برای اینکه مفهوم «تجسم خلاق» را درک کنید، ابتدا باید مجدداً مفاهیم «ضمیر خودآگاه» و «ضمیر ناخودآگاه» را به یاد بیاورید.
ما یک ضمیر خودآگاه داریم و یک ضمیر ناخودآگاه. اگر ذهن خود را مثل کوه یخ در نظر بگیریم، ضمیر خودآگاه یا «ذهن هشیار» تنها نوک این کوه یخ است که از آب بیرون زده و درصد کوچکی از تصمیم‌گیری ما را بر عهده دارد. اغلب تصمیمات ما بر عهده ضمیر ناخودآگاه است. مثلاً وقتی شما به تازگی می‌خواهید رانندگی یاد بگیرید، ذهن هشیارتان به شدت درگیر است؛ اما وقتی دیگر در این مهارت استاد شدید، به صورت ناخودآگاه دنده عوض می‌کنید، پایتان را روی گاز می‌فشارید و ترمز می‌کنید!
برای اینکه بتوانید با ضمیر ناخودآگاهتان ارتباط برقرار کنید، باید «تجسم خلاق» داشته باشید. ضمیر ناخودآگاه ما بسیار مهم و در عین ساده لوح است و هرچیزی را سریع باور می‌کند. شاید این‌طور بتوان گفت که با «تجسم خلاق» بین خود و وجود بی‌کران کائنات، یک ارتباط بسیار خوب برقرار می‌کنید.

تجسم خلاق چیست؟

تجسم خلاق یک فرایند شناختی و روشی عالی برای استفاده از نیروی خلاقیت افکار. هر کسی قدرت تجسم خوبی داشته باشد، می‌تواند آگاهانه یا ناآگاهانه موفقیت را جذب کند.
قانون رسیدن به اهداف زندگی این است: «اول رؤیاپردازی کن، سپس تجسم کن، بعد برنامه‌ریزی کن و بهش ایمان و باور داشته باش، این تازه اول راهه! الان باید شروع به اجرا کنی و با پشتکار و تلاش، به اونها، جامه عمل بپوشونی»

یادتان باشد، قرار نیست تجسم خلاق برای شما غول چراغ جادو باشد و هرچه گفتید بشود…

اهداف را اگر به قصری بزرگ تشبیه کنیم، تجسم می‌تواند به شما کمک کند تا این قصر را بنا کنید.

چرا باید «تجسم خلاق» خود را پرورش دهیم؟

تجسم خلاق، ذهن شما را همواره فعال نگه می‌دارد. اگر در کلاس‌های انگیزشی مختلف شرکت کرده باشید، می‌بینید که تنها یکی دو روز اول حالتان خوب است و حسابی انرژی دارید؛ اما ممکن است بعد از دو روز دوباره به وضعیت عادی خود برگردید. تجسم خلاق اجازه چنین چیزی را نمی‌دهد.
افکار محدودکننده در تجسم خلاق از بین می‌رود. محدودیت‌ها بزرگ‌ترین مانع ما برای رسیدن به موفقیت می‌شود. ترس‌ها، ایجادکننده محدودیت‌ها هستند. ترس‌ها باعث ایجاد گناهان می‌شود. ترس، منشأ همه بدی‌هاست.
تجسم خلاق می‌خواهد به شما ثابت کند که قدرت ذهن شما بیش از چیزی است که تصور می‌کنید. تجسم خلاق، ضمیر ناهشیار شما را برای رسیدن به اهداف، آماده می‌کند. درست مثل تمریناتی که در طول یک هفته قبل از مسابقه تیم فوتبالی که در آن عضو هستید انجام می‌دهید.

ضمیر ناخودآگاه ما همان‌طور که گفتیم، ساده لوح است و تفاوت بین خیال و واقعیت را چندان متوجه نمی‌شود؛ بنابراین با تکرار یک تصور و یک رؤیا، ضمیر ناخودآگاه خوشش می‌آید و آن را می‌پذیرد. درنتیجه هرکاری که می‌کنید به سمت اهدافتان میل می‌کند. حتی در مواجهه با مشکلات.

برای یادگیری استفاده از تجسم خلاق برای بهتر شدن سخنرانی خود، مقاله  زیر را بخوانید.

یک آزمایش برای اثبات کارکرد تجسم خلاق

میخواهید قدرت تجسم خلاق را دریابید؟ میخواهید ببینید چطور در رسیدن به اهداف به شما کمک می کند؟
تلاش کنید تا بزاق دهان ترشح کنید!
تلاش شما چقدر موفقیت آمیز بود؟ احتمالاً اگر تشنه باشید، هیچ نتیجه‌ای نمی گیرید.
حالا خیال کنید در حال خوردن یک لواشک ترش مزه یا آلوچه سبز ترش هستید. اگر با تمرکز این کار را انجام دهید، بزاق بیشتری ترشح خواهید کرد.
این یک مثال ساده برای تجسم خلاق بود. البته با این کار تجسم خلاق اثبات نمی شود. اما دستکم می توانیم ببینیم که ذهن و فیزیک بدنی چقدر به هم وابسته اند.
مغز ما در عین قدرتمند بودن، ساده است. مغز نمی تواند تفاوت بین یک اقدام واقعی با یک اقدام ذهنی را تشخیص دهد. وقتی چیزی را با تمام جزئیات، به مدت طولانی و مداوم و به درستی تجسم کنید، مغز فکر می کند شما دارید آن کار را انجام می دهید و تمام تلاشش را می کند که به این تصورات ذهنی خود، عینیت بدهید.
برای تجسم خلاق، اهدافتان باید شفاف و واضح و پرجزئیات باشد.شما قطعا تجربه واقعی از خوردن لواشک دارید. به همین خاطر وقتی خوردن لواشک را تصور می کنید، جزئیات آن را هم ناخودآگاه در ذهن ثبت می کنید. همین مسئله باعث می شود از تجسمی که کردید نتیجه بگیرید. اگر برای رسیدن به اهداف هم  با همین دقت کار کنید، ذهنتان شرایط مطلوب برای تجسم را به وجود می آورد.

چند تمرین ساده و جذاب برای خلاقیت مقاله تمرینات پرورش خلاقیت مطالعه نمایید.

تجسم خلاق چطور کار می‌کند؟

محققان بارها نشان داده‌اند که تجسم کردن، مفید است، اما واقعاً چرا؟
شاید باورش مشکل باشد اما شما با تمرکز زیاد روی حرکات ورزشی، می‌توانید عضلاتتان را پرورش دهید. البته نه به اندازه وقتی که با تمرینات فیزیکی همراه شود، اما تجسم خلاق به تنهایی می‌تواند چنین دستاوردی برای شما به همراه داشته باشد.
یکی از دلایل این موضوع می‌تواند قدرت عظیم نهفته در ذهن و افکار باشد. با تجسم خلاق، روی افکار خاص تمرکز و آن‌ها را تقویت می‌کنیم. می‌توانیم این‌طور تصور کنیم که افکار ما نوعی انرژی هستند و تمرکز روی آن‌ها، تقویتشان می‌کند. این‌ها حدس و گمان است. هنوز علت مشخصی برای «تجسم خلاق» پیدا نشده است!

به این پادکست جذاب در مورد خلاقیت هم گوش دهید: خلاقیت چیست و چه کسانی خلاق هستند؟

چگونه تجسم خلاق کنیم؟ هشت گام عملی

رسیدن به نقطه‌ای که تجسم خلاق برایمان راحت شود، کاری زمان‌بر و طولانی است. مثل هر نوع مهارت دیگر، رسیدن به سطح بالای این مهارت هم تکرار می‌خواهد و تمرین. همان‌طور که با دو سه روز تمرین نمی‌توانید دونده حرفه‌ای شوید، نمی‌توانید میلیاردر شوید و نمی‌توانید به بلندترین قله دنیا صعود کنید، پرورش تجسم خلاقه به این زودی‌ها امکان‌پذیر نیست.
دانستن اینکه این کار نیاز به صبوری دارد، کمک می‌کند تا زود خسته و دلزده نشوید. این راهنمای ساده را بخوانید:

پیش نیاز پرورش «تجسم خلاق» چیست؟

پیش نیاز تمرین برای تجسم خلاق، این است که هدف و رسالت زندگی خود را درک کرده باشید. رسالت شما باید معنایی روشن و واضح داشته باشد.
برای اینکه روند پرورش «تجسم خلاق» خوب پیش برود، این گام‌ها را طی کنید:

گام اول: حالت خود را تنظیم کنید

هنگامی‌که سعی می‌کنید به تجسم خلاق دست پیدا کنید، مهم است که در حالت روحی مثبت و استراحت باشید. مثلاً، ممکن است سعی کنید در یک منطقه آرام پیاده‌روی کنید، قبلش دوش آب‌گرم بگیرید و یا به موسیقی ملایم گوش دهید.
هر چه بیشتر تمرکز کنید، احتمال بیشتری وجود دارد که این کار به درستی انجام شود. (به این مقاله رجوع کنید و مثبت اندیش شوید! چگونه افکار مثبت داشته باشیم )

گام دوم: وارد یک حالت خیالی شوید، اما با تمرین!

فقط نگاه نکنید؛ تمرین کنید. خیلی‌ها به‌اشتباه فکر می‌کنند موقع تجسم باید خودشان را از دیدگاه سوم شخص نگاه کنند. آن‌ها خودشان را می‌بینند که به هدفشان رسیده‌اند؛ اما شما باید ببینید که به هدف رسیده‌اید.

گام سوم: رسالت خود را تجسم کنید

زمانی که ذهن شما آماده شد، شروع به طراحی یک تصویر از چیزی که می‌خواهید کنید. چشمانتان را ببندید و فکر کنید به آن رسالت دست پیدا کرده‌اید. سعی کنید برای آن جزئیات زیادی تعریف کنید. تصور کنید دقیقاً در زمانی هستید که آن رؤیا محقق شده، هرروز به آن فکر کنید و پروبال بیشتری به آن بدهید. جزئیات بیشتری به آن اضافه کنید.

مثلاً اگر شما دارید برای برگزاری یک سمینار بسیار بزرگ فکر می‌کنید، تصور کنید که در حال برگزاری آن هستید، نظرات را دریافت کرده و واکنش‌های مثبت اطرافیان خود را به تصویر بکشید. سعی کنید محیط را تا حد امکان واقع‌گرایانه‌تر کنید. نه‌تنها مناظر را تجربه کنید بلکه صداها، بوها و احساسات لمسی مربوط به هدفتان را نیز تجربه کنید.

گام چهارم: نگه داشتن احساسات مرتبط با تجسم شما

اگرچه مهم‌ترین بخش تجسم خلاق، فرآیندی است که در مرحله سوم شرح داده شد، اما اگر به تجربیات بصری خود اجازه دهید تا باقی روز شما را تحت تأثیر قرار دهد، احتمال بیشتری وجود دارد که اهداف خود را در زندگی نشان دهید.
سعی کنید به احساس غرور، شادی، اعتمادبه‌نفس و صلح که در هنگام تصویرسازی می‌بینید، در زندگی واقعی پایبند باشید و بارها و بارها اعتقاد خود را مبنی بر اینکه شما به زودی جذب چیزهای مورد علاقه‌تان خواهید شد، تأیید کنید.
نکته مهم در تجسم، این است که تصور کنید رسیدن به هدفتان واقعاً چه احساسی به شما می‌دهد. اینکه فقط تصویری در ذهن خود ایجاد کنید، کافی نیست؛ باید تمام حواس خود را درگیر کنید. به این اکتفا نکنید که خودتان را موفق تصور کنید، بلکه باید با تمام وجودتان آن را حس کنید. کاملاً حس کنید که چطور میزان آدرنالینتان زیاد می‌شود و ضربان قلبتان تندتر می‌شود.
احساس کنید، بشنوید و بو کنید که رسیدن به هدفی که مدت‌ها دنبالش بوده‌اید، چه حسی دارد. هدف تجسم این است که به تصویر ذهنی قوی‌ای برسید که کاملاً برایتان واقعی باشد.

گام پنجم: عادت کردن به استفاده از تجسم خلاق

در حالت ایده ال، تجسم خلاق باید بخشی از کار روزانه شما باشد.
اکثر افراد می‌خواهند حتماً تایم خاصی را به آن اختصاص دهند. مثلاً 15 دقیقه قبل از خواب. مهم این است که شما عادت روزانه‌تان را بیابید. همان‌طور که دقیقاً رأس یک ساعت خاص غذا نمی‌خورید و ممکن است ساعت آن بالا پایین شود، لزومی ندارد حتماً پایبند به ساعتی خاص برای تجسم خلاق شوید. در عوض آن را دقیقاً مثل غذا خوردن به عادت روزانه تبدیل کنید. همین! (کتاب اثر مرکب می تواند به شما در ساخت عادت ها کمک کند: خرید کتاب اثر مرکب نوشته دارن هاردی| compound effect )

در حالت ایده‌آل، تجسم خلاق باید بخشی از کار روزانه شما باشد….

گام ششم: واضح تجسم کنید!

بهتر است اهداف خاص را تجسم کنید. به جای اینکه فکر کنید پیشرفت کرده‌اید، دقیقاً فکر کنید که به چه نقطه‌ای رسیده‌اید.
سعی کنید تجسم کنید چطور دارید ارتقا پیدا می‌کنید. پیشرفت در مسیر را گام‌به‌گام تصور کنید. کارهایی را تصور کنید که برای رسیدن به این هدف، انجام می‌دهید.

یک پیشنهاد:

می توانید فیلم های خواسته‌هایتان را از اینترنت دانلود و چندین بار نگاه کنید. مخصوصا فیلم های تبلیغاتی شان را. شاید به این شکل تجسم کردن برایتان راحت تر باشد.

گام هفتم: مسیر رسیدن به موفقیت را به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم کنید

کسی که آرزو دارد پزشک یا جراح مشهوری شود، باید اول مدرسه‌اش را با موفقیت به پایان برساند (بخش 1)، بعد وارد دانشگاه شود (بخش 2) و به همین ترتیب بخش‌های دیگری در نظر بگیرد. حالا می‌تواند برای موفقیت در مدرسه هم برای خودش اهدافی در نظر بگیرد.

گام هشتم: برای ساختن رسالت زندگی خود و رسیدن به اهداف، سخت تلاش کنید

اگرچه تجسم خلاق فوق‌العاده قدرتمند است و مطمئناً می‌تواند نقش مهمی را در زندگی‌تان ایجاد کند، اما بدون تلاش، هیچ موفقیتی معنا پیدا نمی‌کند.
از هر تهدید یا فرصتی که با آن روبرو می‌شوید، بیاموزید، بیاموزید، شجاع باشید و به زندگی شادتر و پربارتر باور داشته باشید.

تلاش مهم است. چرا؟ ذهن ما مدام در حال فکر کردن ، پرسش و پاسخ ، تجسم کردن است. اما ما میخواهیم آگاهانه عمل کنیم .نکته مهمی که وجود دارد این است که وقتی ما داریم آن تمرین را انجام می دهیم ، کم کم در آن تمرین قوی می شویم و برایمان واضح تر می شود. شاید اگر در اوایل تمرینات تجسم خلاق هدفتان را تجسم کنید،  با 20 روز بعدش خیلی خیلی فرق کند. اگر کلا تمرین تجسم برای شما سخت است، از ساده ترین چیزها شروع کنید. مثلا یک وسیله را جلوی خودتان بگذارید (مثل موبایل) و خوب به آن نگاه کرده و تجسمش کنید.

از این سه تکنیک، برای تجسم خلاق استفاده کنید

از این چند تکنیک موثر، استفاده کنید:

تجسم خلاق با مدیتیشن

اگر مدیتیشن می‌کنید، می‌توانید از این فرصت استفاده کنید و سپس به تجسم خلاق بپردازید. وقتی به سطح عمیقی از آرامش رسیدید، تجسم را شروع کنید. این مواقع، بهترین زمان برای تجسم خلاق هستند، چون ذهن شما تمرکز بسیار بالایی دارد.

تجسم خلاق با نقشه‌ گنج

نقشه گنجی که باید تصور کنید، صفحه‌ای بزرگ است که جزئیات دقیقی از آینده‌ شما در آن وجود دارد. درست مثل نقشه‌های گنجی که در فیلم‌ها دیده‌اید! حتی به جای تصور می‌توانید آن را با دست بکشید و هرروز جزئیات بیشتری به آن اضافه کنید. خیلی جالب می‌شود. نه؟ می‌توانید به جای نقاشی، از تصاویر مجلات هم برای نشان دادن جزئیات در آن استفاده کنید.
خوبی این روش آن است که دائماً به آن می‌توانید نگاه و بارها و بارها آرزوهایتان را مجسم کنید؛ وقتی طراحی نقشه تمام شد، از آن برای حفظ انگیزه‌ خود کمک بگیرید و رؤیاها‌یتان را مرتب به خودتان یادآوری کنید.

تجسم خلاق با خاطره‌ اصلاح‌ شده

در این روش متفاوت، به جای تمرکز بر آینده، با گذشته مقابله می‌کنید.
با انجام این تکنیک می‌توانید خاطره‌ی مثبتی از گذشته در ذهنتان ثبت کنید. این تکنیک به دنبال تغییر یا نابودی گذشته یا سرکوب خاطرات بد نیست، بلکه به دنبال این است که با خاطرات بدتان کنار بیایید. این تکنیک به رفع درد و ناراحتی ناشی از خاطرات بد کمک می‌کند. اگر یاد بگیرید چطور راجع به گذشته فکر کنید، می‌توانید آینده‌ روشن‌تری بسازید.