غلبه بر ترس از سخنرانی برای اکثر مردم چالش برانگیز است اما این استرس، یک نوع رایج از اضطراب است و از یک استرس ساده شروع میشود تا جاییکه از ترس احساس میکنید فلج شدید و نمیتوانید تکان بخورید. اکثر مردم بخاطر ترس از سخنرانی، کلاً سخنرانی را کنار میگذارند و حتی نمیخواهند در چنان شرایطی قرار بگیرند. یا اگر هم بالاجبار بخواهند سخنرانی کنند، دستهایشان میلرزد یا لکنت زبان میگیرند.
روش گام به گام برای غلبه بر ترس از سخنرانی
اگر کاملاً خود را آماده کنید و با تلاش و مقاومت بسیار روی روشهایی که برای کاهش ترس از سخنرانی هست کار کنید میتوانید به موفقیت برسید و بر ترس خود غلبه کنید.
1- بدانید دربارهی چه میخواهید حرف بزنید
هرچه بهتر درباره موضوع موردنظرتان بدانید و برایتان موضوع جالبی باشد، کمتر هم اشتباه میکنید. وقتی می دانید موضوع چیست و به آن علاقه مند هم باشید، کمتر پیش میآید که رشته کلام از دستتان در برود و فراموش کنید که چه میخواستید بگویید. اگر هم چنین اتفاقی بیفتد، سریع میتوانید با یک جمله زیبا و موضوع مرتبط به اصل مطلب برگردید. پس کمی هم زمان برای سؤالهایی که مخاطبین ممکن است بپرسند بگذارید. جواب سؤالهایی که بیشتر احتمال میدهید پرسیده شوند را پیدا و آماده کنید.
2- به سخنرانی خود نظم دهید
همه چیز را مدنظر قرار دهید و بعد برای موضوعات و بخشهای مختلف سخنرانی خود زمان تعیین کنید. مثلاً اگر چیزی گفتید که باعث شد حضار به مدت طولانیتری دست بزنند، اگر فایلهای شما مشکلی پیدا کرد، اگر صدا کمی قطع و وصل شد و یا شخصی که باید کاری را انجام میداد کمی دیر کرد و…
وقتی نظم به کار خود بدهید، کمتر دچار استرس میشوید. بخشهایی که باید در موردشان صحبت کنید و زمان تقریبی که برای هر یک باید بگذارید را در کارتهای کوچکی بنویسید تا یادتان نرود. اگر ممکن است آنها را جایی بگذارید که در حین سخنرانی چشمتان به آنها بیفتد.
مثلاً آقای بهرام پور، مطالب مورد نیازشان را روی کفپوش استیج میچسبانند. این کار بسیار خلاقانه است و در عین حال کمکتان میکند چون میتوانید در حین قدم زدن آنها را ببینید. یا حتی میتوان برگههایی را روی استند یا میز سخنرانی قرار داد.
اگر تک تک فایلها و کارتهای ضروری خود را در موبایل داشته باشید، نسخهای به ایمیل خود ارسال کنید و نسخهای پرینت شده داشته باشید، میتوانید قبل از سخنرانی هم آنها را مرور کنید.
3- تمرین و فقط تمرین!
تمرین کنید. و وقتی تمرینتان تمام شد، باز هم تمرین کنید! چندین بار کل سخنرانی را برای خود اجرا کنید. برای کسانی که با آنها راحتید سخنرانی خود را ارائه دهید و از آنها بخواهید ایرادات شما را بازگو کنند. شاید حتی فکر خوبی باشد که با کسی تمرین کنید، کسی که کمی هم ناآشنا هست. اینطور استرس کمتر خواهید داشت چون همانطور که همه می دانیم، صحبت برای دوستان و فامیل چیزیست که هرروزه انجام میدهیم و پیش آنها آنقدر هم مضطرب نمیشویم.
در حین تمرین از خودتان و سخنرانیتان فیلم بگیری تا بتوانید بعداً تماشایش کنید. با این کار فرصت دارید اشتباهات و نقاط ضعف خود را ببینید و اصلاحشان کنید.
4- با نگرانیهای خاص خود رو به رو شوید
وقتی از چیزی میترسید، آن را دسته بالا میگیرید و فکر میکنید هر لحظه ممکن است رخ دهد. چیزهایی که باعث اضطراب و ترس شما میشوند را یادداشت کنید، احتمال رخ دادن آنها را بررسی کنید و و ببینید چقدر احتمال میرود با آن رویداد ترستان بیشتر شود. این کار خیلی در غلبه بر ترس از سخنرانی به شما کمک میکند.
