چطور بهترین دیکشنری زبان را انتخاب کنیم؟
سرفصل های مهم این مقاله
چطور بهترین دیکشنری زبان را انتخاب کنیم؟
یکی از سوالات متداول هر زبان‌آموزی این است که چطور بهترین دیکشنری زبان را انتخاب کند؟ و چطور از دیکشنری و فرهنگ لغات مناسب استفاده کند؟
نکته جالب این است که اول کار اغلب یک حس غریبی با استفاده از دیکشنری داریم؛ در حالی که هر چه بیشتر با دیکشنری آشنا می‌شویم دوستی عمیق‌تری بین ما و دیکشنری اتفاق می‌افتد. یادم است زمانی که زبان‌آموزی را در دوران کودکی شروع کرده بودم، یکی از جملات استرس‌آور این بود که تیچر زبان بگوید now open your dictionary ؛ یعنی دیکشنری را باز کنید و معنی لغت فلان را پیدا کنید. یک دلیل اصلی شاید این بود که بلد نبودم درست از دیکشنری استفاده کنم. پیدا کردن دیکشنری مناسب به علاوه طرز استفاده از دیکشنری خود نیازمند یک آموزش و تجربه است.
در مقاله چطور بهترین دیکشنری زبان را انتخاب کنیم؟ به بررسی موارد زیر پرداخته شده است:
چطور بهترین دیکشنری را انتخاب کنیم؟
نحوه‌ی استفاده از دیکشنری
دیکشنری چه اطلاعاتی در اختیار ما قرار می‌دهد؟
دیکشنری دوزبانه یا تک زبانه ؟
دیکشنری چاپی بهتر است یا دیجیتال؟
معرفی بهترین دیکشنری‌های آنلاین، اپلیکیشن و چاپی زبان
چطور بهترین دیکشنری را انتخاب کنیم؟
خب با اولین سوال زبان‌آموزان شروع می‌کنیم:
پاسخ: بهترین دیکشنری که باید انتخاب کنید بستگی به نیاز شما دارد.
باید چند تا فاکتور را در نظر بگیریم. یک دیکشنری خوب و استاندارد، شامل معنی کلمه به همراه مواردی دیگر از جمله: تلفظ صحیح کلمه (Pronunciation)، نوع کلمه (Part of Speech) است. دیکشنری های یک زبانه معروف مثل آکسفورد، لانگمن و کمبریج تمام این ویژگی‌ها را داشته و از ابتدا تا انتهای مسیر یادگیری یک کلمه جدید همراه شما هستند. چند تا فاکتور اصلی را در نظر داشته باشیم:
سطح زبان
دیکشنری‌های معروفی چون آکسفورد سطح بندی دارند و حتما با توجه به سطح زبانی خودمان دیکشنری انتخاب کنیم. سطح دیکشنری انتخاب شده طوری نباشد که وقتی به معنی کلمه رجوع کردیم برای همان توضیح مجبور شویم به چند تا معنی کلمه دیگر رجوع کنیم. حتما تا به حال تجربه داشتید که چقدر این وضعیت کلافه کننده است!
اندازه
یک خاطره از زبان‌آموزی کودکی‌ام بگویم. خب زمانی که من شروع کرده بودم به آموزش زبان در موسسه زبان شکوه، یک دیکشنری کوچک سطح مبتدی آکسفورد داشتم و دقیقا کلاس بغلی ما دانشجویان آیلتس زبان بودند. یادم است وقتی آن دانشجویان آیلتسی را می‌دیدم؛ اغلب یک دیکشنری قطور و کتاب بزرگ 504 در دست داشتند. با همان ذهن کودکی با خودم تصور می‌کردم، خوش به حالشان چقدر لغت انگلیسی بلدند که دیکشنری به این بزرگی هر سری با خودشان می‌آورند.
ولی آیا واقعا هر چه دیکشنری و فرهنگ لغت قطورتر باشد بهتر است؟!
اولا بستگی به نیاز ما دارد. اگر صرفا یک دانشجو زبان عمومی هستیم شاید همان دیکشنری کوچک به اصلاح پاکتی هم جوابگو باشد. اگر دانشجو تحصیلات تکمیلی رشته‌های زبان باشیم قطعا باید هزینه قابل توجهی را برای انواع دیکشنری‌های قطور بپردازید.
از طرف دیگر یک نکته را در نظر داشته باشیم: آیا قرار است هر روز دیکشنری را در کیف و کوله خود بگذاریم یا روی میز؟
اجازه دهید با مثال توضیح دهیم. یکی از بهترین فرهنگ‌های فارسی به انگلیسی فرهنگ چهارجلدی آریان‌پور است. درست است که قطعا کامل‌تر از فرهنگ فشرده یک جلدی پیشرو آریان‌پور است اما اگر یک دانشجو مترجمی زبان باشیم که باید سر کلاس‌های ترجمه خود فرهنگ و دیکشنری همراه داشته باشد؛ بهتر است به همان دیکشنری فشرده یک جلدی آریان‌پور اکتفا کرد.
تخصصی یا عمومی
اگر به صورت حرفه‌ای سر و کار ما با زبان باشد، قطعا دیکشنری عمومی جوابگوی کار ما نیست. در بازار دیکشنری‌های تخصصی خوبی برای بسیاری از رشته‌ها موجود است که با توجه به حرفه و تخصص خود گاهی لازم است دیکشنری تخصصی هم در کنار دیکشنری عمومی تهیه کنیم.
مقایسه
یکی از بهترین راه‌های انتخاب دیکشنری در کنار سایر فاکتورهای گفته شده، مقایسه رو در رو بین دیکشنری‌ها است. حالا به چه صورت؟
یک یا دو کلمه را انتخاب کنیم و همزمان از دو یا سه دیکشنری معنی کلمات را پیدا کنیم. معنی لغات را مقایسه کنیم. آیا واضح و گویا هستند؟ آیا برای هر کلمه مثالی هم زده شده است؟ آیا اطلاعات کامل به لحاظ تلفظی، نوع کلمه، استرس کلمه، مترادف و متضاد ارائه شده است؟ بهترین دیکشنری، دیکشنری است که کلمه را تا جای ممکن از ابعاد مختلف تجزیه و تحلیل کرده باشد.
جدیدترین چاپ
حتما به تاریخ چاپ دیکشنری توجه کنیم. دیکشنری را انتخاب کنیم که چاپ جدیدتر باشد.
صحافی
قطعا موارد مهم‌تر از صحافی وجود دارد ولی اگر دست برای انتخاب دیکشنری باز باشد شاید بد نباشد به صحافی آن هم توجه کنیم. آیا دیکشنری گالینگور(جلد سخت) یا شومیز (جلد نرم) است؟
دیکشنری تک زبانه یا دو زبانه
شاید برای سطح اولیه ی زبان اشکالی نداشته باشد که زبان‌آموز از دیکشنری دو زبانه bilingual استفاده کند ولی پس از گذشت کمی زمان که سطح زبان کم‌کم پیشرفت کرد دیکشنری دو زبانه اصلا مناسب نیست چون خیلی از کلمات معادل مناسبی در دیکشنری‌های دوزبانه ندارند. برای سطوح متوسط به بالا قطعا بهترین دیکشنری monolingual تک زبانه است.
نحوه‌ی استفاده از دیکشنری
حالا فرض را بر این می‌گیریم که دیکشنری را با توجه به نیاز خود و فاکتورهای مورد نظر تهیه کردیم، حالا نوبت به طرز استفاده درست از دیکشنری است. شاید بهتر باشد که مقدمه دیکشنری را بخوانیم. در قسمت ابتدایی یعنی مقدمه دیکشنری یک سری اطلاعات از جمله اختصارات و نمادهای تلفظی توضیح داده شده است. معمولا در مقدمه دیکشنری لیستی از اختصارات آمده است. به عنوان مثال “adj” مخففadjective صفت است.
به راهنمای تلفظ دقت کنیم. یکی از چالش‌های مخصوصا دیکشنری کاغذی و چاپی متوجه شدن نمادهای تلفظی است. راهنمای نمادهای تلفظ، کمی این چالش را برای زبان‌آموزان ساده‌تر می‌کند. تلفظ یک کلمه معمولا بین دو خط اریب (//) قرار دارد و معمولا به صورت حروف کج (ایتالیک) نوشته شده است.
خب هر دیکشنری‌ها یک ساختار و ترتیب الفبایی دارد. پس با دانستن اولین حرف کلمه مورد نظر می‌توانیم لغت را پیدا کنیم. به عنوان مثال واژه beautiful که با b آغاز شده است را کافی است به بخش حرف b دیکشنری مراجعه کنیم و ترتیب الفبایی را رعایت کنیم. این بخش تقریبا جزو بخش‌های راحت است. فقط یک چالش احتمالی مربوط می‌شود به هجی‌های استثنا یک سری کلمات.
مثلا “psychology” با اینکه صدای حرف اول هنگام ادا کردن “s” است ولی به لحاظ نوشتاری با حرف “p” شروع می شود. مثال دیگر h بعد از w خوانده نمی‌شود مثل what . یا مثلا اگر k قبل از حرف n قرار گیرد، تلفظ نمی‌شود. مثل know که k تلفظ نمی‌شود.
اگر نوشتار کلمه را در اختیار نداریم و کاملاً مطمئن نیستیم، جای نگرانی نیست! یک جستجو ساده در اینترنت کمک می‌کند.
به کلمات کلیدی بالای هر دو صفحه راست و چپ دیکشنری دقت کنیم. کلمات راهنما در دیکشنری به کلماتی گفته می‌شود که در بالای هر صفحه نوشته شده است. این کلمات ما را راهنمایی می‌کنند که تا چه حرفی از کلماتی در صفحه است و کلمه مورد نظر را راحت‌تر پیدا کنیم.
دیکشنری چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می‌دهد؟
هر دیکشنری یک سری اطلاعات کلی را در اختیار ما می‌گذارد. چند مورد از این اطلاعات عبارتند از:
معنی
قطعا مهم‌ترین و واضح‌ترین مورد معنی کلمه است. توجه داشته باشیم که بعضی از کلمات ممکن است چند تا معنی داشته باشند. پس برخی مواقع بهتر است تا جایی که مطمئن نشدیم چند تا از معانی را بخوانیم و لزوما اولین معنی نمی‌تواند معنی مورد نظر و درست باشد. مثلا: واژه bank را در نظر بگیریم که دو معنی دارد:
Pasargard Bank: بانک پاسارگارد
River Bank: ساحل رودخانه
تلفظ
یکی از موارد مهم که اغلب باید در دیکشنری چک شود تلفظ کلمات است که معمولا قانون بخ خصوص و کلی برای تلفظ وجود ندارد پس بهتر است همان ابتدا کار چک کنیم که اشتباه در ذهن جا نیفتد که جایگزین کردن یادگیری اشتباه با درست در ذهن کار زمانبری است که به اصطلاح در انگلیسی fossilization گفته می‌شود. باید تلفظ درست را یاد بگیریم تا اول درست به کار ببریم و از طرف دیگر وقتی کسی کلمه را گفت ما متوجه بشویم این همان کلمه‌ای است که من یاد گرفتم.
دستور زبان
یکی دیگر از مواردی که در دیکشنری در اختیار ما قرار دارد part of speech است؛ منظور همان انواع فرم‌های مختلف یک کلمه است. مثلا: صفت، اسم، فعل، قید، صفت و غیره. خیلی مهم است که تشخیص داده شود که کلمه‌ای که یاد گرفتیم چه نقش و دستور زبانی در جملات دارد.
در کل part of speech به هشت بخش تقسیم‌بندی می‌شود:
اسم‌ها Nouns
افعال Verbs
قیود Adverbs
صفات Adjective
ضمایر Pronouns
حروف ربط Connectives
حروف اضافه Prepositions
و حروف تعریف Determiner
به عنوان مثال: کلمه breath اسم است، پس معنی آن تنفس می‌شود. در حالی که breathe فعل است و باید نفس کشیدن ترجمه شود.
ارائه مثال
یکی از اصول مهم در یادگیری لغات زبان این است که آن را در قالب جملات یاد بگیریم. کاربرد و معنی دقیق و با‌هم‌آیی‌های آن کلمه در جمله خود را نشان می‌دهد.به علاوه جمله، به حفظ کردن راحت‌تر یک کلمه هم کمک می‌کند. به عنوان مثال واژه cold یعنی سرد در حالی که اگر به همراه سایر کلمات بیاید متفاوت است. با هم بررسی کنیم:
Cold Eye: بی احساس
Cold Blood: سنگ‌دل
هم معنی و متضاد
برای بعضی از واژگان در دیکشنری هم‌معنی و متضاد نوشته شده است که به افزایش دامنه لغت هم کمک می‌کند. البته دقت کنید که در انگلیسی اصولا دو تا واژه دقیقا هم‌معنی نیستند و تفاوت‌هایی دارند مثل واژگان thin و slim هر دو به معنی لاغر هستند؛ اما slim یک بار معنایی منفی دارد یعنی شخص به اصطلاح لاغر مردنی است. در حالی که thin یعنی لاغر متناسب.
C/UC
این دو علامت نشان دهنده C قابل شمارش و UC غیر قابل شمارش بودن اسامی هستند. دانستن این مسئله در گرامر صحیح به ما کمک می‌کند تا اگر اسمی غیر قابل شمارش بود قبل از آن a نیاوریم و بعد از آن هم s نیاوریم و فعل جمله هم مفرد به کار ببریم.
استرس کلمات
به تکیه کلمات یا همان word stress هم توجه کنیم. دانستن استرس درست کلمات اولا باعث می‌شود تلفظ ما بیشتر شبیه به native speaker شود. از طرف دیگر گاهی یک تکیه یا استرس اشتباه باعث شنیدار متفاوت می‌شود مثلا اگر در حال صحبت برای فردی باشیم و بخواهیم عدد سیزده را بگوییم اگر استرس را روی سیلاب آخر بگوییم می‌شود thirteen و درست است. در حالی‌که اگر استرس را بر روی سیلاب اول بگوییم می‌شود thirty یعنی عدد سی.
پس حتما به بررسی استرس کلمات هم در دیکشنری بپردازیم.
دیکشنری دوزبانه یا تک زبانه ؟
دیکشنری دوزبانه یا دیکشنری ترجمه شده‌ای که فارسی و انگلیسی است برای درک سریع معنی لغت بد نیست ولی این نکته را در نظر داشته باشیم که اغلب معادل دقیق برای آن وجود ندارد. هربار که معنی لغتی را در دیکشنری دوزبانه پیدا کردیم، حتماً سرفرصت سراغ دیکشنری انگلیسی تک زبانه هم برویم و دوباره معنی آن لغت را چک کنیم تا از معادل آن مطمئن شویم.
دیکشنری دوزبانه در ابتدا کار خوب است ولی سعی کنید هر چه زبان شما پیشرفته‌تر شد بیشتر به سمت دیکشنری تک زبانه بروید.
دیکشنری چاپی بهتر است یا دیجیتال؟
با پیشرفت تکنولوژی، کار زبان آموزان و مردرسان زبان هم راحت‌تر شده است. دیگر نیازی به حمل کردن یک کتاب قطور و سنگین دیشکنری نیست. همان چند صد هزار محتوا و لغت در قالب یک برنامه چند مگابایتی آمده است.
کافی است سری به برنامه دانلودی که بر روی گوشی خود داریم حالا با توجه به اندروید بودن یا ios بودن و به دنیایی از اپلیکیشن و برنامه دیجیتالی دیکشنری دسترسی پیدا کنیم. برخی از این برنامه‌ها رایگان هستند و امکانات خوبی هم در اختیار ما قرار می‌دهند. برخی هم نیاز به پرداخت هزینه است.
معرفی بهترین دیکشنری‌های آنلاین، اپلیکیشن و چاپی زبان
فرهنگ لغت فارسی به انگلیسی آریان‌پور
فرهنگ لغت چاپی فارسی به انگلیسی آریان‌پور را شاید به جرات بتوان به عنوان یکی از فرهنگ‌های فارسی به انگلیسی عالی نام برد. این فرهنگ لغت توسط دکتر منوچهر آریان‌پور، نویسنده و لغت‌نامه نگار مشهور و معاصر کشورمان نوشته شده است.یک فرهنگ لغت آریان‌پور چهارجلدی بسیار کامل و جامعموجود است که اغلب مترجمان حرفه‌ای آن را انتخاب می‌کنند. اگر در حد خیلی حرفه‌ای نیازی ندارید فرهنگ یک جلدی پیشرو آریان‌پور هم کفایت می‌کند که در نوع خود بی‌نظیر است.
فرهنگ معاصر انگلیسی به فارسی هزاره
از سری فرهنگ‌های چاپی عالی انگلیسی به فارسی هم می‌توان به فرهنگ هزاره اشاره کرد. غالبا معادل‌های فارسی دقیق و رسا دارد. تا جایی که خیلی تخصصی کاری نداشته باشیم اغلب واژگان را در فرهنگ معاصر انگلیسی به فارسی هزاره پیدا می‌کنیم.
دیکشنری Persian Dictionary & Translator – Dict Box
اگر دنبال یک اپلیکیشن خوب دیکشنری هستید، Persian Dictionary & translator – Dict Box عالی است. یکی از بهترین برنامه‌های انگلیسی به فارسی و فارسی به انگلیسی با بیش از چند صد هزار کلمه مختلف که قابلیت استفاده راحت و سریع را در گوشی موبایل دارد.
چرا که به صورت آفلاین هم قابلیت استفاده وجود دارد. شامل جملات، اصطلاحات و کلمات مرتبط است. از امکانات خوب این اپلیکیشن کاربردی می‌توان به امکان بررسی تلفظ با هر دو لهجه British و American اشاره کرد.
دیکشنری تحلیلگران
برنامه اپلیکیشنی خوب بعدی، دیکشنری خوب تحلیلگران با بیش از چند صد هزار لغت و اصطلاح زبان انگلیسی است که واژه های رایج و کاربردی لغت نامه های معتبر Longman و Oxford و Cambridge و American Heritage و Collinsدر آن گرد آوری شده است که شامل توضیحات فارسی ، تلفظ دقیق کلمات، تصاویر است.
دیکشنری آنلاین گوگل ترنسلیت
فکر کنم اغلب با مترجم گوگل Google Translate آشنایی داریم. درست است که نمی‌توان همه ترجمه‌های آن را قبول کرد اما خوشبختانه قابلیت پیشنهاد ترجمه‌های بهتر را دارد و روز به روز نسبت به قبل ترجمه‌های بهتری را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
Oxford picture dictionary دنیای تصویری کلمات
تفاوت بارز این دیکشنری این است که به جای اینکه با چندین هزار کلمه رو به رو بشویم و به ذهنمان تزریق کنیم، با کلی تصاویر جذاب و رنگی مواجه می‌شویم. این دیکشنری تصویری با در نظر گرفتن موضوعات مختلفی مثل خوراکی‌ها، مکان‌ها، وسایل نقلیه و انواع مسائل روزمره؛ کلمات جدید را به ما آموزش می‌دهد. این از آن دسته دیکشنری‌هایی است که هم برای کودکان جذاب است و هم برای بزرگسالان.
دیکشنری‌های مختص ترجمه متون حقوقی و اسنادی
اگر دنبال ترجمه متون رسمی مثل متون حقوقی و ترجمه اسناد باشیم وارد حیطه تخصصی‌تر شده‌ایم که بی‌شک دیکشنری عمومی کفایت نمی‌کند. یک سری دیکشنری تخصصی‌تر در این زمینه عبارتند از:
فرهنگ حقوقی دوسویه انگلیسی – فارسی معاونت ریاست جمهوری
فرهنگ جامع لغات و اصطلاحات سیاسی فارسی به انگلیسی/ انگلیسی به فارسی دکتر مهدی نوروزی خیابانی، نشر نی
فرهنگ توصیفی اصطلاحات پول، بانکداری و مالیه بین‌المللی: انگلیسی – فارسی حسن گلریز، فرهنگ معاصر
دیکشنری‌های زبان انگلیسی
خالی از لطف نیست تا یک سری دیکشنری تک زبانه انگلیسی هم به عنوان اختتامیه معرفی کنیم:
Oxford English Dictionary
Longman Dictionary of Contemporary English
Macmillan English Dictionary for Advanced Learners
Cambridge Advanced Learner’s Dictionary
Merriam-Webster’s Learner’s Dictionary
بانک مقالات زبان سایت بیشتر از یک
تقویت انگیزه یادگیری زبان با زلزله 8 ریشتری
یادگیری زبان انگلیسی در کوتاهترین زمان + (دانلود 1000 لغت پرکاربرد انگلیسی)
معرفی بهترین سایت های آموزش زبان انگلیسی رایگان
چطور یادگیری لغات زبان انگلیسی موثرتری داشته باشیم؟
یادگیری زبان انگلیسی در 50 روز ؛ آیا امکان‌پذیر است؟
