یک‌سوم! در واقع مرکز آمار ایران می‌گوید یک‌سوم از دختران و پسرانی که در ایران ازدواج می‌کنند، بعد از مدتی ازدواج‌شان به طلاق ختم می‌شود. همین آمار ترسناک، یکی از چیزهایی است که اهمیت جلسات مشاوره پیش از ازدواج را چند برابر می‌کند… . اما مشاوره پیش از ازدواج چیست؟ طی این جلسات چه اتفاقی می‌افتد؟ اصلا چرا بعضی‌ها می‌گویند این جلسات خیلی برای‌شان کاربردی نبوده؟ جواب تمام این سوالات را در این مقاله پیدا می‌کنید.

مشاوره پیش از ازدواج چیست؟

به طور کلی جلسات مشاوره روان‌شناسی با توجه به هدفی که دارند، دسته‌بندی می‌شوند. مثلا جلساتی با هدف بهبود رابطه زوج، جلساتی با هدف درمان اختلالات روان‌شناسی و… . در این میان جلسات مشاوره‌ای که طی آن مشاور سعی دارد به دختر و پسر برای گرفتن یک تصمیم عاقلانه‌تر برای ازدواج‌شان کمک کند، جلسات مشاوره پیش از ازدواج هستند. اصولا مشاوره پیش از ازدواج 3 الی 10 جلسه به طول می‌انجامد. اما طی این جلسات مشاور چطور به مراجعانش کمک می‌کند؟؟

1. بررسی میزان سازگاری

یکی از مهم‌ترین اهدافی که مشاور در جلسات مشاوره پیش از ازدواج دارد، این است که بفهمد این زوج چقدر با هم سازگار هستند؟ در واقع بسیاری از دختران و پسران تصور می‌کنند صرفا داشتن علاقه مشترک به یک تفریح، وجود یک تنفر مشترک نسبت به یک موضوع و نهایتا تفاهم در چند مورد جزئی دیگر، به این معنی است که آنها واقعا برای هم ساخته شده‌اند.

اما در جلسات مشاوره پیش از ازدواج، متخصص با توجه به تخصصش، طی چندین جلسه مصاحبه فردی و دو نفره و البته با کمک چند صد سوال تستی، به شکل دقیق‌تری میزان سازگاری دو نفر را بررسی می‌کند. سازگاری در مسائلی مثل استانداردها و ایده‌آل‌های زندگی، ارزش‌ها، سازگاری میان خانواده‌ها و… .

2. بررسی ریسک‌ها و عوامل آسیب‌زا

یکی دیگر از اهداف و تمرکزهای مشاور طی این جلسات، این است که متوجه شود چه ریسک‌ها و عوامل آسیب‌زایی در این رابطه وجود دارد؟ مثلا اینکه اختلاف سنی دختر و پسر بیشتر از اختلاف سنی استاندارد است، این که یکی از طرفین انسان مسئولیت‌پذیری نیست، یکی از طرفین در مورد خیانت کردن باورهای عجیب و خطرناکی دارد، دختر یا پسر باورهای نامناسبی در مورد ازدواج دارد و… .

3. بررسی سلامت روان دو نفر

در روان‌شناسی به شدت پیشنهاد می‌شود وقتی یکی از طرفین یا هر دوی آنها دچار یک اختلال روانی مثل افسردگی یا اختلال دو قطبی و دیگر مسائل سلامت روان هستند، تا درمان کامل ازدواج نکنند. بنابراین یک مشاور باتجربه مراقب این موضوع بوده و اگر متوجه نشانه‌های یک اختلال روانی شود، حتما این موضوع را مورد توجه قرار می‌دهد.

4. آموزش!

بله، بعد از این که مشاور در انتهای جلسات به زوج در مورد بررسی‌اش و اینکه چه امتیازی برای میزان سازگاری آنها در نظر گرفته توضیح داد، از آنها در مورد این می‌پرسد که تصمیم‌شان برای آینده چیست؟

اگر زوج تصمیم به این بگیرند که آماده جدی کردن رابطه و ازدواج هستند، مشاور به آنها پیشنهاد می‌کند یک‌سری جلسات آموزشی را بگذرانند که طی آن مهارت‌های لازم برای ساخت یک رابطه را یاد می‌گیرند. مثلا مهارت حل تعارض. اگر هم تصمیم به قطع رابطه گرفته شود، مشاور مهارت‌هایی را به آنها می‌آموزد که هم بتوانند راحت‌تر از این جدایی عبور کنند و هم برای رابطه‌های بعدی‌شان، انتخاب‌های بهتری داشته باشند.

در جلسات مشاوره پیش از ازدواج، مشاور به چه چیزی توجه می‌کند؟

خب، حالا بیایید کمی دقیق‌تر این موضوع را بررسی کنیم که دقیقا مشاور، حین جلسات به چه چیزهایی دقت کرده و در مورد چه موضوعاتی حساسیت نشان می‌دهد تا سازگاری دختر و پسر را متوجه شود؟

1. میزان جذابیت ظاهری

شاید خیلی‌ها به شما بگویند زیبایی و جذابیت ظاهری مهم نیست، اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این موضوع در تمام افراد به یک میزان اهمیت ندارد، پس روان‌شناسان معیارهای جذابیت را از دید هر دو نفر می‌سنجند که آیا هر یک معیارهای ظاهری دیگری را برآورده می‌سازد یا نه.

2. سبک دلبستگی

سبک دلبستگی یکی از موضوعات تخصصی در روان‌شناسی است و به این برمی‌گردد که فرد در کودکی، چه رابطه‌ای با والدین یا مراقبین خودش داشته. در واقع تحقیقات چند سال گذشته نشان داده سبک دلبستگی بر میزان خشنودی همسران از زندگی زوجی تاثیر غیرقابل انکاری دارد. به همین دلیل در جلسات مشاوره پیش از ازدواج متخصص این موضوع را بررسی می‌کند که سبک دلبستگی هر کدام از چه نوع است.

3. مهارت در مدیریت هیجانات

مورد بعدی، میزان مهارت هر کدام از طرفین این رابطه در مدیریت هیجانات‌شان است. منظور این است که زوج بعد از برخورد با احساساتی مثل خشم، غم و حتی خوشحالی چه رفتارهایی از خودشان بروز می‌دهند و چقدر در مدیریت کردن این واکنش‌ها مهارت دارند؟

4. اولویت‌های زندگی

مردی را تصور کنید که اولویت اولش شغلش، اولویت دومش پدر و مادرش و اولویت سومش زندگی زناشویی‌اش باشد. حالا اگر اولویت اول همسر این آقا زندگی زناشویی‌اش باشد، قطعا قرار است این دو نفر حسابی با هم به مشکل بخورند. پس باید سازگاری در اولویت‌ها هم بررسی شود.

5. سازگاری در استانداردها

ممکن است شما در ذهن‌تان این انتظار را داشته باشید که باید در آینده و بعد از ازدواج، هر ماه یک‌بار مسافرت برویم، روزی چند ساعت با همسرم صحبت کنیم، هر هفته با هم به خانه پدرم برویم، اصلا در یک خانه روستایی زندگی کنیم و… . اما اگر همسرتان چنین چیزهایی در ذهنش نداشته باشد چه؟ پس مهم است که در جلسات مشاوره پیش از ازدواج سازگاری استانداردهای شما هم بررسی شود.

6. ارزش ها

هر انسانی در زندگی‌اش یک‌سری ارزش‌ها برای خودش دارد که حاضر است برای زیر پا نگذاشتن آنها، سختی‌های زیادی را تحمل کند و حتی از بعضی روابطش دست بکشد. به همین دلیل تضاد ارزش‌های زن و شوهر می‌تواند حسابی برای‌شان دردسرساز شود.

7. میزان نیازها

در نظریه انتخاب، اینطور گفته شده که هر انسانی 5 نیاز اصلی دارد:

• بقا
• قدرت
• عشق و تعلق خاطر
• آزادی
• تفریح

نکته اینجاست که بر خلاف هرم نیازهای مازلو که نیازها را پله‌ای توصیف کرده، در تئوری انتخاب همه هر پنج نیاز را دارند، اما اندازه و بزرگی هر نیاز در هر فرد می‌تواند با فرد دیگری تفاوت داشته باشد. مثلا یک نفر نیاز به آزادی بیشتری از دیگری دارد. پس اگر زن و شوهر در نیازهای‌شان تفاوت زیادی داشته باشند، به احتمال زیاد قرار است در آینده به مشکل بخورند.

به عنوان نمونه اگر آقا نیاز شدیدی به آزادی دارد، دوست دارد هر ماه مدتی را تنها باشد یا حتی با دوستانش به مسافرت برود. اما در همین حین اگر خانم نیاز به عشق و تعلق خاطر بیشتری داشته باشد، بر سر نیاز آزادی شوهرش با او دچار تعارض می‌شود.

آیا واقعا مشاوره پیش از ازدواج غیر کاربردی است؟

شاید شما هم از بعضی افراد و اطرافیان شنیده باشید که به جلسات مشاوره پیش از ازدواج رفته‌اند، اما مشاور به راحتی به آنها گفته برای ازدواج با هم مناسب هستند و به هیچ عنوان در مورد تفاوت‌های‌شان حساسیت نشان نداده. متاسفانه این تجربه‌های بد گاهی باعث می‌شود بقیه زوج‌ها هم از مراجعه به این جلسات خودداری کنند. اما مشکل چیست؟

ببینید عزیزان، در هر حوزه‌ای انسان‌های بی‌تجربه و البته بی‌مسئولیت وجود دارند! افرادی که بدون کسب تخصص و تجربه کافی و بدون در نظر گرفتن تبعات عملکرد غیرمتخصصانه‌شان، شروع به فعالیت می‌کنند. در مورد حوزه روان‌شناسی هم شرایط به همین شکل بوده و متاسفانه بسیاری از متخصصان بدون داشتن صلاحیت کافی، صرفا با گذراندن دوره‌های دانشگاهی شروع به ارائه مشاوره می‌کنند. بنابراین نباید تجربه بد بعضی افراد را پای بی‌کاربرد بودن این جلسات بگذاریم.

برای مشاوره پیش از ازدواج به کجا مراجعه کنیم؟

دکتر علی صاحبی، مترجم کتاب پرفروش تئوری انتخاب، نویسنده چندین جلد کتاب پرفروش در زمینه روان‌شناسی و عضو هیات علمی موسسه ویلیام گلسر، یکی از روانشناسان مطرح کشور هستند. ایشان چند سال است که از طریق مجموعه خودشان به آموزش روان‌شناسان متعهد و متخصص پرداخته‌اند. همینطور مدتی در حدود 4 ماه است که دکتر صاحبی همراه با آقای پیام بهرام پور، موسس مجموعه بیشترازیک و هم‌موسس مجموعه آرامیا، یک مجموعه برای ارائه خدمات روان‌شناسی آنلاین راه اندازی کرده‌اند. مجموعه روان‌شناسی پل! با توجه به اینکه متخصصان روان‌شناس برای فعالیت در پُل باید حتما دوره‌های تخصصی که از قبل به آنها اعلام شده را گذرانده باشند و از فیلترهای خاصی عبور کنند، پیشنهاد می‌شود اگر نیاز به مشاوره پیش از ازدواج دارید حتما به سراغ این مجموعه بروید. برای استفاده از خدمات پُل می‌توانید از این لینک اپلیکیشن آنها را دانلود کرده یا وارد نسخه وب شوید.

کلام آخر

خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله ابتدا فهمیدیم که مشاوره پیش از ازدواج چیست و سپس با جزئیات این جلسات و نحوه عملکرد روانشناس در آن آشنا شدیم. در آخر اگر سوال و نظری دارید در بخش نظرات آن را مطرح کنید.