مثلاً فرض کنید به شدت نگران این هستید که حضار در یک سخنرانی 600 نفره لرزش دست شما یا تیک عصبی گوشه پلکتان را ببینند. این را یادداشت کنید. واقعاً چقدر احتمال دارد وقتی بالای استیج رفتید پلکتان از استرس بپرد و دستهایتان بلرزد؟ بسیار خب! حالا چقدر احتمال دارد در یک سالن بزرگ با 600 نفر مخاطب، کسی لرزش کوچک دست شما را ببیند یا پرش میلی متریِ پلک شما را ببیند؟
همین کار موجب میشود که تلقین بد برای این ایده و ترس در ذهنتان کمتر شود و همه می دانیم که:
5- موفقیت خود را به تصویر بکشید
تصور کنید که سخنرانی شما عالی پیش رفته است. افکار مثبت به غلبه بر ترس از سخنرانی کمک میکنند.
6- نفس عمیق بکشید
این حرکت که جزو نرمشها و ورزشهای مفید هم هست، حس آرامش را به شما منتقل میکند. یک یا دو نفس عمیق بکشید. دم و بازدم آرام قبل از سخنرانی، از اضطراب شما میکاهد.
7- به آنچه می گویید توجه کنید، نه مخاطبها!
مردم بیشتر به اطلاعاتی که به آنها منتقل میکنید توجه میکنند. حتی ممکن است همینطور که پیشتر هم گفتیم به استرس و ترس شما توجهی نداشته باشند. اگر هم ببینند استرس دارید، در دلشان میخواهند که سخنرانی خوبی داشته باشید و موفق شوید.
8- از سکوت نترسید!
اگر یادتان رفت که چه میخواستید بگویید یا در حین شروع اضطراب داشتید، زبانتان بند آمد و انگار هر چه در ذهنتان بود، پرید، اصلاً نگران نباشید. چند لحظه سکوت میشود. شاید فکر کنید این یک لحظه سکوت به اندازه عمری گذشته اما واقعیت اینطور نیست. در واقعیت احتمالاً فقط چند ثانیه است. حتی اگر طولانیتر هم شد، مخاطبان آنقدر میخواهند ادامه بحثتان را بشنوند که این سکوت برایشان مهم نخواهد بود. فقط چند نفس عمیق بکشید و ادامه دهید.
9- به خودتان آفرین بگویید!
بعد از سخنرانی، به خوتان آفرین بگویید. شاید آنقدر هم خوب نبوده اما این شاید نشان میدهد که شما سختگیرتر از مخاطبهایتان هستید. ببینید آیا هیچ کدام از آن استرسهای خاص که فکرشان را کرده بودید رخ داده؟ (تمرین شماره 4)
همه اشتباه میکنند. به اشتباهات و نقطه ضعفهای خود دقت کنید. شما میتوانید آنها را اصلاح کنید.
10- بگذارید حمایتتان کنند
برای غلبه بر ترس از سخنرانی، وارد گروهی شوید که حمایتتان کنند. کسانی که مثل شما در از صحبت در جمع میترسند و در صدد غلبه بر ترس از سخنرانی هستند. چنین گروهی را در مجموعه یک نفر، در دوره جامع فن بیان پیدا خواهید کرد. در انتهای مقاله در این رابطه بیشتر خواهید خواند!
در آخر، اگر فقط با تمرین نتوانستید بر ترس خود غلبه کنید، به شخص سومی مراجعه کنید که ماهر باشد. یک روان شناس ایده خوبی است. او میتواند با روشهای متعدد و درمانهای موفقیت آمیز گذشتهاش از ترس شما برای صحبت در جمع بکاهد. هر چند، با امتحان تمام روشهای بالا، مطمئناً میتوانید به تنهایی از پسِ این کار برآیید.
بعنوان یک درمان دوم، دکتر شما ممکن است داروهای آرام بخش برای شما تجویز کند تا قبل از سخنرانی آن را استفاده کنید. اگر چنین چیزی رخ داد، حتماً قبل از سخنرانی امتحانش کنید تا ببینید چه اثری دارد.
ترس و اضطراب در بعضی شرایط (که شامل سخنرانی هم میشود) عادی است. ترسهای این چنینیِ دیگر هم شاید به گوشتان خورده باشد: ترس از امتحان و ترس از استیج. اما کسانی که به شدت از اجرا و ارائه جلوی جمع میترسند شاید دیگر ترس عادی از سخنرانی ندارند بلکه ترس از در جمع بودن دارند. این ترس، نیاز به این دارد که فرد، تحت درمان قرار بگیرد و داروهای مختص به خود را مصرف کند.
و اما به بخش دوره جامع فن بیان و سخنرانی میرسیم که در آن گروهی شما را حمایت میکنند.
ما در این دوره روشهای سخنرانی، غلبه بر ترس آن و … را آموزش میدهیم،
سپس شما باید در این گروه برای چند دقیقه کوتاه برای دوستان خود در گروه صحبت کنید.
هیچ کس شما را قضاوت نمیکند بلکه حمایتتان کرده و ایرادهای شما را می گویند.
یادتان باشد در این گروه، همه از سخرانی میترسند وگرنه به این جمع نمیپیوستند!!!
برای اطلاعات بیشتر در مورد دوره جامع فن بیان و سخنرانی روی تصویر زیر کلیک کنید: