یافتن پاسخ سؤال «چگونه از آلزایمر جلوگیری کنیم؟» یاری می‌کند.

 حقیقت اول: آلزایمر همان زوال عقل نیست!

آلزایمر یکی از اشکال (شایع‌ترین شکل) زوال عقل است! عبارت زوال عقل برای تعریف بیماری‌های مغز مربوط به از دست دادن حافظه و کاهش مهارت‌های شناختی استفاده می‌شود. مثلاً پارکینسون را نیز می‌توان در رده بیماری‌های زوال عقل قرار داد.

 14 تمرین جالب برای تقویت حافظه و افزایش کارایی مغز

 حقیقت دوم: تولید سلول‌های مغزی تا پایان عمر ادامه دارد!

بر اساس مطالعه‌ای تازه مغز انسان در تمام طول زندگی به ساخت سلول‌های تازه ادامه می‌دهد. تصور عموم بر این بود که انسان در همان بدو تولد صاحب همه سلول‌های مغزی است که در طول زندگی خواهد داشت. حالا تحقیقات دانشگاه مادرید نشان می‌دهد (منبع) تولید شمار سلول‌های تازه در مغز با افزایش سن افت می‌کند، اما متوقف نمی‌شود.

در مطالعه تازه که نتایج آن در «نشریه پزشکی نیچر» چاپ شده مغز 58 انسان مرده که سن آن‌ها از 43 تا 97 متفاوت بود بررسی شد.

تمرکز این مطالعه بر هیپوکامپ بود؛ بخشی از مغز که به حافظه و احساسات ارتباط دارد، همان قسمتی که کمک می‌کند به یاد بیاورید اتومبیل خود را کجا پارک کرده‌اید!

 حقیقت سوم: نقص جهت یابی، شاید نشانه باشد!

مطابق با تحقیقاتی که در دانشگاه بن آلمان انجام شده (منبع) احتمال دارد بیماری آلزایمر چندین سال قبل (شاید هم ده‌ها سال) پیش از بروز، با ضعف در جهت‌یابی خود را نشان دهد.

آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که احتمال دارد اولین علامت در آلزایمر نه ضعف حافظه بلکه ضعف جهت یابی باشد!

این تحقیق ممکن است راهگشای درک تازه‌ای از این بیماری ناتوان‌کننده باشد و می‌تواند توضیحی ارائه کند که چرا جهت‌یابی برای مبتلایان به دمانس این همه سخت می‌شود.

 حقیقت چهارم: احتمال زوال عقل در زنان بیشتر است!

اگرچه با روش‌های مختلف می‌توان از آلزایمر جلوگیری کرد، اما نقش ژنتیک هم در این بیماری مهم است.

وزارت بهداشت و خدمات انسانی امریکا می‌گوید تعداد زنان مبتلا به آلزایمر حدوداً دو برابر مردان است؛ اما چرایی این قضیه هنوز مشخص نیست!

رهایی از شلوغی ذهن

 حقیقت پنجم: یادگیری مستمر و آموزش دیدن می‌تواند از آلزایمر جلوگیری کند

آموزش و یادگیری می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.

موسسه‌ی ملی کهن‌سالی (NIA) می‌گوید هر چه‌ بیش‌تر یاد بگیرید و آموزش ببینید، خطر ابتلا به آلزایمر را در خود کاهش خواهید داد؛ بنابراین پاسخ مناسب برای سؤال تیتر (چطور از آلزایمر جلوگیری کنیم؟) این‌ها هستند:

مهارت‌های تازه یاد بگیرید تا مسیرهای عصبی تازه‌ای در مغزتان شکل بگیرد
زبانی تازه بیاموزید و بر آن استمرار داشته باشید
نواختن سازهای موسیقی می‌تواند بسیار مناسب و راهگشا باشد
انجام دادن فعالیت‌های گروهی (از جمله بازی‌های تیمی) خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش می‌دهد.

 حقیقت ششم: درمان دارویی قطعی هنوز پیدا نشده!

هنوز واکسن یا داروی درمانی یا جلوگیری برای آلزایمر تهیه نشده است. با وجود اینکه پژوهش‌ها در مورد آلزایمر به نتایج شگفت‌انگیز و بسیار قابل توجهی رسیده است، اما کماکان هیچ درمان قطعی‌ای ندارد! با این حال، داروها می‌توانند برخی از علائم را تسکین دهند.

 حقیقت هفتم: بیماری پرهزینه‌ای است!

واقعیت این است که آلزایمر بیماری نسبتاً پرهزینه‌ای است. تنها در آمریکا و وجود 5 میلیون بیمار مبتلا به زوال عقل (نه فقط آلزایمر) رقمی بیش از 240 میلیارد دلار بار مالی روی دوش دولت و نهادهای درمانی می‌گذارد. با این روند، این رقم تا سی سال دیگر 5 برابر خواهد شد.

 حقیقت هشتم: ازدواج و دوستان صمیمی، خطر را کم می‌کند!

 بر اساس یک تحقیق که به وسیله پژوهشگران دانشگاه «لاف بارو» انجام شده، ازدواج کردن و داشتن دوستان صمیمی خطر ابتلا به بیماری «زوال عقل» را کاهش می‌دهد.

این تحقیق روی 6677 نفر انجام شده و آن‌ها بیش از 7 سال تحت نظر گرفته شدند. نتیجه این تحقیق می‌گوید که کیفیت حلقه زندگی اجتماعی فرد مهم‌تر از گستردگی آن است؛ بنابراین برای پاسخ سؤال «چطور از آلزایمر جلوگیری کنیم؟» می‌توانیم کاری کنیم که اطرافیان خودمان، روابط اجتماعی پرمعنای خود را حفظ کنند. در ابتدای تحقیق هیچ‌کدام از افراد بیماری «زوال عقل» نداشتند، اما در پایان این دوره آزمایشی 220 نفر از آن‌ها به این بیماری مبتلا شدند.

محققان صفات و ویژگی‌های افرادی که به بیماری مبتلا شدند را با افرادی که مبتلا نشدند، مقایسه کردند تا نشانه‌هایی از اینکه چقدر زندگی اجتماعی می‌تواند بر میزان خطر ابتلا به بیماری تأثیر بگذارد، کشف کنند.

یکی از چیزهایی که کشف شد این بود که درباره دوستان، این تعداد آن‌ها نیست که مهم است، بلکه کیفیت رابطه دوستی اهمیت دارد.

این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که افراد مجرد دو برابر افراد متأهل در معرض خطر ابتلا به بیماری زوال عقل قرار دارند.

همان‌طور که پژوهش‌های معتبر علمی نشان می‌دهد، داشتن روابط باکیفیت به شدت می‌تواند بر پیشگیری از آلزایمر، موثر باشد.