عزت نفس به ما این امکان را میدهد تا احساس بهتری داشته باشیم و به ما فرصت این را میدهد تا بهتر زندگی کنیم. داشتن و افزایش عزت نفس موجب میشود با چالشهای زندگی بهتر روبرو شویم و از فرصت های مطلوب بهره برداری بیشتری داشته باشیم. بنابراین دانستن مفهوم و اهمیت عزت نفس، عوامل تاثیرگذار بر آن و راهکارهایی برای بهبود این ویژگی به افزایش کیفیت زندگی کمک میکند که در این مقاله به آنها میپردازیم.
عزت نفس چیست؟ یک تعریف ساده و کاربردی!
عزت نفس (self esteem) به معنای احساس ارزشمندی درونی و اعتماد به توانایی خود در اندیشیدن و کنار آمدن با چالشهای اولیه زندگی است.همچنین در توضیح معنای عزت نفس به اعتماد به حق خود برای خوشبختی و موفقیت ،احساس شایسته و ارزشمند بودن، داشتن حق ابراز نیازها و خواسته ها و ابراز میل رسیدن به ارزش ها و برخوردار شدن از ثمرات تلاشهای خویشتن اشاره میشود.
با وجود اینکه ژنتیک نقش بسیار مهمی در عزتنفس ما بازی می کند؛ میتوان آن را کیفیتی دانست که اگر طی زمان به دستش آوریم به موفقیتی رسیدهایم. بنابراین هر کسی که برای خود احترام قائل نباشد و خود را شایسته عشق و احترام دیگران نداند و از ابراز وجود کردن بترسد؛ باید در جهت افزایش عزت نفس خود تلاش کند.
اهمیت عزت نفس؛ چرا افزایش عزت نفس اینقدر مهم است؟
میزان عزت نفس ما روی تمام جنبه های وجودی ما اثر میگذارد ؛از جمله طرز انجام کارمان در محل کار، برخوردمان با افراد، میزان پیشرفت و موفقیتمان، اینکه که ممکن است به چه کسی دل ببندیم و یا چگونه با دوستانمان ارتباط برقرار کنیم.
در واقع همبستگی مثبتی میان عزت نفس سالم و بسیاری دیگر از ویژگیهایی که روی موقعیت و موفقیت ما تاثیر میگذارد؛ وجود دارد. عزت نفس سالم با رفتار عقلانی، واقعگرایی،خلاقیت،استقلال، انعطاف پذیری،
توانایی قبول تغییر، تمایل به اذعان اشتباهات و اصلاح آنها، خیرخواهی و همکاری و تعاون ارتباط مستقیم دارد. اشخاصی که به احساس خود ارزشمندی رسیده اند با مهربانی، سخاوت و تعاون اجتماعی بیشتری با دیگران برخورد میکنند.
علاوه بر آن هرچه عزت نفس ما بیشتر باشد برای برخورد با مشکلاتی که در زندگی خصوصی یا کاریمان بروز میکند آمادگی بیشتری داریم؛ سریعتر می توانیم در پی هر شکست و سقوط روی پایمان بایستیم و در نهایت نیروی بیشتری برای از نو شروع کردن داریم.
همانطور که مشاهده میکنید؛ امروزه افزایش عزت نفس از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا علاوه بر اینکه یک نیاز مهم روانی محسوب میشود؛ به یک نیاز اقتصادی مهم هم تبدیل شده و برای سازگار شدن با دنیای پیچیده و رقابت آمیز زمانه ما مورد نیاز است.
عزت نفس به چه عواملی بستگی دارد؟
همانطور که گفته شد ژن ها تاثیر بسیار مهمی بر احساس ارزشمندی ما دارند .تجارب کودکی و عوامل محیطی نیز از مهم ترین عوامل اثر گذار بر عزت نفس هستند و احساس ارزشمندی ما در بزرگسالی، به میزان قابل توجهی متأثر از بازخوردی است که دیگران در کودکی به ما داده اند. عوامل جسمی، اقتصادی و فرهنگی نیز بر میزان عزت نفس ما اثر بگذارد. در حقیقت خیلی از اوقات عوامل بیرونی ، درونی شده اند و بر حس ارزشمندی ما اثر میگذارند. به عنوان مثال، ما بیماری جسمی یا زیبایی خود را به دوست داشتنی بودن و ارزشمندی خود ربط می دهیم و این عوامل در شکل گیری و یا افزایش عزت نفس ما نقش مهمی را ایفا میکنند.
راهکارهایی برای افزایش عزت نفس؛ ۹ راه خوب برای افزایش عزت نفس
در اینجا روشهایی برای افزایش عزت نفس گفتهایم که ساده و در عین حال کاربردی هستند. دنبالشان کنید:
۱- آگاهانه زندگی کنید
دانستن اینکه آیا شما آگاهانه زندگی خود را خلق می کنید یا فقط به شرایط واکنش نشان می دهید در راستای افزایش عزت نفس از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین خودشناسی و آگاهی نسبت به راه حلهای مناسب در زمینه افزایش عزت نفس، بسیار مفید واقع میشوند.
۲- خودتان را با خودتان مقایسه کنید
طبیعتاً مقایسه نقاط ضعفمان با نقاط قوت دیگران باعث میشود احساس ارزشمندی ما کاهش پیدا کند. درست این است که خودمان را با دیروز خودمان، با هفته گذشته خودمان یا ماه پیش خودمان و.. مقایسه کنیم. چراکه مقایسه خودمان با دیگران اعتماد به نفس و شادی را از ما دور میکند و انگیزه و شوق جلو رفتن را از ما میگیرد.
۳- به نقاط قوت خود توجه کنید
باید بدانیم در مواردی مابهتر از دیگران عمل میکنیم و البته میتوانیم با پشتکار، نقاط ضعف خود را بهبود ببخشیم. شناخت نقاط قوت میتواند به افزایش عزتنفس و اعتماد به نفس ما کمک کند.
۴- روابط مثبت ایجاد کنید
سعی کنید از بودن کنار افرادی که باعث میشوند احساس بدی نسبت به خودتان پیدا کنید؛اجتناب کنید و به دنبال روابطی باشید که در آن ها حس ارزشمندی به شما منتقل میشود. روابط خوب و سازنده بهشدت میتوانند بر افزایش عزتنفس و بهزیستی شما بیفزایند.
۵- با خود مهربان باشید
در زمانهایی که احساس میکنید رفتاری خود منتقدانه در پیش گرفته اید؛ سعی کنید با خودتان مهربان باشید. خودشفقتی از عوامل مهمی است که به افزایش عزت نفس کمک میکند. اینگونه که شما به خودتان برای اشتباهکردن حق دهید و خود را سرزنش نکنید.
۶- نه گفتن را بیاموزید
زمانی که واقعا تمایلی به انجام کاری ندارید «نه» بگویید. افرادی با عزت نفس پایین اغلب احساس میکنند که همیشه باید به دیگران بگویند «بله». افزایش عزتنفس میتواند به شما برای نه گفتن کمک کند و از طرف مقابل نیاز آموختن مهارت نه گفتن میتواند به عزتنفس شما کمک کند.
۷- خودتان را به چالش بکشید
افراد دارای عزت نفس بالا از تغییر هراسی ندارد و اجازه نمی دهند که احساساتشان آنها را از انجام کارهای تازه یا چالشبرانگیز منصرف کند. سعی کنید برای خودتان هدفی تعیین کنید چرا که دستیابی به اهداف موجب تقویت عزت نفس میشود.
۸- مسئولیت پذیری و انجام کارهای متفاوت را تجربه کنید
افرادی که از عزت نفس پایینی برخوردارند، از پذیرش مسئولیتهای جدید امتناع می نند؛ زیرا از شکست میترسند؛ بنابراین مسئولیت پذیری به احساس ارزشمندی ما میافزاید. پس سعی کنید کارهای متفاوتی را مشخص کنید و انجام دهید.
۹- از روانشناس کمک بگیرید
با کمک گرفتن از یک روانشناس به شناخت بهتری از خود دست پیدا می کنید، به نقاط ضعف خود آگاه می شوید و میتوانید راهکارهای تازه و مناسبتری را امتحان کنید. پس مراجعه به روانشناس را نیز به عنوان عاملی مهم برای افزایش عزتنفستان در نظر داشته باشید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی اهمیت ومعنای عزت نفس و عوامل اثر گذار بر روی آن پرداختیم .همچنین دانستیم که عزت نفس متاثر از عوامل درونی و بیرونی است. عوامل درونی چون؛ ژنتیک، نقطه نظرها، باورها ،اعمال یا رفتار .و عوامل بیرونی که همان عوامل محیطی هستند؛ شامل پیام های کلامی و غیرکلامی که توسط اشخاص مهم زندگی و فرهنگ به ما انتقال پیدا میکنند، میشوند. بدون شک، راهکارهای ارائه شده در این مقاله به بهبود کیفیت زندگی و افزایش عزت نفس کمک میکند.
راه تضمینی برای افزایش عزت نفس!
میخواهیم یک راه نشانتان دهیم، مسیری که میروید و در انتها از خود تشکر خواهید کرد که به این مسیر وارد شدهاید… بسته جامع اعتماد به نفس و عزت نفس که کمک میکند به روزترین تمرینهای جهان در مورد عزت نفس که کاملاً علمی هستند را بیامزوید. روی تصویر زیر کلیک کنید:
۶ دیدگاه دربارهٔ «چگونه عزت نفس داشته باشیم؟ معرفی ۹ راه افزایش عزت نفس!»
نکات بسیار کاربردی داشت . ممنونم از تیم بیشتر از یک
سلام همراه عزیز
خوشحالیم که تو این روزای شلوغ نوروز, شما به فکر رشد فردی هستید؛ موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.
خیلی عالی بود ممنونم
موفق هستید!
ممنون که همراهمون هستید و دغدغه آموزش و یادگیری دارید؛ همراهیتون باعث افتخارمون هست…
موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.
بسیار عالی و آموزنده.
سلام همراه عزیز
ممنون که همراهمون هستید و دغدغه آموزش و یادگیری دارید؛ همراهیتون باعث افتخارمون هست…
موفق و بیشتر ازیک نفر باشید.