زندگی ما به شدت وابسته به عاداتمان است. در واقع عادات ما زندگی‌مان را شکل می‌دهند و بر جنبه‌های مختلف فردی و اجتماعی زندگی‌مان تأثیر می‌گذارند. به همین دلیل گاهی اوقات ترک بعضی عادات ضروری و بسیار لازم است.

افراد معمولاً در مسیر ترک عاداتشان با سختی‌های مختلفی روبرو می‌شوند. در این مقاله ابتدا توضیح می‌دهیم که چرا ترک عادت سخت است و در ادامه به معرفی راه‌های مختلف برای ترک عادت می‌پردازیم.

چرا ترک عادت سخت و دشوار به نظر می‌رسد؟

عادت را می‌توان مجموعه‌ای از الگوهای رفتاری خودکار تعریف کرد. این الگوها این‌قدر تکرار شده‌اند که حالت خودکار پیدا کرده‌اند و مغز تداوم آن‌ها را مایه صرفه‌جویی در انرژی مصرفی می‌داند. در واقع تغییر برای مغز پرهزینه است و مستلزم تحمل چالش‌ها و ابهامات زیادی است؛ اما عادات تثبیت‌شده ما را با ابهام روبرو نمی‌کنند و مسیری آشنا را پیش روی مغزمان سقرار می‌دهند.

در واقع سیستم روانی ما میل شدیدی به الگوهای آشنا دارد و ترک آنان را پرهزینه ارزیابی می‌کند. به همین خاطر است که معمولاً انتخاب مسیرهای آشنا را به امتحان مسیرهای جدید ترجیح می‌دهیم. به‌صورت کلی می‌توان این‌گونه جمع‌بندی کرد که ترک عادت نیازمند تحمل ابهام و چالش‌های زیادی است که این خود باعث سختی ترک و تغییر عادات می‌شود.

با این ده راه‌حل‌، عادت را ترک کنید!

با استفاده از این راه‌حل‌ها، می‌توانید به ترک عادت خود بپردازید:

 مشخص کنید که چرا می‌خواهید عادتی را ترک کنید

پیش از همه‌چیز باید لیستی از انگیزه‌های مختلفمان برای ترک یک عادت تهیه کنیم. باید بدانیم که دقیقاً چرا می‌خواهیم عادتی را ترک کنیم. آگاهی از این دلایل باعث می‌شود که در مسیر ترک عادت مصمم‌تر باشیم و در صورت روبرویی با شکست نیز کم نیاوریم و برای دلایل و انگیزه‌هایمان بجنگیم.

هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی کنید

در مرحله بعد به یک برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری دقیق نیاز داریم. باید بتوانیم تصویر روشنی از مسیر حرکتمان را روی کاغذ بیاوریم. برای مثال اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدتی برای خود مشخص کنیم و برنامه مناسبی را برای پایبندی به آن بچینیم.

مراقب محرک‌های وسوسه‌انگیز باشید

همه ما بارها برای ترک عادات مختلف تلاش کرده‌ایم. این موضوع بسیار واضح و روشن است که در این مسیر قرار است بارها و بارها در معرض محرک‌های وسوسه‌انگیز قرار بگیریم. برای مدیریت این محرک‌ها باید استراتژی خود را از پیش بچینیم. ابتدا سعی کنید که لیستی از محرک‌های وسوسه‌انگیز آماده کنید. سپس مکان‌ها و زمان‌هایی که ممکن است با این محرک‌ها روبرو شوید را از قبل، پیش‌بینی کنید. در آخر نیز یک استراتژی برای مدیریت آن محرک‌ها آماده کنید.

با دوستانتان گروه‌های حمایتی تشکیل دهید

در مسیر ترم عاداتتان می‌توانید از دوستانتان به شیوه‌های مختلف کمک بگیرید. برای مثال می‌توانید هر زمان که وسوسه شدید که لغزش کنید، فوراً به دوستتان پیام دهید و در رابطه با این وسوسه صحبت کنید.

یا اصلاً می‌توانید یک دوست را با خودتان همراه کنید. برای مثال تصور کنید که می‌خواهید سیگار را ترک کنید. می‌توانید این موضوع را با دوستانتان به اشتراک بگذارید و فرد یا افراد دیگری را نیز با خود همراه کنید. این‌گونه شما با کمک یکدیگر می‌توانید راحت‌تر عادتتان را ترک کنید.

از یادآورهای مختلف کمک بگیرید

می‌توانید از یادآورهای مختلف برای ترک عادتتان کمک بگیرید. برای مثال تصور کنید که می‌خواهید ساعت کار با گوشی هوشمندتان را کم کنید. شما می‌توانید برای خود هشداری تنظیم کنید که به شما یادآوری کند که وقت استفاده از گوشی‌تان در حال پایان است؛ و یا تصور کنید که می‌خواهید مصرف نوشابه را کم کنید. می‌توانید برای یادآوری نوشته‌های مختلفی را به یخچال بچسبانید.

منتظر شکست‌ باشید

انسان‌ها معمولاً مسیر ترک عادت را مسیری خطی می‌بینند. بااین‌حال این مسیر خطی نیست و پر از شکست‌های مختلف است. باید بپذیریم که قرار است در جاهای مختلفی از مسیر قرار است شکست‌ بخوریم. پذیرش این مسئله کمک می‌کند که در مواجهه با شکست‌ها فوراً عقب نکشیم و وارد باتلاق عادت‌های قدیمی نشویم.

احتمالاً افراد مختلفی را دیده‌اید که در مواجهه با یک شکست‌ فوراً بی‌خیال اهدافشان شوند و بدتر به عادات قدیمی‌شان دامن بزنند. دانستن این موضوع که شکست اجتناب‌ناپذیر است کمک می‌کند که به اهدافمان پایبند بمانیم.

لقمه‌های بزرگ برندارید

باید به یاد داشته باشیم که یک‌باره نمی‌توان تغییر بزرگی را ایجاد کرد. عادت‌ها ریشه‌های بسیار قوی‌ای دارند و ما نمی‌توانیم آن‌ها را یک‌باره ریشه‌کن کنیم. در عوض ما می‌توانیم کم‌کم‌ و با تکرار و تمرین ریشه‌های آن را سست کنیم.

فیلم زیر از دکتر جود نیز می‌تواند برای ترک عادات بد به شما کمک کند: (در قسمت تنظیمات این ویدئو، می‌توانید زبان زیرنویس فارسی را انتخاب کنید):

به خودتان پاداش دهید

پاداش‌ها نقش مهمی را در پایبندی ما به برنامه دارند. شما می‌توانید هر از چند گاهی به خود برای متعهد ماندن به برنامه‌تان جایزه دهید؛ و یا می‌توانید لذت‌های مختلف را مشروط به پایبندی به برنامه سازید. این‌گونه راحت‌تر می‌توانید در مسیر ترک عادات قدم بردارید.

محیطتان را تغییر دهید

تغییر محیط را همواره به عنوان یک گزینه مهم در نظر داشته باشید. نمی‌توان افراد را در محیط‌های آلوده نگه داشت و از آنان انتظار رفتار سالم را داشت. از همین جهت ضروری است که از محیط‌های سمی دوری کنید و محیطی مناسب را برای ترک عادتتان برای خود فراهم کنید.

از روانشناسان و مشاوران کمک بگیرید

طبیعتاً نمی‌توان از انسان‌ها انتظار داشت که به تنهایی همه عاداتشان را کنار بگذارند. هر عادتی با توجه به میزان قدرتمندی‌اش به میزان متفاوتی از کار و تمرین و تلاش نیازمند است. گاهی اوقات حتماً باید از روانشناسان کمک بگیریم.

یک روانشناس می‌تواند به خوبی انگیزه‌ها و دلایل ما برای ترک عادتی را به ما نشان دهد، کمک کنید که برنامه‌ریزی کنیم و در مواجهه با محرک‌های وسوسه‌انگیز متعهد به برنامه بمانیم و در آخر نیز در طول کل مسیر ترک عادت در کنار ما باشد.

سخن پایانی مقاله ترک عادت

در این مقاله به معرفی ده راه‌حل‌ مختلف برای ترک عادت پرداختیم. برای ترک عادت ما ابتدا باید مشخص کنیم که چه می‌خواهیم. سپس باید به هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی برای ترک آن عادت بپردازیم. در ادامه نیز باید از تغییر محیط، پاداش‌ها، دوستان و یادآورهای مختلف برای ترک عادت کمک بگیریم.

همچنین باید از تفکر همه‌یاهیچ دوری کنیم و منتظر شکست‌های گاه و بیگاه باشیم. در آخر نیز ما نباید فراموش کنیم که ترک عادت پروسه‌ای زمان‌بر است، به سادگی اتفاق نمی‌افتد و خیلی از اوقات مستلزم کمک گرفتن از متخصصین مختلف هستیم.

یک دوره ویژه و منحصربه‌فرد در مورد عادت‌ها!

در فیلم سمینار موفقیت اتوماتیک، نکات علمی و جذابی در مورد قدرت عادت‌ها می‌بینیم و یاد می‌گیریم چطور این ابزار قوی را برای رسیدن به موفقیت‌هایمان، به درستی به کار بگیریم. لطفاً روی تصویر زیر کلیک کنید و اطلاعات دقیق‌تری دریافت کنید: