بازاریابی چیست؟ انواع بازاریابی + مدل 4p

بازاریابی چیست؟ راستش وقتی قرار باشد در مورد مطالبی بنویسم که در آنها از واژه “چیست” استفاده شده، سعی می‌کنم نیمی از زمانم را برای مطالعه قرار بدهم تا تعریف را به بهترین و ساده‌ترین شکل ممکن برای مخاطبان بیان کنم. اما بعد از مطالعه زیاد در مورد عبارت بازاریابی، کمی جا خوردم!

متوجه شدم که در حدود 70 سال است جوامع مختلف سعی کرده‌اند بازاریابی را با توجه به دیدگاه و نظر خودشان تعریف کنند و این مفهوم بیشتر از ده‌ها تعریف مختلف دارد. در هر حال، در این مقاله بعد از اینکه بهترین تعریف بازاریابی را به شما ارائه کردم، اطلاعات جالب و جذابی را به زبان ساده در اختیارتان قرار می‌دهم:

بازاریابی چیست؟

فیلیپ کاتلر که یکی از خوبان حوزه بازاریابی است و حداقل تا الان 50 کتاب در این زمینه و حیطه‌های مرتبط تالیف کرده، در مورد بازاریابی اینطور می‌نویسد:

دانش و شاید هنرِ کشف، خلق و ارائه ارزش با هدف تامین نیازهای یک بازار هدف، همزمان با کسب سود، بازاریابی است. کاتلر در ادامه می‌گوید: بازاریابی نیازهایی که تا الان تامین نشده‌اند را تشخیص می‌دهد، سپس بازار آنها را تعریف، حجمش را اندازه گیری و سود بالقوه‌اش را برآورد می‌کند. در نهایت بازاریابی مشخص می‌کند که کدام بخش از بازار را می‌توان بهتر تامین کرد و سپس محصولات و خدمات مناسب را طراحی و ترویج می‌کند.

 

• بیشتر بخوانید: نحوه پس گرفتن پول و طلب

 

خب این تعریف بازاریابی از زبان فیلیپ کاتلر و البته ترجمه سایت متمم بود. حالا اجازه بدهید که من هم دستی در این آتش ببرم و سعی کنم به زبان ساده خودم، بگویم که بازاریابی چیست:

به طور کلی، هر عملی که شما در کسب و کارتان انجام دهید که نتیجه آن، فعالیتی سودآور از سوی مخاطبان باشد، بازاریابی نامیده می‌شود.

امروز با مشتری رفتار خوبی داشتید؟ مشتری هم در ادامه این تجربه و رفتار خوب شما را با بقیه دوستان خود به اشتراک می‌گذارد! این بازاریابیِ دهان به دهان است.

هفته پیش ویدیویی از مشتری 6 ساله مغازه منتشر کردید که به شدت در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت؟ این هم برای کسب و کارتان سودبخش بوده و از نوع بازاریابی ویدیویی است.

با توجه به تعاریف بالا، شاید حتی لبخند شما به یک مشتری بداخلاق که باعث تغییر رفتار او شود، نوعی بازاریابی باشد! البته من این مقاله را برای آموزش لبخند زدن ننوشته‌ام؛ پس بهتر است به سراغ بخش‌های بعدی مطلب برویم و در مورد این مفهوم اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم.

انواع بازاریابی کدامند؟

یک نکته مهم در مورد بازاریابی: این واژه از جمله عبارت‌هایی است که به تنهایی صدها مفهوم مختلف را در بر می‌گیرد. در خیلی از مطالب و مقالات در مورد تفاوت بازاریابی و فروش یا حتی بازاریابی و برندسازی صحبت می‌شود. اما برخی از بزرگان اینطور می‌گویند که بازاریابی همه این واژه‌ها را در خود جای می‌دهد.

اصلا به قول رجیس مک‌کِنا:((بازاریابی همه چیز است!))

با توجه به همین تعاریف گاها مبهم، بهتر است برای شناخت بهتر سراغ انواع بازاریابی برویم و ببینیم که چطور می‌توانیم محصول و خدمات خودمان را بهتر به مخاطبان عرضه کنیم:

 بازاریابی اینترنتی

اگر قرار باشد همین بازاریابی اینترنتی را به طور جامع در یک مقاله جای بدهم، حداقل باید در مورد آن اندازه 10 هزار کلمه بنویسم! بعد قسمت وحشتناک اینجاست که این خودش یکی از زیرمجموعه‌های مفهوم “بازاریابی” است 🙂

در هر حال، امروزه اینترنت همه دنیای ما را فرا گرفته و انواع مختلفی از بازاریابی هم بر پایه اینترنت شکل گرفته است. در ادامه معروف‌ترین انواع آن را به شما معرفی می‌کنم:

 بازاریابی محتوایی

این کاری است که من الان در حال انجام آن هستم! منظورم نوشتن همین مطلب یا مقاله‌ای است که در حال خواندنش هستید. در بازاریابی محتوایی من سعی می‌کنم با ارائه یک محتوای رایگان که می‌تواند یک مقاله، پست اینستاگرامی و… باشد، مخاطب را به سمت خودم جذب کنم. چطور؟

شما الان به دنبال این هستید که نیاز خودتان در مورد دانستن مفهوم بازاریابی را رفع کنید و من هم با یک محتوای رایگان به شما در رسیدن به هدفتان کمک می‌کنم. در ادامه این باعث می‌شود که نام وب سایت بیشتر از یک به عنوان یک سایت معتبر در ذهن شما نقش ببندد. همین موضوع در آینده ممکن است روی تصمیم‌هایتان تاثیر مستقیم داشته باشد که احتمالا یکی از آن تصمیم‌ها، خرید یک دوره آموزشی از سایت بیشتر از یک باشد.

یا اصلا می‌توانم کمی پایم را فراتر بگذارم و در اواسط مقاله بگویم: شمایی که به بازاریابی علاقه‌مندید، مطمئنا دوست دارید که در مورد فنون مذاکره هم بدانید! پس نگاهی به دوره مذاکره در سایت ما داشته باشید.

به همین راحتی، با ارائه یک محتوای مفید و رایگان و بدون اینکه مزاحمتان شوم، محصول مورد نظر خودم را به شما معرفی کردم؛ پس یک بار دیگر تعریف آن را با هم بررسی کنیم: ارائه یک محتوای رایگان و جذاب و در مقابل فروش یک محصول یا خدمت غیر رایگان.

 بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی (سوشیال مدیا)

با توجه به اینکه امروزه شبکه‌های اجتماعی مخاطبان بسیار زیادی دارند، نمی‌توانیم از انجام فعالیت بازاریابی در آنها غافل شویم. بازاریابی در سوشیال مدیاها هم به روش‌های مختلفی امکان پذیر است. یکی در آن به بازاریابی محتوایی مشغول می‌شود، یکی صرفا تصاویر محصولاتش را به شکلی خلاقانه ارائه می‌کند و دیگری هم داستان کسب و کارش را برای افزایش فروش به اشتراک می‌گذارد.

 SEM

SEM عبارتی مخفف واژه search engine marketing یا بازاریابی موتورهای جستجو است. در این فعالیت ما از موتورهای جستجویی مثل گوگل برای رسیدن به اهداف بازاریابی کمک می‌گیریم. چطور؟

اولین راهکار کمک گرفتن از seo یا بهینه سازی برای موتورهای جستجو است. سئو همان چیزی است که باعث می‌شود شما در زمان جستجو واژه آموزش سخنرانی، سایت بیشتر از یک را در صفحه اول گوگل ببینید، در حالی که صد‌ها سایت دیگر هم دوست دارند روی این کلمه در صفحه یک گوگل باشند. (اگر نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، مقاله سئو چیست را بخوانید.)

ما به کمک سئو می‌توانیم روی کلمات کلیدی مرتبط به کسب و کارمان در گوگل بالا بیاییم و در دیدرس مخاطبان هدفمان قرار بگیریم.

علاوه بر سئو، راهکار دیگر کمک گرفتن از تبلیغات کلیکی مثل google ads است. در این روش به جای سئو کردن سایت، با پرداخت هزینه‌های نسبتا هنگفت به گوگل، روی کلمات کلیدی مورد نظرمان در این موتور جستجو بالا آمده و در دید مخاطب قرار می‌گیریم.

مثلا ممکن است در ماه 2 هزار نفر واژه خرید موبایل را جستجو کنند، اگر سایت شما روی این کلمه در رتبه‌های اول گوگل باشد، مطمئنا می‌توانید روی فروش خیلی زیادی حساب کنید.

 اینفلوئنسر مارکتینگ

در این نوع بازاریابی (که نوشتن نامش هم سخت است چه برسد به تلفظش) صاحب کسب و کار و برند برای تبلیغات محصول و خدماتش، از یک شخص تاثیرگذار کمک می‌گیرد. مثل تبلیغات فلان برند چرم که برای تبلیغ محصولاتش از فرد تاثیرگزاری مثل بهرام رادان کمک می‌گیرد.  اینفلوئنسر مارکتینگ در اغلب اوقات بازخورد خوبی دارد اما هزینه آن گاها بسیار زیاد است. (این روش بازاریابی هم در فضای آنلاین و هم غیر آنلاین قابل اجراست.)

 بازاریابی افیلیت

بازاریابی مشارکتی یا افیلیت مارکتینگ (Affiliate Marketing) قبلا در فضای آفلاین اجرا می‌شد اما امروزه با توجه به سیستم‌های قدرتمند اینترنتی، انجامش در سطح وب رونق گرفته. حالا چطور کار می‌کند؟

اگر شما به وب سایت دیجی کالا وارد شده و درخواست همکاری با آنها را بدهید، یک لینک همکاری در فروش به ازای هر محصول در اختیارتان قرار می‌گیرد. در ادامه هر مخاطبی که از طریق این لینک وارد دیجی کالا شده و محصول را بخرد، پورسانتی از فروش به شما داده می‌شود. این همان بازاریابی رابطه‌ای است.

(البته روند آن به این شکل نیست که شما لینک را در اختیار دوستان قرار داده و از آنها بخواهید تا محصول را بخرند. بلکه شما هم باید از بازاریابی موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی و… برای افزایش فروش کمک بگیرید.)

 بازاریابی ویروسی

بازاریابی ویروسی به کمک یک محتوای مرتبط به برند یا محصول شما که به دلیل جذابیت زیاد، به شدت در فضای مجازی اشتراک گذاری می‌شود، قابل انجام است. در گذشته که شبکه‌های مجازی هنوز قدرت الان را نداشتند، اغلب چنین ویدیوهایی که بیشتر هم مربوط به برندهای بزرگ مثل bmw یا تویوتا بود؛ با کمک بلوتوث دست به دست می‌شد. اما امروز با وجود شبکه اجتماعی اینستاگرام یا پیام‌رسان تلگرام، بازاریابی ویروسی قدرت بسیار زیادتری پیدا کرده.

 بازاریابی ویدیویی

امروزه ویدیو بسیار قدرتمند شده. با نگاهی به آمار برترین سایت‌ها در جهان به خوبی متوجه این موضوع می‌شویم. در حال حاضر سایت یوتیوب که وب سایت اشتراک گذاری فیلم است، بعد از گوگل به دومین وب سایت قدرتمند جهان تبدیل شده. همینطور الکسا، سایت آپارات که سرویس اشتراک گذاری ویدیو ایرانی است را به عنوان دومین سایت پربازدید بین ایرانیان انتخاب کرده.

با توجه به اینکه مخاطبان علاقه زیادی به ویدیو دارند، بازاریابی ویدیویی به شدت می‌تواند باعث افزایش محبوبیت برند شما شود. در این نوع بازاریابی می‌‌توان استراتژی‌های مختلفی را پیش گرفت. از بازاریابی محتوایی تا ویروسی، اینفولئنسر و…

 بازاریابی ایمیلی

و در نهایت آخرین نوع بازاریابی اینترنتی که در این مقاله به آن اشاره می‌کنم، بازاریابی با ایمیل است. در این روش صاحب برند بعد از جمع آوری ایمیل مخاطبان، سعی می‌کنید که با ارسال یک سری ایمیل، آنها را از مخاطب به خریدار محصول و سپس از خریدار به مشتری دائم تبدیل کند. دقت کنید که نرخ بازدهی ایمیل هنوز هم به شدت بالاست پس به هیچ عنوان آن را دست کم نگیرید.

 بازاریابی آفلاین

خب راستش اگر بخواهم همه انواع بازاریابی آفلاین را به شما توضیح بدهم، به جای نوشتن یک مقاله با عنوان بازاریابی چیست، نیاز به نوشتن یک کتاب دارم! با توجه به همین موضوع در ادامه صرفا انواع بازاریابی آفلاینی را توضیح می‌دهم که اعتبار و محبوبیت زیادی دارند:

 بازاریابی پیامکی

بازاریابی پیامکی در گذشته نسبت به الان، محبوبیت بیشتری داشت. امروزه با توجه به اینکه مخاطبان به کمک روش‌های مختلف سعی می‌کنند از شر پیامک‌های تبلیغاتی راحت شوند، این روش دیگر بازدهی قبل را ندارد. البته به نظر من اگر بازاریابی پیامکی هم مثل بازاریابی ایمیلی به کمک لیست شماره مخاطبان انجام شود (نه افرادی که علاقه‌مند به دریافت پیامک نیستند) می‌تواند بازخورد خوبی داشته باشد.

 بازاریابی سببی

بازاریابی سببی اغلب در کشورهای اروپایی انجام می‌شود. در این روش صاحب برند ادعا می‌کند که با خرید از محصولات و خدمات من، من هم به فلان موسسه خیریه یا انجام فلان اقدام بشردوستانه کمک می‌کنم. مثلا یادم می‌آید که پپسی و همینطور قهوه فروشی‌های استارباکس چنین اهدافی را برای فروش‌های خود قرار داده و وعده می‌دادند که در ازای مقدار مشخصی از فروش محصولات، به نیازمندان کمک کنند.

 بازاریابی رویدادی

بازاریابی رویدادی مخصوصا در فضای کسب و کار فعلی ایران بازخورد خوبی دارد. در این شرایط که اغلبِ استارتاپ‌ها و برندها اقدام به برگزاری رویداد می‌کنند و روابطی زیادی را شکل میدهند، یک برند می‌تواند به عنوان اسپانسر رویداد، خودش را به بقیه مخاطبان که اغلب هم مخاطبان هدف یک نوع خاص از کسب و کار هستند، بشناساند.

علاوه بر برندها، در حال حاضر دانشگاه‌های کشور هر ساله در رشته‌های مختلف اقدام به برگزاری رویدادهایی می‌کنند که برندهای بزرگ با صرف کردن هزینه‌ای نه چندان زیادی می‌توانند به عنوان اسپانسر در آنها شرکت کنند.

 بازاریابی نیچ

بازاریابی نیچ در اصل یک استراتژی برای راه اندازی کسب و کار است. در این روش به یک گوشه از بازار وارد شده، به مشتریانش دسترسی پیدا می‌کنید و بعد از گرفتن سهم آن، وارد بقیه گوشه ها می‌شوید.

مثلا به جای اینکه بخواهید به یک بازار بزرگ مثل بازار هدایای تبلیغاتی وارد شوید، با منابع مالی اندک وارد بازار فروش خودکار تبلیغاتی می‌شوید. به این شکل زودتر شناخته شده و از سودی که به دست می‌آورید، می‌توانید به بازار بزرگتر دست پیدا کنید.

---

بیشتر بخوانید:

استراتژی اقیانوس آبی چیست؟

---

 بازاریابی تلفنی

بازاریابی تلفنی حداقل برای ما ایرانیان یکی از زجرآورترین واژه‌هاست. هنوز هم یادم نرفته بازاریاب‌هایی را که برای فروش خطوط موبایل مثلا رندِشان هر ماه مزاحمم می‌شدند. در هر حال بازاریابی تلفنی هم یک نوع بازاریابی است که در صورت اجرای صحیح، بازخورد خوبی خواهد داشت.

 بازاریابی b2b و b2c

بازاریابی b2b به معنای بازاریابی یک شرکت برای فروش به بقیه شرکت‌ها و صنایع است.

در مقابل بازاریابی b2c به معنای بازاریابی یک شرکت برای فروش به جامعه مشتریان یا همان مصرف کنندگان است.

 بازاریابی سبز

قبلا در مورد بازاریابی سبز به صورت مفصل صحبت کردم. بازاریابی سبز یا green marketing به روشی گفته می‌شود که برند سعی می‌کند در آن با کمک به محیط زیست، مخاطبان علاقه‌مند به این مسائل را به محصولات و خدمات خودش جذب کند.

 بازاریابی عصبی

بازاریابی عصبی علمی است که در آن فعالیت‌های بازاریابی با توجه به شناخت دقیق رفتارهای مغز انجام می‌شود. مثلا اینکه در فروشگاه‌ها، اجناس پرسود در قفسه‌های سمت راست چیده می‌شود چون مخاطبان به این xvt توجه بیشتری می‌کنند. این یکی از تکنیک های بازاریابی عصبی است.

 بازاریابی دهان به دهان

و در نهایت بهترین نوع بازاریابی، بازاریابی دهان به دهان است. در این روشT کسب و کار سعی می‌کند بهترین یا چشمگیرترین خدمات و محصولات را به مشتری ارائه دهد تا او ترغیب شود به بقیه آشناهای خود، خرید از این برند را توصیه کند.

p های بازاریابی چیست؟

شاید خالی از لطف نباشد که در این مقاله، توضیحی هم در مورد p های بازاریابی یا همان “آمیخته بازاریابی” (Marketing Mix) در اختیار شما قرار بدهم. p های بازاریابی یک سری از مواردی هستند که کل فعالیت بازاریابی حول آنها می‌گردد. حتی گاها این موضوع عنوان می‌شود که شکست در فرآیند بازاریابی، به دلیل شکست در پیاده سازی یک یا چند p است.

در مورد تعداد P ها نظرات مختلفی ارائه می‌شود اما یکی از معروف‌ترین نظریه‌ها، نظریه 4 p و سپس 7 است. در ادامه مدل 4P را به شما توضیح می‌دهم:

1_ محصول (Product)

محصول یا خدمات مهم‌ترین بخش و موضوع در بازاریابی است. از جمله نکات مهمی که در مورد محصول یک برند باید به آن توجه شود می‌توان به کیفیت، نحوه بسته بندی، برنامه ریزی فروش و… اشاره کرد.

2_ مکان عرضه (place)

مکان عرضه محصول یک نکته مهم دیگر در آمیزه بازاریابی است. در این اصل باید دقت شود که محصول مورد نظر برای مکان انتخاب شده کارایی دارد؟ همینطور اینکه قرار است به شکل آنلاین عرضه شود یا آفلاین؟ نحوه عرضه به چه صورتی است و…

3_ قیمت (price)

سومین p، موضوع قیمت است. قیمت محصول باید نسبت به محل عرضه آن، کیفیت، مخاطب هدف و… تعیین شود. ممکن است یک محصول در مکانی با قیمت بالا مورد توجه قرار بگیرد و در مکان دیگر با قیمتی پایین. پس در بحث قیمت‌گذاری هم باید توجه زیادی صرف شود.

4_ ترویج (Promotion)

می‌توان گفت که ترویج همان تبلیغات محصول است. در این p هم باید دقت زیادی کرد و مطمئن شد که تبلیغات محصول به درستی پیش می‌رود یا نه. ممکن است برای ترویج یک محصول روی شبکه‌های تلویزیونی سرمایه گذاری شود، برای یکی از شبکه‌های آنلاین کمک بگیرند و یکی دیگر را به تبلیغات محیطی بسپارند. حتی ممکن است یک محصول را به شکلی چشمگیر و خوب ساخته و ترویج آن را به عهده بازاریابی دهان به دهان بگذارند.

سخن پایانی مقاله انواع بازاریابی

خب، مقاله بازاریابی چیست؟ انواع بازاریابی به اتمام رسید. تمام سعی خودم را کردم تا این مقاله را به زبان ساده و ابتدایی به شما آموزش بدهم. به شکلی که حتی با کمترین دانش تخصصی نسبت به بازاریابی، مفاهیم را به راحتی درک کنید. امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. با آرزوی موفقیت.

و چرا باید نیلوفر مرداب را دنبال کنیم؟

نیلوفر مرداب، محصولی است رایگان که دقیقاً با هدف « مدیریت کسب و کار در بحران های غیرمنتظره » تهیه شده است.

در این فایل‌های صوتی که بیش از 30 عدد است، می‌توانید چالش‌ها، بحران‌ها و شکست‌هایی که برای افراد موفق در طی مسیر موفقیتشان پیش آمده را از زبان خودشان بشنوید. بدون تردید، این فایل‌ها آن‌قدر دید خوبی به شما می‌دهد که ذهنتان را برای ایده یابی و پیش‌بینی شرایط آتی، کاملاً روشن خواهد ساخت.

کلیک کنید و بیشتر در مورد «پروژه رایگان و فوق‌العاده نیلوفر مرداب» بدانید…!