این روزها لبریز از اطلاعات هستیم و نمی‌توانیم همه چیز را به یاد بیاوریم. اما داستان ها خوب در یادمان می ماند. تمام ما از کودکی عاشق داستان بوده ایم. اما این را متاسفانه از یاد برده ایم که داستان گویی در سخنرانی چقدر مهم است. احتمالاً فکر می کنیم شاید سخنرانی، زیاد برای یک سخنرانی کاملاً جدی و رسمی کار خوبی نباشد!

هنر داستان گویی در سخنرانی برای همین است که اهمیت پیدا می کند. یکی از ابزارهای بسیار قدرتمند هر سخنران، استفاده از فن داستان گویی است.

 

داستان‌سرایی موثر، کلید به یاد ماندن در یاد مخاطبنتان است. گفتن داستان به سخنرانی جذابیت ویژه‌ای می‌بخشد.در این مقاله، بر روی تعدادی روش تمرکز می‌کنیم تا داستان‌سرایی تان را بهتر کنیم.

 

چرا داستان گویی در سخنرانی مهم و تاثیرگذار است؟

اگر در یک سخنرانی شرکت کنید و بخواهید بعداً برای کسی تعریفش کنید، به احتمال خیلی زیاد، اول داستان ها و خاطراتش را برای او تعریف می کنید. چون بیشتر در یادتان مانده است.

یکی از مهم ترین دلایل داستان گویی در سخنرانی این است که با تعریف یک داستان، مخاطب را مجبور می کنیم تصویر سازی کند. به این ترتیب احتمال اینکه مطالب ما را به یادش بسپارد بیشتر می شود.

مغز انسان برای این طراحی نشده است که فهرست ها یا تیترها را به خاطر بسپارد. وقتی سه، چهار مورد را به آنها گفتید، چیز پنجم ششم را دیگر نمیتوانند به خاطر بسپارند؛ اما اگر این ها را در قالب داستان به مخاطب بگویید، حتماً در یادش خواهند ماند. یادتان باشد: مغز ما توانایی تصویرسازی دارد و علاقه دارد همه چیز را به صورت تصویری به خاطر بسپارد.

 

همیشه در طول تاریخ مهم ترین موضوعات و مفاهیم (چه دینی و چه غیردینی) در قالب داستان به مخاطب ارائه شده است.

قرآن و کتاب های دیگر مقدس را ببینید. سرشار از داستان هستند. سخنرانان بزرگ را ببینید. محال است در طول سخنرانی های خود دستکم یک داستان تعریف نکنند. بعضی وقت ها داستان شخصی و گاهی هم داستان های غیرشخصی که برای سخنرانی آماده کرده اند.

 

 

داستانی که در سخنرانی می گوییم، باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

 بسیاری از ما اصول داستان گویی در سخنرانی را نمی‌دانیم. به نظر شما داستان ها چه ویژگی های باید داشته باشند؟

 

ویژگی اول: سادگی!

این جمله را چقدر قبول دارید؟ «زیبایی در سادگی است.»

گوته نویسنده مشهور آلمانی در جایی گفته است: «یکی از بزرگترین اشتباهات در داستان گویی تعریف کردن مشتی جزئیات غیرضروری است.»

مثلاً وقتی میخواهید خاطره ای شخصی برای مخاطب خودتان بگویید، لزومی ندارد در مورد جزئی ترین مسائلی که هیچ ربطی به داستان ندارد، مثل مدل کفش یا تاریخ دقیق این اتفاق صحبت کنید.

فقط سوتفاهم نشود! همراه کردن مخاطب با جزئیات به جا و به موقعی مثل توصیف صحنه اتفاق، احساسات و حا و هوایی که در آن خاطره یا داستان دارید، با وجود اینکه شاید آنقدرها هم جذاب نباشد، اما می‌تواند شنوندگان شما را غرق در ماجرا کند و پیام اصلی را به آنها برساند.

 

 

ویژگی دوم: جذابیت

یکی از عناصر داستان گویی در سخنرانی جذابیت است. داستان در عین سادگی باید جذاب باشد.

از قصه های معروف که هم ساده است و هم جذاب، داستان یوسف پیامبر است. هیچ پیچیدگی ای در این داستان مشاهده نمی شود. در عین حال بسیار جذاب  است.

اگر سخنران باشید می توانید با زبان طنز، خاطرات شخصی تان را کمی آب و تاب داده و به صورتی جذاب برای مخاطبین تعریف کنید.

فرض کنید که موضوع در مورد یک سفر به شمال کشور است و شما به عنوان سخنران داستانی مشابه این داستان را بگویید:

ما در فلان تاریخ به شما رفتیم، سه روز در آنجا بودیم و برگشتیم!

