برای تربیت کودک بدون فریاد چه کنیم؟
چند روز پیش منزل یکی از دوستان دعوت بودیم، دوست خانوادگی ما یک کودک 5 ساله و یک کودک 3 ساله داشتند. این دو کودک مدام با هم دعوا میکردند، سرهرچیزی فریاد میکشیدند و جیغ میزدند.
پدر و مادر این دو کودک هم برای ساکت کردن آنها، خودشان فریاد میکشیدند.
وقتی از خانه این دوست عزیز خارج شدیم آنقدر سروصدا زیاد بود که فقط میخواستیم به منزل برسیم و استراحت کنیم.
فریاد کشیدن یک مدل رفتاری است که بعضی از خانوادهها از آن استفاده میکنند.
بعضی از والدین از این روش برای تربیت فرزندشان استفاده میکنند.
و همینطور بعضی از کودکان برای اینکه به خواسته خود برسند از روش فریاد زدن استفاده میکنند.
اما نکته مهم این است که قطعاً همه ما ترجیح میدهیم که کودک خود را بدون فریاد زدن تربیت کنیم.
چرا کودک فریاد میزند؟
کودک به چند دلیل مختلف ممکن است فریاد بزند:
نیاز کلامی کودک
خیلی از مواقع کودک فریاد میزند چون نمیتواند درست مطرح کند که نیازش چیست و به چه چیزی احتیاج دارد؟ یا اصلاً مفهوم کلامش را والدین متوجه نمیشوند و کودک چون نمیتواند، منظورش را برساند فریاد میزند.
نیازهای جسمی
گاهی اوقات کودک فریاد میزند چون گرسنه است یا تشنگی یا بیماری و یا بیخوابی باعث میشود که کودک فریاد بزند. در اینگونه مواقع نیاز است که والدین با حوصله و صبر با کودک برخورد کنند تا کودک آرامش پیدا کند. شاید درد و رنج کودک التیام پیدا نکند اما این توجه به کودک نشان میدهد «ما درک میکنیم که درد دارید.»
سعی کنید در اینگونه موارد کودک را نوازش کنید و نسبت به کودک توجه بیشتری داشته باشید.
مقاله مرتبط زیر را حتماً بخوانید و یاد بگیرید چطور با کودکاتن حرف بزنید:
یادگیری از والدین
والدین با فریاد کشیدن سرکودک به کودک آموزش میدهند «هر وقت درخواستی داشتی میتوانی فریاد بکشی و درخواست خود را مطرح کنی.»
روش جایگزین برای نمایش احساسات
یکی از بزرگترین دلایل فریاد کشیدن کودکان این است که کودکان احساسات خود را در فریاد زدن مخفی میکنند.
مثلاً «دوست علی در زمان بازی فوتبال وقتی که تیم مقابل برنده شد. چون خیلی ناراحت شد و شروع به فریاد کشیدن سر هم تیمیها خود کرد.» در این لحظه فقط کافی بود دوست علی به جای فریاد کشیدن، بگوید من خیلی عصبانی هستم و احساسش را بیان کند.
آیا فریاد زدن والدین کارایی دارد؟
شاید در کوتاهمدت فریاد زدن نتیجه بدهد، اما در طولانیمدت فریاد زدن والدین کارایی خود را از دست میدهد. چون کودک با فریاد بلندتر سعی میکند که والدین را بی صدا و ساکت کند.
کودک توان حل مسئله را ندارد
چون کودک یاد میگیرد که اگر مشکلی برایش پیش آمد فقط فریاد بزند راه مسالمتآمیزی برای حل مسئلهاش نمیآموزد.
کودک باید یاد بگیرد اگر با برادر یا خواهرش یا هر کس دیگری مسئله و مشکلی پیدا کرد نخواهد با فریاد به خواستهاش برسد بلکه یاد بگیرد که میتواند با آرامش هم مسئلهاش را حل کند.
چند راهکار برای تربیت کودک بدون فریاد
راهکارهای زیر به شما در تربیت کودک بدون فریاد زدن و خشونت کمک میکند. ضمن اینکه میتوانید از این راهها برای پایان دادن به فریادهای کودک استفاده کنید.
مشخص بودن قوانین
والدین باید قوانین روشن و معلوم برای نظم و انضباط و تربیت کودکان مشخص کنند که کودکان بدانند که چه کارهایی را باید انجام بدهند و چه کارهایی را نباید انجام بدهند.
میتوانیم لیست کتبی آماده کنیم و جای مشخصی قرار دهیم تا در دید همه اعضای خانواده باشد.
اجرایی بودن قوانین
اگر مسئلهای در خانه اتفاق افتاد قانون را اجرا کنیم اما قبل از اینکه مسئلهای پیش بیاید باید در مورد آن حرف بزنیم.
