موریس مترلینگ نویسنده نامدار بلژیکی میگوید:
«آدم تنها در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد، ولی کسی که به کتاب یا تحقیق علاقه مند است، هنگامی که به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم، به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست»
مطالعه موثر صبر میخواهد و تمرین و تلاش و آزمون و خطا. بعد از اینکه روش های صحیح تندخوانی و مطالعه را آموختید، نکات تکمیلی زیر را در نظر بگیرید. این نکات هم برای مطالعات روزمره و دلخواه و هم برای مطالعه موثر کتاب های درسی دانشکده و کنکور است.
برای مطالعه موثر ، چاپی بهتر از آنلاینه!
تبلت ها، کتابخوان ها و دیگر رسانه های آنلاین مثل لپ تاپ، اگرچه جذابند، اما تحقیقات (از جمله تحقیق آقای احمد مشهور از دانشگاه بحرین) نشان میدهد که هنوز هم کتاب های چاپی موثرترند. در یک مطالعه بیش از 90 درصد دانشجویان گفتند کماکان ترجیح می دهند از نسخه چاپی کتاب استفاده کنند تا دیجیتال.
برخی از محققان استدلال میکنند که عادتهایی مانند اسکرول کردن و کلیک کردن می تواند تاثیر منفی بر تمرکز بگذارد. علاوه بر این، یک استاد روانشناسی توضیح میدهد که دانش آموزان و دانشجویان برای یادگیری مطالب جدید، نیاز به تکرار بیشتری دارند. برای جلوگیری از خستگی چشم بهتر است روی کتاب نگاه کنند تا لپ تاپ و تبلت.
موزیک گوش کردن خوبه یا نه؟
در حالی که برخی متخصصان معتقدند مطالعه در سکوت به تمرکز بیشتر کمک می کند، بسیاری محققین دیگر بر این باورند که نواختن انواع خاصی از موسیقی (مانند آهنگسازان قرن 18 از جمله بتهوون) میتواند به افراد کتابخوان کمک کند تا بخشهایی از مغز خود را درگیر کنند که به آنها در توجه و تمرکز بیشتر کمک می کند.
گوش دادن به موسیقی ممکن است روحیه شما را بهبود بخشد و دیدگاه شما را در مورد مطالعه، تغییر دهد.
قبل از مطالعه ورزش کن…
فواید ورزش برای مغز اثبات شده است. مطالعات نشان میدهند که توانمندی ذهنی ما به ورزش (حتی ورزش های کوتاه) وابسته است.
چون با ورزش اکسیژن و خون بیشتری به مغز پمپاژ میکند. دکتر داگلاس بی.مک کیگ می گوید عرق کردن و ورزش قبل از مطالعه میتواند شما را هوشیارتر، متمرکزو سرحال تر کند و شما و قادر به یادگیری اطلاعات جدید در طول جلسه مطالعه پس از ورزش تان خواهید بود.
ریلکس، ریلکس تر…
استرس مانع یادگیری میشود. محققان دانشگاه یو سی ال (UCL) یافتهاند که وقتی استرس میگیریم، اثرات آن چند ساعت در بدن ما باقی می ماند و هورمونهای آزاد کننده را درگیر میکند که فرآیند ایجاد و ذخیرهسازی اطلاعات را مختل میکنند.
ریلکس کردن برای جلوگیری از استرس مفید است. می توانید از مدیتیشن هم استفاده کنید.
مطالعه بعد از بیداری، میتونه ایده خیلی خوبی باشه..
مطالعه کردن بعد از یک خواب راحت، میتواند به مغز شما کمک کند که مهارتهای جدید مانند صحبت کردن به یک زبان خارجی یا نواختن ساز را یاد بگیرید. این یکی از راه های مطالعه موثر تر است.
از آنجا که حافظه شما در خواب فرایند استراحت و تثبیت اطلاعات را انجام می دهد، بعد از بیدار شدن، مغزتان آمده است تا اطلاعاتی خوب دریافت کند. بنابراین هرگز بعد از بیدار شدن از خواب، اخبار و چیزهای به درد نخور وارد مغزتان نکنید.
همچنین مرور مطالبی که میخواهید یاد بگیرید، قبل از خواب، به یادگیری وتثبیت بهتر اطلاعات کمک می کند. درمورد اهمیت خواب بیشتر بخوانید.
تغییر مکان مطالعه خوبه؟
بر خلاف چیزهایی که تاکنون خوانده اید، تغییر مکان مطالعه می تواند به مطالعه بهتر کمک کند. روانشناس، آقای رابرت بی جورک پیشنهاد میکند که هرچندوقت یکبار به سادگی به یک اتاق دیگر برای مطالعه نقل مکان کنید یا در فضاهای باز و زیبا مطالعه موثر کنید تا تمرکزتان بیشتر شود. اما زیاد شلوغ نباشد.
منحنی فراموشی رو فراموش کن!
منحنی فراموشی، کاهش ضریب نگهداری حافظه انسان از اطلاعات را در طول زمان نمایش میدهد. نمودار متعارف منحنی فراموشی نشان میدهد که انسانها گرایش دارند که حافظهشان را با اطلاعات جدید یادگرفته شده نصف و تقسیم کنند و این را ناخودآگاهانه در طول چند روز یا هفته انجام میدهند تا زمانیکه خود آن را مرور کنند.
اگر شما اطلاعات را 100 % یاد گرفته باشید بعد از گذشت 24 ساعت نزدیک به 20 یا 30 درصد از اطلاعات از دسترس شما خارج می شود. اگر شما مروری روی مطلب نداشته باشید هر روز بر این عدد افزوده میشود تا جایی که از 100% مطالب فقط 20 یا 30 درصد آن ها در دسترس ماست. در اینجا مهم ترین اصل یعنی مرور اطلاعات وارد کار میشود.
بهترین روش این است:
1- اولین مرور بلافاصله پس از پایان مطالعه {ترجیحا 20 دقیقه فاصله بدهید}
2- دومین مرور باید 24 ساعت پس از مرور اول انجام بگیرد. تا بدین لحظه شیب فراموشی بسیار کند شده است.
3- سومین مرور 6 روز پس از مطالعه خواهد بود.
شیب فراموشی خیلی کند شده هست! فقط کافی است روز دهم { 4 روز پس از مرور سوم} یک بار دیگر مطالب را مرور کنیم.
بعد از این مرحله تقریبا فراموشی اطلاعات غیر ممکن شده ، اما اگر نیاز دارید زمان بیشتری اطلاعات در ذهن شما باقی بماند در روز 30 ام یک بار دیگر مرور انجام دهید، بعد از مرور چهارم اطلاعات، اطلاعات 30 روز با قدرت عالی در ذهن شما باقی میماند، حال یک بار دیگر آن را مرور کنید، اطلاعات 90 روز دیگر در اختیار شما خواهد بود، بعد از مرور 5 یا 6 اطلاعات تا چندین سال به هیچ وجه از بین نرفته و در یاد شما خواهند بود.
از روش یادآوری فعال استفاده کن..
این روش بحثبرانگیز مطالعه یک موضوع داغ در سال 2009 بود، زمانی که یک استاد روانشناسی مقالهای را منتشر کرد که به دانش آموزان توصیه می کرد بخوانند و به صورت فعال یادآوری کنند.
حافظه فعال به صورت خلاصه این است: اول کتاب را یک دور سریع بخوانید، کتاب را ببندید و هرچیزی که از آن یاد گرفته اید و در ذهن دارید را با صدای بلند تکرار کنید. این فرایند احتمالا به یادگیری بهتر شما کمک می کند.
سیستم جعبه لایتنر را بلدید؟
سباستین لایتنر، دانشمند آلمانی روشی را اختراع کرد که به نام خود او شهرت یافت. این روش مطالعه دانش آموزان را وادار به یادگیری، از طریق تکرار و مرور می کند. این جعبه ، یک جعبه پنج خانه است که برای یادگیری استفاده میشود. لایتنر در واقع روش علمی «به یاد سپردن» که بر مبنای آن آموختهها از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلند مدت منتقل میشوند است.
مایند مپ نشه فراموش!
برقراری ارتباط بین بخش های مختلف چیزی که دارید میخوانید، به فهم بهتر مطالب بسیار کمک می کند. یکی از بهترین راه های برقراری این ارتباط، کشیدن مایندمپ یا نقشه ذهنی کتاب است. بعد از مطالعه، مایندمپ یا نقشه ذهنی کتاب را رسم کنید تا مطالب بهتر در یادتان بماند.
نقش یک معلم را بازی کن…
تحقیقات نشان میدهد که افرادی حافظه بهتری دارند که اطلاعات جدیدی را با این امید که باید آن را به فرد دیگری آموزش دهند، یاد میگیرند. این امر منطقی به نظر میرسد، چرا که معلمان، نه تنها اطلاعات مربوط به خودشان، بلکه مطالبی که به دیگران آموزش می دهند را به خوبی در یاد دارند.
مطالعات همچنین نشان میدهند که دانشجویانی که نقش معلم را برای سایر دانشجویان بازی می کنند، به احتمال بسیار زیاد موفق ترند و بیشتر یاد می گیرند. به ویژه در هنگام مواجهه با موضوعاتی مانند خواندن، درک مطلب و مطالب علمی و آموزشی.
ذهن آگاه باشید…
ذهن آگاهی کمک می کند تا مطالب را بهتر به خاطر بسپارید، تمرکز بیشتری داشته باشید و بیشتر به عمق کتاب ها سفر کنید. با تمرینات ذهن اگاهی، می توانید بسیار با آرامش بیشتر وعمیقتری بخوانید و یاد بگیرید.
ضمنا بهتر است حواستان به این موضوع باشد که در طول دوران دوره کردن و مرور کردن ممکن است دچار این خطا شوید که خیلی مطالب را خوب یاد گرفتید. در حالی که در بلندمدت، خیلی از مطالب از یاد شما خواهد رفت.
موقع مطالعه، چند وظیفه نباشید..
اینکه در هنگام مطالعه بتوانید کارهای دیگری از جمله چک کردن موبایل انجام دهید، یک افسانه است و نشدنی. تمرکز در هنگام مطالعه باید روی مطالعه باشد. اگر نمیدانید چرا استفاده از موبایل باید محدود شود، مقاله اعتیاد به موبایل را دوباره مطالعه کنید. به این ترتیب مطالعه موثرتری خواهید داشت.
سبک یادگیری تان را دائماً تغییر ندهید
تغییر دائمی سبک یادگیری و مطالعه، شما را گیج می کند. یک سبک مطالعه خوب برای خودتان انتخاب کنید و آن را ادامه دهید. به مرور آن را اصلاح کنید تا بهترین سبکی که می تواند بیشترین بازدهی را به شما بدهد، بیابید.
ما توصیه میکنیم که از مسیر خود خارج نشوید و سعی کنید که حواس خود را روی یک سبک خاص قرار دهید، زیرا ممکن است عوض کردن سبک، ارزش این همه زمان تلف کردن را نداشته باشد.
چطور مطالعه موثرتر کتاب ها را اصولی و حرفهای یاد بگیریم؟
رونمایی از یک محصول ویژه! با روشهای فوقالعاده برای تقویت حافظه و هوش، تقویت حافظه تصویری، تقویت حافظه برای درس خواندن آشنا شوید. ضمن اینکه میتوانید هرسال کتابهای بیشتری بخوانید و با بهترین روش های مطالعه بیشتر آشنا شوید.
علمی بیاموزید تا موثرتر و سریعتر بخوانید…!
۱۲ دیدگاه دربارهٔ «روش صحیح مطالعه کتاب (14 نکته)»
طبق قانون منحنی فراموشی کتابی را باید حداقل ۴ کار مرور کنیم، اینطوریکه یک کتاب چهاربرابر مطالعه اش بیشتر زمانبر میشه؟
مثلا اگر یک کتاب ۱۰ فصل داشته باشد و ما بخواهیم هر شب یک فصل را مطالعه کنیم به جای ۱۰ شب این کتاب بیشتر از ۴۰ شب طول خواهد کشید! و مطالعه کتاب به نظرم کسل کننده میشه!
چطور می توانیم این موضوع را حل کنیم؟
البته که این مقاله هم مثل تمامی مقالات سایت عالی است و ممنونم از تیم بی نظیر بیشتر از یک بابت تهیه این اطلاعات ارزشمند
سپاسگزاریم که اینطور دقیق به موضوع مطالعه و قانون منحنی فراموشی فکر میکنید.
در پاسخ به سوال شما، چند پیشنهاد داریم:
۱)سعی کنید خلاصه نویسی کنید که دفعات بعدی به جای مطالعه خود کتاب، خلاصه رو بخونید
۲) با استفاده از نرمافزار یا به صورت دستی، نقشه ذهنی از مطالب هر فصل تهیه کنید.
۳) با دوستانی که همان کتاب را میخوانند، در مورد مطالب آن بحث و گفتگو کنید.
۴) لزوماً نیازی نیست که هر شب یک فصل را مطالعه کنید. میتوانید برنامهریزی انعطافپذیرتری داشته باشید. مثلاً در روزهای اول پس از مطالعه هر فصل، مرورهای کوتاهتری انجام دهید و با گذشت زمان، فاصله بین مرورها را بیشتر کنید.
۵) به جای اینکه کل کتاب را مرور کنید، روی بخشهایی که کمتر به خاطر میآورید تمرکز کنید.
۶) برای اینکه مطالعه برایتان خستهکننده نشود، فضای مطالعه خود را تغییر دهید. مثلاً گاهی در کتابخانه، گاهی در کافه و گاهی در پارک مطالعه کنید.
عالی و درجه یک بود
خوشحالیم که به فکر آموزش و یادگیری هستید؛ موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.
خیلی ممنونم از بابت اطلاعات مفیدی که بهمون میدین
سلام همراه عزیز مطالعه؛ خوشحالیم که کنار دغدغه های زندگیتون اهل آموزش هستید.
بسیار عالی
سپاس از شما که تو دنیای امروز اهل یادگیری هستید؛ موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.
سلام ممنون و سپاسگزارم بابت مطالب خوبتون
خوشحالیم که مطالب براتون کاربردی بوده است؛ موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.
عرض سلام و خداقوت خدمت مجموعه بیشتر از یک️
یه سوال… مایند مپ رو برای کل کتاب ، بعد از تموم کردنش رسم کنیم؟ یا اینکه بعد پایان هر فصل از اون لازمه؟
سلام همراه عزیز
خوشحالیم که همراهمون هستید و دغدغه آموزش و یادگیری دارید.
این موضوع کاملا بستگی به خودتون داره که به چه صورت براتون کشیدن مایندمپ فراگیر تر هست؛ هردو راه رو تست کرده و ببینید از کدوم راه بیشتر نتیجه می گیرید.
بیشتر ازیک نفر باشید.