این داستان واقعاً باعث می‌شوند که مخاطبان تماماً به شما گوش ندهند! چون اصلاً داستان جالبی نبود.

باید سعی کنید داستان را به گونه‌ای طراحی کنید که برای دیگران جالب باشد.

 

 

ویژگی سوم: یک حادثه محوری داشته باشد

داستان باید یک حادثه محوری داشته باشد. در حقیقت این کانون داستان است که به یاد مخاطب می ماند. حادثه مرکزی در داستان یکی است ولی تعداد صحنه ها و حوادث فرعی دیگر، می تواند تا 2 و 3 حادثه برسد.

 

 

ویژگی چهارم: تازگی و زنده بودن

یک داستان تازه و زنده، باعث همذات پنداری بهتر مخاطبین می شود.

همچنین در داستان گویی در سخنرانی باید بتوانید  از تعبیرات و تشبیهاتی استفاده کنید که زنده و معاصر با زبان قصه باشد نه تعبیراتی که در گذشته استفاده می شده و امروزه به کار نمی رود. مثلاً از قرن ها قبل، روی زیبا به ماه آسمان تشبیه می شده و حال بر اثر استعمال مکرر تازگی خود را از دست داده و از آن روح، انرژی و بار عاطفی خالی شده است. بهتر است از تشبیهات بکر و تازه استفاده شود.

 

چگونه سخنران انگیزشی شویم؟ + 10 نکته مهم

 

 

ویژگی پنجم: ایجاز، مختصر و مفید بودن

داستان باید سریعاً مخاطب را به نقطه ای که میخواهد، برساند. داستان شما باید مختصر و مفید باشد. در عین سادگی و اختصار باید بتوانید کاری کنید که مخاطب به آن نقطه سفر کند. وقتی صحنه ها را توصیف می کنید، باید مختصر و مفید توصیف کنید. مثلاً در توصیف یک کلبه روستایی، کافی است کمی از آب و هوای آنجا بگویید و خانه و محله آن را توصیف کنید. دیگر در مورد تاریخچه روستان یا ویژگی های مردم آن لازم نیست چیزی بگویید. مگر اینکه به فهم بهتر داستان کمک کند.

 

 

ویژگی ششم: توصیفات دقیق و جذاب و کمک کننده به تصویرسازی

اختصار و سادگی به این معنا نیست که نمی توانید از «توصیف» استفاده کنید.

توصیف صحنه ها می تواند به تصویرسازی بهتر مخاطبین کمک کند. منظور از کوتاهی و سادگی این است که توصیفات غیرضروری را در داستان هایتان نیاورید.

 

 

گام های داستان گویی در سخنرانی

 

گام اول داستان گویی در سخنرانی: ایده یابی یا موقعیت یابی

اگر مهارت داستان گویی تان خوب نیست، اول آن را خوب یاد بگیرید و تقویت کنید. ایده یابی یعنی اینکه در متن سخنرانی تان بگردید و ببینید کدام موضوعات است که می تواند تبدیل به یک داستان شود.

 

مثلاً نقطه ای از سخنرانی می خواهید در مورد عشق و مهربانی و تاثیر آن بر ذهن بگویید. خب! چه داستانی بهتر از لیلی و مجنون و یا رومئو و ژولیت؟ نیازی به گفتن نیست که داستان شما یک خط سیر داستانی باید داشته باشد و یه اندازه کافی جذاب باشد.

 

مثلاً محمدپیام بهرام پور در خلال یکی از سخنرانی هایش که در مورد خواستگاری بود، داستانی از خواستگاری خودش تعریف کرد. اینکه او در خواستگاری با چه چالش هایی روبرو شده بود و چگونه آن را مدیریت کرد. او خاطره شخصی اش را با چاشنی طنز همراه می کرد تا از یکنواختی و سرد بودن در بیاید.

 

گام دوم داستان گویی در سخنرانی: به مخاطبین یک پیام منتقل کنید

در آغاز هر تمرین داستان گویی باید بپرسید: «مخاطبین من چه کسانی هستند و چه پیامی میخواهم با آنها به اشتراک بگذارم؟»

هر تصمیمی که برای داستانتان می‌گیرید باید از این پرسش‌ها سرچشمه بگیرد. ساکس می‌گوید: سخنرانان باید از خود بپرسند «بذر اخلاقی که سعی دارم در ذهن مخاطبین خود بکارم چیست؟» و «من چگونه می‌توانم پیامم را در داستان بگنجانم؟»

 

مثلاً اگر میخواهید این پیام را منتقل کنید که «باور شکست در ذهن ما، باعث شکست می شود»، می توانید از داستان هایی مثل داستان میمون ها استفاده کنید که نشان دهید تفکر شماست، ما را شکست می دهد و اگر این باور را عوض نکنیم، هرگز به موفقیت نخواهیم رسید:

 

 

 

از این به بعد، هرگاه مخاطب شما به شکست و موفقیت فکر کرد، احتمالاً این داستان در گوشه ای از ذهنش ذخیره شده و در این زمان، آن را به یاد خواهد آورد.

حالا بعد از داستان، وقت آن است که پیامتان را به مخاطب انتقال دهید و بگویید:

با این داستان فهمیدیم که اگر حاضر باشید شکست را بپذیرید و از آن نکته ای بیاموزید، اگر مایل باشید که شکست را یک نعمت بدانید، می توانید قدرتمندترین نیروهای موفقیت را در خدمت بگیرید.

 

گام سوم داستان گویی در سخنرانی: دقیقا در جای درستش به کار ببرید

اینکه شما بیایید و در مورد این موضوع «باورهایمان چه نقشی در زندگی دارند» حرف بزنید و بعد داستانی عاشقانه تعریف کنید که هیچ ربطی به موضوع ندارد، تنها مخاطب را گیج می کند!

طنز در سخنرانی، (البته طوری که مخاطبان ما را به عنوان یک سخنران لوده و بی نمک نشناسند) به شدت مخاطبین را از حالت رخوت و سستی بیرون می آورد و آنها را سرحال می کند.

روی طنز در سخنرانی حتما کار کنید. در این باره به زودی مقاله ای برای شما حاضر خواهیم کرد.

 

گام چهارم داستان گویی در سخنرانی: داستانتان ویژگی های خاصی داشته باشد

ویژگی های داستان شما، باید خاص باشد.

مثلا:

1- داستان شما نباید آنقدر تکراری و نخ نما شده باشد که همه آن را از حفظ باشند. یا داستانی جدید برای مخاطب بگویید و یا داستان قبلی را با روایت تازه ای برایشان بخوانید.

2- داستان شما باید حاوی نکته ای اخلاقی و پندآموز باشد تا برای مخاطب کاربردی باشد.

3- داستان شما، باید یک خط داستانی داشته باشد. آغاز خوب، پیکربندی خوب و پایان خوب.

منطور از پایان خوب البته این نیست که همیشه پایان داستان شیرین باشد، منظور پایان بندی مناسب است. طوری نباشد که مخاطب بعد از شنیدن داستانتان بگوید: «خب که چی!»

 

 

بهترین داستان گوها در سخنرانی، چه کسانی هستند؟

بهترین داستان گوها به خاطرات و تجربیات خودشان رجوع می‌کنند تا راهی برای توصیف پیام‌شان پیدا نمایند. چه رویدادهایی در زندگی، شما را به چیزی که سعی در به اشتراک گذاشتن آن دارید معتقد می‌کند؟

به لحظه‌ای فکر کنید که شکستتان در مسیر شغلی منجر به موفقیت شد یا درسی که والدین یا یک مربی به شما داد. هر کدام می‌تواند یک نقطه‌ شروع سخنرانی جذاب و دراماتیک برای داستان شما باشد.

بعضی‌ها شاید به بازگو کردن تجربیات شخصی در محیط کار راغب نباشند، اما داستان هایی که تشریح‌کننده‌ راه‌های غلبه بر کشمکش ها، شکست‌ها و موانع باشند، دقیقا همان چیزی هستند که باعث بالا رفتن اعتبار و حس نزدیکی به حضار و مخاطبین می‌شود.

بیشتر بخوانید: جملات قشنگ برای شروع سخنرانی

در سخنرانی خود، داستان ساده تعریف کنید!

لزوما همه‌ داستان‌های شما نباید یک حماسه‌ شگفت‌آور و هیجان انگیز باشند. بعضی از بهترین و به یاد ماندنی ترین داستان‌ها ساده و سرراست هستند.

به داستان‌تان جزئیات اضافی وارد نکنید، این کار پیام اصلی را در این جزئیات گم می‌کند.

روی این اصل تمرکز کنید که تاثیر سادگی بسیار بالا است. به قول معروف: «زیبایی همیشه در سادگی است»

یکی از بزرگترین اشتباهات در داستان گویی «تعریف کردن مشتی جزئیات غیرضروری است.» برای مثال، لازم نیست به مخاطب خود بگویید که این خاطره شما دقیقاً در چه روزی اتفاق افتاد یا چه کفشی پوشیده بودید. تنها زمانی به این جزئیات بپردازید که به پیشروی داستان به گونه ای هنرمندانه کمک کند.

اما همراه کردن مخاطب با جزئیات به موقعی مثل احساساتتان، حالت صورتتان یا وضعیتتان در شروع به کار در یک سازمان بزرگ، با وجود اینکه شاید آنقدرها هم جذاب نباشد، اما می‌تواند شنوندگان شما را غرق در ماجرا کند و پیام اصلی را به آنها برساند.پ