اما وقتی که مسئله پیش آمد دیگر سخنرانی کافی است! باید اجرا کنیم مثلاً اگر به کودک گفته شده است که «تا ساعت 5 بعد ازظهر اگر کارهایت تمام شد بعد میتوانی کارتون تماشا کنی» اگر اجرا نکرد خودش انتخاب کرده است که انجام ندهد پس نمیتواند کارتون تماشا کند.
نکته اساسی و مهم اینکه قبل از اینکه مسئلهای پیش بیاید در مورد اجرا نکردن قوانین صحبت کنید؛ و به صورت کاملاً مشخص توضیح دهید که اگر این قانون را رعایت نکنید. نتیجهاش این اتفاق است.
سعی کنید با آرامش و بدون فریاد زدن فقط قانون را اجرا کنید.
یک مقاله خوب دیگر از نویسنده همین مقاله (سرکار خانم جعفری):
تعامل با کودک ؛ چه روش هایی را به کار ببریم؟
تقویتکنندههای مثبت
اگر برای کودک خود قوانین بازدارنده اجرا میکنید در کنارش حتماً قوانین مشخص و معلوم اجرایی برای انجام دادن وظایف داشته باشید تا کودک احساس خوبی از اجرای قوانین داشته باشد. حتماً برای کودکان بیشتر از روشهای دادن جایزه و پاداش استفاده کنید تا کودکان احساس خوبی از انجام کارها داشته باشند.
ستایش کار درست کودک
اگر کودک ما کار درستی انجام داد آن کار را بولد و بزرگ نمایی کنید و از کودک تشکر کنید که «متشکرم که اینقدر خوب وظایفت را انجام دادی.»
توجه به کودک
همه ما میدانیم اگر کودک فریاد میزند میخواهد بگوید که به من توجه کنید.
گاهی اوقات کودکان فریاد میزنند چون میخواهند پدر و مادر به آنها توجه کند. به همین دلیل برای اینکه کودک فریاد نزند باید خودمان به کودک توجه کنیم وقتی که کودک توجه و التفات ما را میبیند کمتر به فکر میافتد که با فریاد زدن توجه ما را جلب کند.
سیستم پاداش دهی
حتماً از روشهای مثبت و پاداش دهی برای کودک استفاده کنید که بتوانید کودک را علاقهمند کنید که خواستههایش را فریاد نزند و اگر صحبت خود را با آرامش مطرح کرد پاداش و جایزهای هرچند کوچک برایش در نظر بگیرید. هرچقدر میتوانیم از روشهای تشویقی برای کودکان استفاده کنیم چون اثربخشی بهتری دارد.
تهدیدات گنگ فایده ندارد
کودک را تهدید نکنید کودکان خیلی باهوش هستند و تهدید الکی را خیلی خوب متوجه میشوند.
اگر میخواهید که کودک کاری را انجام ندهد، دلیل انجام ندادن کار و اگر انجام بدهد چه مسئلهای پیش میآید را به آرامی و با قاطعیت به او بگوید.
پایین آوردن انتظارات
والدین باید انتظارات خود را از فرزندان پایین بیاورند. ما نمیتوانیم از کودک نوپا بخواهیم پا به پای ما در مرکز خرید راه برود یا نمیتوانیم از کودک بخواهیم که مدت طولانی جایی بنشیند و سر و صدا نکند چون لازمه کودکی جنب و جوش است. پس انتظارات خود را ازکودک پایین بیآورید.
مبارزه قدرت
فریاد زدن به نوعی مبارزه قدرت بین والدین و کودک است. وقتی که والدین درخواستی دارند و درخواست خود را با فریاد مطرح میکنند کودک هم سعی میکند که با فریاد بلندتر درخواست خود را مطرح کند؛ و همین مسئله باعث میشود خانه تبدیل به میدان مبارزه شود. معمولاً پیروز این میدان کودکان هستند. چون والدین خیلی زود خسته میشوند.
به جای فریاد به کودک هشدار دهید
به کودک بگویید زمانی به صحبت او گوش میدهید که با صدای آرام و با آرامش صحبت کند اگر میخواهد فریاد بکشد، گوش ندهید و محل را ترک کنید.
برای اینکه پدر و مادر فریاد نزنند چه کارهایی انجام دهیم؟
روی سخنان زیر زیر در مقاله «تربیت کودک بدون فریاد» با والدین است:
یادگیری مهارت خویشتن داری
همه ما میدانیم که فریاد زدن کودک در اثر این است که از والدین خود یادگرفته است.
به همین خاطر نیاز است که ما والدین روی مهارتهای خویشتن داری خود بیشتر کار کنیم و بتوانیم خشم خود را کنترل کنیم.
خود را کودک فرض کنید
خودتان را به جای کودک قراردهید و دنیا را از زاویه دید او نگاه کنید.
اگر مدیر شما سر شما داد بزند و با صدای بلند با شما صحبت کند چه حالی میشود؟ چقدر روی عزت نفس و اعتماد بنفس شما تأثیر میگذارد؟ چقدر حالتان بد میشود؟ چقدر خجالت زده میشوید؟
پس نتیجه میگیریم که کودک هم همین حس را از فریادهای شما دارد. پس سعی کنید سرکودک تان فریاد نکشید.
محکم ولی نرم با کودک صحبت کنید
در برابر خواستههای کودک سفت و محکم صحبت کنید، اما با آرامش و به آرامی. نکته اساسی این است که هرگز از موضع ضعف با کودک برخورد نکنید.
این مقاله را هم در مورد دعوای کودکان از دست ندهید:
چطور دعوای کودکان را کنترل کنیم؟
کودکتان تمرکز کافی ندارد؟ راهکارهایش را از اینجا بخوانید:
تنفس عمیق داشته باشید
برای جلوگیری از فریاد زدن لطفاً چند لحظه فقط به نفس کشیدن خود دقت کنید و تنفس آرام داشته باشید به صدای دم و بازدم خود گوش دهید. هر زمان آرام شدید، با کودک خود گفتگو کنید.
برای آرام کردن کودکان زیر سه سال چه کار کنیم؟
در برابر کودکان که سن پایینی دارند پیشنهاد میشود هرگز سرکودکی که جیغ میزند فریاد نکشید. بلکه به آرامی و با صدای کوتاه انگشت خود را جلوی دهان کودک قرار دهید به او بگویید ساکت تا «من متوجه شوم مسئله چیست؟»
راهکارهایی دیگر برای آرام کردن کودکی که فریاد میکشد
اولین کار این است که به صورت کودک به طور مستقیم نگاه کنید و با آرامش کامل با لحن محکم اما مهربان بگویید دیگر فریاد نزند و شما حاضرید در مورد ناراحتیهای او صحبت کنید.
به کودک بگویید که «نیاز است که شما ساکت شوید، چون اگر فریاد بکشید من نمیتوانم منظور شما را درک کنم.»
جمله شما میتواند این باشد:از شما میخواهم که به آرامی به من بگویی چه میخواهی؟
اگر خواسته کودک قابل قبول بود که عملی میکنید؛ اما اگر امکان اجرای خواسته کودک نبود به کودک پیشنهادهای دیگری بدهید البته دو تا سه پیشنهاد دیگر.
اگر دیدید که کودک باز هم به فریاد زدن ادامه میدهد. از کودک بخواهید که محل خاصی بنشیند تا آرام شود و بعد از آن یادآورشوید زمانی شما آماده هستید که با او گفت و گو کنید که خودش بیاید و مؤدبانه درخواستش را مطرح کند.
رفتار با کودک در محل عمومی
اگر کودک شما در محل عمومی یا در فروشگاه فریاد میکشد اگر کودک در سنی است که به خوبی میتواند درک کند به کودک توضیح دهید که از کاری که انجام میدهد اصلاً خوشتان نمیآید و اگر همینطور به فریاد کشیدن ادامه بدهد به حرف ایشان گوش نمیدهید و این صحبت را با قاطعیت تمام بگوید و از کودک دور شوید.
در زمان مناسب برای کودک توضیح دهید که از او توقع ندارید که درخواستش را با فریاد مطرح کند. از کودک بخواهید که رفتار مناسبی داشته باشد. چون دیگر بزرگ شده و بگویید ما انتظار فریاد زدن از شما را نداریم.
اما نکته مهم این است به خاطر قضاوت دیگران هرگز پاسخگوی فریاد کودک نباشید چون یاد میگیرد که جلوی مردم فریاد بکشد و درخواستش را مطرح کند چون مطمئن است که پاسخ میگیرد.
نکته پایانی و مهم این که کودکان عاشق توجه والدین خود هستند این توجه را از کودکان دریغ نکنید.
چون فریاد زدن کودک یعنی جلب توجه والدین…
در انتهای این مقاله، قصد داریم یک محصول کاربردی، به صرفه و بسیار خوب را به شما معرفی کنیم.
اگر میخواهید تعارضات ، تنش ها، دعواها و به طور کلی تنش های زندگی و کارتان را کمتر و کمتر کنید، نیاز دارید این فیلم را تماشا کنید. مطمئن باشید این دیدن این فیلم برای شما تاثیرگذار خواهد بود.
کلیک کنید و اطلاعات کامل تری دریافت کنید: