یادم هست زمان بچگی‌ام، هر کس از بودن در جمع، صحبت کردن و ابراز نظر مخالفش خودداری می‌کرد؛ با صفت‌هایی مثل خجالتی، کم‌رو، ترسو و… تحقیر می‌شد. اما امروز شرایط حداقل برای عده زیادی تغییر کرده؛ بیشتر افراد امروز می‌دانند که چنین رفتارهایی نشانه های عدم اعتماد به نفس است و رفتار متفاوتی نشان می‌دهند. حتی همین که مردم جامعه بتوانند با دیدن این مسائل، اصل مشکل را بشناسند و در مقابلِ آن رفتار سازنده‌تری داشته باشند، بسیار کمک‌کننده است.

پیش از این، به شما گفته بودیم که اعتماد به نفس چیست؟ امروز می‌خواهم در این مقاله چند نشانه رایج اعتماد به نفس پایین را به شما معرفی کرده و توضیح بدهم تا بتوانید با شناخت آن‌ها، این مشکل را در خودتان یا اطرافیانتان شناخته و برای رفع آن اقدام کنید.

 

14 مورد از نشانه های عدم اعتماد به نفس یا کمبود آن

اگر نشانه‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنم را در خودتان می‌بینید که هیچ؛ نیاز به توضیح اضافی نیست، چون خودتان به خوبی مشکلات ناشی از این موضوع را “درک می‌کنید.” اما اگر این نشانه‌ها را در اطرافیانتان مشاهده می‌کنید، بدانید که نباید به هیچ عنوان به آنها در مورد اعتماد به نفس پایینشان هشدار داده و تحقیرشان کنید! مطمئنا چنین رفتاری به جز وخیم‌تر کردن شرایط ،بازخوردی ندارد. خب به سراغ اولین نشانه برویم:

 

1- از در جمع بودن فراری هستند

اولین نشانه عدم اعتماد به نفس این است که از جمع فرار می‌کنند. این افراد سعی می‌کنند تا جای ممکن در جمع قرار نگیرند و اگر هم به اجبار کسی یا چیزی مجبور به بودن در یک محیط اجتماعی شوند، تمامی سعی خودشان را می‌کنند تا به هر بهانه‌ای از بقیه دور شوند.

مثلا با تلفن همراه خودشان را سرگرم می‌کنند، گوشی را درِ گوششان گذاشته و از محیط دور می‌شوند، سعی می‌کنند به آشناترین فرد پناه برده و خودشان را مشغول صحبت با او کنند و… دلیل اصلی این کارها هم این است که آنها دوست ندارند مورد توجه قرار گرفته یا حتی مجبور شوند در مقابل جمع صحبت کنند.

 

2- توانایی برقراری ارتباط ندارند

 کسی که اعتماد به نفس پایینی دارد، حتی اگر دوست داشته باشد با کسی ارتباط بگیرد، توانایی آن را ندارد چون به‌شدت از پیشگام بودن در ارتباطات ترس دارد؛ یعنی حتی اینکه بخواهد برای دوست شدن با کسی به او سلام کرده و نظرش را در مورد چیزی بپرسد، برایش آزاردهنده است؛ بنابراین ترجیح می‌دهد قید رابطه دلخواهش را زده و به همان روابط قبلی یا حتی تنهایی خودش پناه ببرد.

همین ترس از برقراری ارتباط باعث می‌شود آن‌ها خیلی مواقع حتی نتوانند با کسی که خودش خواهان رابطه است رفتار خوبی داشته باشند و او را هم از خودشان می‌رنجانند.

 

3- توانایی ابراز نظر و مخالفت ندارند

این یکی دیگر از نشانه‌های افراد بی اعتماد به نفس است که اغلب نمی‌توانند نظر خودشان را بیان کنند؛ مثلاً ممکن است در یک جمع در مورد موضوعی نظرسنجی یا سؤالی شده باشد و هرکسی نظر خودش را بگوید؛ اما این اشخاص ترجیح می‌دهند به جای گفتن نظرشان، در میان جمعیت قایم شده و اصلاً توجه کسی را به خودشان جلب نکنند.

همین‌طور افراد بی اعتماد به نفس توانایی ابراز مخالفت خودشان را هم ندارند. گفتن نظر مخالف برای بعضی از آن‌ها در جمع و برای بعضی حتی در گفتگوهای دوستانه هم سخت است! آن‌ها به‌شدت از اینکه بخواهند در مورد چیزی با کسی بحث یا مذاکره کنند ترس و همین‌طور تنفر دارند.

 

4- از موردتوجه قرار گرفتن می‌ترسند

موردتوجه قرار گرفتن مخصوصا در جمع، برای کسی که اعتماد به نفس کمی دارد مثل یک کابوس است. این افراد به هر دری می‌زنند تا در گروه‌های کوچک و بزرگ توجه کسی را جلب نکنند. از نشستن در گوشه‌های غیرقابل مشاهده در یک محیط اجتماعی گرفته تا قایم شدن، فرار از جمع، سکوت کردن و…

این یکی از نشانه‌های شاخص این افراد است که به کمکش می‌توانید خیلی راحت آن‌ها را پیدا کنید. البته پیشنهاد می‌کنم سعی نکنید خودسرانه آن‌ها را در مقابل این ترسشان قرار داده و به دل جمع ببرید.

 

5- دوست ندارند کسی از آن‌ها تعریف کند

نوع شدیدی از کمبود اعتماد به نفس در بعضی افراد وجود دارد که حتی باعث می‌شود آن‌ها از تعریف کردن بقیه هم فرار کنند! یعنی اگر به آن‌ها بگویید که در فلان موقعیت خوب عمل کردید، در فلان شرایط رفتار مناسبی نشان دادید و… سعی در شکسته‌نفسی کرده و تمام تلاششان را می‌کنند تا این حرف شما را قبول نکنند.

 

6- زود تسلیم می‌شوند

 

نشانه‌های فردی که اعتماد به نفس پایینی دارد صرفاً در برخورد با جمع مشاهده نمی‌شود. بلکه این افراد حتی در تنهایی خودشان هم به مشکلات زیادی می‌خورند. به‌عنوان‌مثال کسی که اعتماد به نفس پایینی دارد سریعاً در انجام کارهای نسبتاً سخت قالب تهی کرده و تسلیم می‌شود.

چرا؟ چون خودش را قبول ندارد! آن‌ها هیچ‌وقت فکر نمی‌کنند که بتوانند از پس انجام کارهای سخت یا حتی آسان بربیایند و تسلیم شدن را راه بسیار راحت‌تری برای حل این مشکل می‌دانند. البته اگر جزو این افراد هستید باید بدانید که با هر بار تسلیم شدن و شکست خوردن در اصل در حال کاهش بیشتر اعتماد به نفس خودتان هستید! پس این حلقه دائمی باید جایی متوقف شود.

این می‌تواند از نشانه های عدم اعتماد به نفس در نوجوانان هم تلقی شود.

 

7- از تغییر می‌ترسند

  همان‌طور که بالاتر گفتم، تسلیم شدن یکی از ویژگی‌های افراد کم اعتماد به نفس است. علاوه بر این، این افراد سعی می‌کنند تا جای ممکن سراغ شرایطی که برایشان تغییر همراه دارد، نروند چون ممکن است این شرایط هم به شکست و تسلیم شدن ختم شود.

همین موضوع باعث می‌شود افراد کم اعتماد به نفس تا جایی که ممکن است، از ریسک کردن دور باشند. حالا این دوری از ریسک می‌تواند در موارد زیادی مشاهده شود؛ مثلاً:

• سعی می‌کنند برای انتخاب رشته به جای علاقه‌شان، سراغ رشته‌ای بروند که بازار کار بهتری دارد،
• در خریدوفروش بیش‌ازحد احتیاط کرده و به جای سود، به امنیت فکر می‌کنند،
• حتی اگر سرمایه‌گذاری برایشان سود زیادی داشته باشد، سعی می‌کنند به خاطر ریسک بالا، از آن دور باشند.

 

8- ارزش خودشان را در تائید دیگران می‌بینند

 

این یکی از بدترین نشانه‌های عدم اعتماد به نفس است که حتی خود افراد را هم دچار رنجش می‌کند. اینکه ارزش خودشان را در تائید دیگران می‌بینند. این افراد سعی می‌کنند به جای اینکه خودشان باشند، همیشه کاری را بکنند که درنهایت باعث تائید دیگران می‌شود.

مثلاً به جای انتخاب شغلی که خودشان دوست دارند، شغلی را انتخاب می‌کنند که پدر یا مادرشان توصیه کرده است. این الگوی رفتاری صرفاً در انتخاب شغل نیست و در بخش‌های مختلف زندگی آن‌ها دیده می‌شود. حتی ممکن است در انتخاب همسر که موضوع به‌شدت مهمی است هم بی‌خیال تائید و نظر دیگران نشده و به آن‌ها گوش کنند.

 

• مطلب مرتبط: افزایش اعتماد به نفس زنان با 12 تکنیک واقعی!

 

9- کمال‌گرای شدید هستند

  کمال‌گرایی رفتاری است که فرد در آن برای شروع یک کار، استانداردهایی به‌شدت دور از دسترس تعیین می‌کند؛ مثلاً کسی که قرار است به‌عنوان یک نیروی گرافیست وارد بازار کار شود، به خودش قول می‌دهد تا زمانی که به 2 نرم‌افزار ادیت تصاویر و 2 نرم‌افزار ویرایش ویدیو و… مسلط نشده، اقدام به ارسال رزومه برای استخدام نکند؛ درحالی‌که با یک آشنایی ابتدایی هم می‌توان به این شغل مشغول شد! کمال‌گرایی یکی از بزرگ‌ترین سدهایی است که در مقابل موفقیت یک انسان قرار می‌گیرد.

در ادامه، کمال‌گرایی یکی از نشانه‌های افراد کم اعتماد به نفس است. همان‌طور که گفتم این افراد به‌شدت ارزش خودشان را در تائید دیگران می‌بینند. به همین دلیل هم شدیداً از موردانتقاد واقع‌شدن دوری می‌کنند؛ بنابراین سعی می‌کنند با کمال‌گرایی و تعیین استانداردهای واقع سخت و دور از دسترس، اولا انجام کار را به تعویق بیندازند و دوما اینکه تا جای ممکن با انجام کار در بهترین شرایط، از ضعیف عمل کردن دوری کنند.

شاید با خودتان بگویید اینکه بخواهند ضعیف عمل نکنند خوب است! در جواب باید بگویم: موضوع اینجاست؛ آن‌ها آن‌قدر توقع عملکرد عالی را دارند که عملاً هیچ موقع به شروع نزدیک نمی‌شوند.

 

• مطلب مرتبط: کمال گرایی: دشمن اعتماد به نفس – درمان کمال گرایی

 

10- به جای پذیرش، تقصیراتشان را توجیه می‌کنند

این نشانه افراد کم اعتماد به نفس به شدت روی روابط آنها تاثیر منفی دارد. آنها به دلیل اینکه نمی‌خواهند مورد انتقاد کسی قرار گرفته و چهره خوبشان را در دید نزدیکان و عموم از دست بدهند، به جای پذیرش اشتباهات، آنها را توجیه می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود حتی گاها برای دوری از پذیرش، رو به دروغ گفتن بیاورند. کاری که حتی خودشان را هم به شدت آزرده می‌کند!

 

11- منفی بافی می‌کنند

منفی‌بافی یکی دیگر از نشانه‌های عدم اعتماد به نفس است. البته باید به این موضوع اشاره کنم که به طور کلی یکی از وظایف ذهن هر انسانی، منفی‌بافی و فاجعه‌سازی است. همین موضوع باعث می‌شود همیشه قبل از انجام کارهای جدید، ترس داشته و فکر کنیم که شروع این کار ممکن است شرایط را خیلی بد کند.

اما در افراد کم اعتماد به نفس، این منفی بافی به حد اعلا رسیده و اجازه می‌دهند ذهنشان هر شرایطی را در مورد انجام یک کار جدید یا رخ دادن یک اتفاق تصویرسازی کند.

 

12- توانایی تحمل انتقاد ندارند

 

از دیگر نشانه های عدم اعتماد به نفس این است که فرد، نمی‌تواند خودش را در مقابل انتقاد کنترل کند. بعضی از این افراد در صورت مواجهه با یک انتقاد واقعی و سازنده دست به پرخاشگری زده و رفتارهای زشتی از خودشان نشان می‌دهند. در مقابل بعضی دیگر به شدت از شنیدن انتقاد بقیه خورد شده و ناراحت و دلشکسته می‌شوند! در هر دو حالت مواجهه با یک انتقاد برای فرد کم اعتماد به نفس سخت است.

 

13- خودشان را با دیگران مقایسه می‌کنند

کسی که اعتماد به نفس پایینی دارد، دائما خودش را در شرایط مختلف با بقیه مقایسه می‌کند. این موضوع از جایی به یک مشکل حاد تبدیل می‌شود که این افراد زوایای مختلف زندگی خودشان را با زاویه‌هایی از زندگی بقیه مقایسه می‌کنند که در بهترین حالت آنها را دیده‌اند.

مثلا روابط خودشان را با روابط کسی مقایسه می‌کنند که واقعا رابطه خوبی ندارد ولی می‌تواند در مقابل دیگران خودش را خوب نشان دهد. یا مثلا زندگی شغلی‌اش را با زندگی شغلی کسی مقایسه می‌کند که بسیار شرایط مطلوبی دارد، در ادامه روابطش را با روابط کسی که بسیار عاشقانه زندگی می‌کند و… به همین ترتیب به شدت دچار کاهش رضایت از زندگی می‌شود.

 

14- زبان بدن مناسبی ندارند  

زبان بدن یکی دیگر از نشانه‌هایی است که می‌توان اعتماد به نفس پایین یا بالای افراد را نسبت به آن تشخیص داد. افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند به راحتی در این زمینه لو می‌روند. آنها در هنگام صحبت کردن از برقراری ارتباط چشمی خودداری می‌کنند، دست‌هایشان را قایم کرده یا در جیبشان می‌کنند، در زمان مکالمه این پا و آن پا می‌کنند و…

 

سخن پایانی

اینها تعداد کمی از نشانه های عدم اعتماد به نفس بودند که در این مقاله به آنها اشاره کردم؛ راستش در زمان نوشتن این مطلب با خودم گفتم کاش نتایج کمبود اعتماد به نفس صرفا به همین نشانه‌ها ختم می‌شد. در حالی که متاسفانه اگر بخواهیم به صورت گسترده نتیجه‌ها را بررسی کنیم، بسیاری از مشکلات، کمبودها، ناراحتی‌ها و… در زندگی انسان مربوط به همین اعتماد به نفس پایین است. در هر حال امیدوارم از مطالعه مقاله نشانه های عدم اعتماد به نفس لذت برده باشید؛ با آرزوی موفقیت برای شما عزیزان.

 

توصیه پایانی ما، آینده بهتری برای شما رقم می‌زند…!

یک بسته فوق‌حرفه‌ای! حالا که مقاله نشانه های عدم اعتماد به نفس را مطالعه کردید، پیشنهاد جذابی برایتان داریم. با یادگیری علمی مهارت اعتماد به نفس یک سر و گردن از همه بالاتر باش… بسته فوق‌العاده کاربردی «اعتماد به نفس» را تهیه کنید و اثرات عمیق و بزرگش را ببینید.!

کمبود اعتماد به نفس در خانم ها – علائم کمبود اعتماد به نفس در کودکان – درمان اعتماد به نفس پایین – از کجا بفهمیم اعتماد به نفس داریم – آزمون اعتماد به نفس – اعتماد به نفس چهره – درمان اعتماد به نفس پایین در نوجوانان – مردان با اعتماد به نفس پایین  – درمان اعتماد به نفس پایین – درمان اعتماد به نفس پایین در نوجوانان – ریشه عدم اعتماد به نفس – اعتماد به نفس چهره – علائم اعتماد به نفس ب