آیا از اینکه در رشته مورد علاقه‌تان درس نخوانده‌اید، مقصرش را پدر و مادرتان می دانید؟
از زندگی لذت کافی نمی‌برید و فکر می‌کنید جایتان اینجا نیست؟ فکر می‌کنید لیاقت خیلی بیشتر از اینها را دارید اما جامعه اجازه نداده به نقطه مطلوب برسید؟
فکر می‌کنید اگر بدخواهانتان اجازه می‌دادند، شما حتماً سری بین سرها داشتید و با مازراتی رفت و آمد می‌کردید؟ خیال می‌کنید همسر شما را دیگران انتخاب کرده‌اند و شما در انتخاب همسر نقشی نداشته‌اید؟
اگر شامل یکی از موارد بالا یا مواردی مشابه هستید، شما مطابق «نظریه انتخاب» مردود هستید و باید حتماً این کتاب را بخوانید.

یک کتاب کاربردی!

شعار ما برای معرفی کتاب‌ها را یادتان هست؟ «کتاب‌ها خوانده نمی‌شوند، چون به درستی معرفی نمی‌شوند».
این بار هم به سراغ کتابی دیگر رفته‌ایم. کتابی که برای توسعه فردی شما بسیار مناسب است و می‌تواند به شدت بر رفتارها و نوع تصمیمات شما تاثیرگذار باشد. هرکاری که ما می‌کنیم، نتیجه تصمیمات ماست. پس اگر «تصمیم درست» بگیرید، «کار درست» هم انجام می‌دهید.

مشخصات کلی کتاب:
نام کتاب: تئوری انتخاب
نویسنده: ویلیام گلاسر
مترجم: دکتر علی صاحبی
ناشر: سایه سخن
تعداد صفحات: 608 صفحه

تشکر ویلیام گلاسر از دکتر علی صاحبی

ویلیام گلاسر یک روانپزشک امریکایی بود که دو تا از کارهایش خیلی معروف شدند. اول فعالیت‌هایی که در زمینه واقعیت درمانی انجام داد و دومی تئوری انتخاب!
تئوری انتخاب از معروف‌ترین نظریه‌های روانشناسی است که مورد قبول اغلب روانپزشکان و روانشناسان است. کتاب‌های او نزدیک به 2 میلیون نسخه فروش داشته‌اند.
در سال 2005 انجمن روان‌شناسی آمریکا عنوان پراهمیت «استاد ممتاز در درمانگری» را به گلاسر نسبت داد که بزرگ‌ترین لقب ممکن برای اعطاء به یک پژوهشگر در حوزه روانشناسی به شمار می‌رود.
جالب است بدانید ویلیام گلسر طی نامه‌ای، شخصاً از دکتر علی صاحبی بابت ترجمه صحیح و سطح بالای کتاب «تئوری انتخاب» تقدیر کرده است.
اگر دکتر علی صاحبی را نمی‌شناسید، ایشان مؤلف بیش از 40 جلد کتاب، دارای مدرک فوق دکتری در زمینه روان شناسی بالینی و استاد دانشگاه‌های بزرگ کشور است.

تئوری انتخاب چی هست؟

اگر خیلی ساده بخواهیم بگوییم، نظریه انتخاب می‌گوید همه چیز در درون ماست. عامل بیرونی تأثیر بسیار اندکی دارد!
بر اساس این تئوری تمامی آنچه ما انجام می‌دهیم یک رفتار است و همه رفتارها عمدی بوده و از درون ما برانگیخته می‌شوند. این برخلاف نظریه‌هایی است که می‌گویند ما در دنیایی از کنترل بیرونی به سر می‌بریم و توسط عوامل بیرونی برانگیخته می‌شویم.
همه رفتارهای ما یک انتخاب است.

ویلیام گلسر می‌گوید:
«هر انتخابی که در هر زمینه‌ای رخ می‌دهد برای ارضای نیازهایمان است. این رفتار و انتخاب‌ها براساس انگیزه‌های درونی صورت می‌گیرند و تأثیر اندکی از محرک‌های بیرونی می‌پذیرند. در هر شرایطی که هستیم و هر رفتاری که از ما سر می‌زند، بهترین تلاش ما برای کنترل دنیای پیرامون است. پس باید انتخاب‌هایمان به گونه‌ای باشد که نیازهایمان به نحو احسن برآورده شود.»
با خواندن این کتاب یاد می‌گیرید چطور به صورت سالم‌تری زندگی کنید، چطور با اطرافیانتان بهتر کنار بیایید و با دانستن نیروهای درونی، کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشید.

بیرون دنبالش نگردید!

آقای گلاسر اصرار دارد که اکثر قریب به اتفاق ما، به دنبال مناش بیرونی برای اتفاقات روزمره هستیم.
خواهرم من را عصبانی کرد؛ بنابراین من سر او فریاد کشیدم.
همسرم از من حمایت کرد و من انرژی و انگیزه بیشتری گرفتم.
شرایط کشور داغونه! من امیدی به آینده کسب و کار خود ندارم.

اگر دقت کنید،‌ تمام جملات بالا، عامل بیرونی دارند. آقای گلسر میخواهد به ما یاد بدهد این عوامل بیرونی را کنار بگذاریم و ببینیم واقعاً در درونمان چه اتفاقی می افتد که تصمیمات و رفتارهای مختلفی از خود نشان می‌دهیم.
ما 5 نیاز اساسی داریم…

بر اساس تئوری انتخاب انسان پنج نیاز اساسی دارد. پایه رضایتمندی ما را این 5 نیاز شکل می‌دهد:
1- نیاز به بقا
2- نیاز به عشق و احساس تعلق
3- نیاز به قدرت
4- نیاز به آزادی و خودمختاری
5- نیاز به تفریح
مهم‌ترین نیاز انسان‌ها نیاز به عشق و تعلق و دوست داشتن است. نیازی که ضرورتی برای رضایتمندی از تمام نیازهای دیگر است.
کتاب می‌کوشد 7 عادت مهلک که طرفداران کنترل بیرونی ارائه می‌دهند را با 7 عادت حمایت کننده، جایگزین کند.
آقای گلسر می‌گوید: رویکرد اکثر مردم دنیا کنترل بیرونی است. چیزی که مخرب مهلکی برای روابط انسانی محسوب می‌شود.
کنترل بیرونی توان رضایتمندی افراد از رابطه را از آن‌ها می‌گیرد و منجر به جدایی انسان‌ها از روابط سالم می‌شود. این جدایی و دورافتادن از روابط صمیمی و سالم، سرمنشاء بسیاری از رفتارهای نادرست از قبیل اعتیاد، جنایت، افسردگی و بیماری‌های روانی است.

دوست دارید بدانید این 7 عادت چه چیزهایی هستند؟

1- انتقاد کردن
2- سرزنش کردن
3- شکوه و شکایت کردن
4-غرغر کردن
5- تهدید کردن
6- تنبیه کردن
7- باج دهی برای کنترل کردن دیگری

7 عادت سازنده رابطه :

1.گوش سپردن

2.حمایت

3.تشویق

4.احترام

5.اعتماد

6.پذیرش

7. گفتگوی همیشگی بر سر اختلافات

یکی دیگر از مباحثی که ویلیام گلسر مطرح کرد، ماشین رفتار در انسانها است. او رفتار ما را به ماشینی تشبیه کرد که شامل چهار چرخ است: احساس، فیزیولوژی، عمل و تفکر.
دو چرخ جلو از عمل و تفکر شکل گرفته که در راستای یکدیگر قرار دارند و چرخ‌های عقب نیز شامل احساس و فیزیولوژی است. دو چرخ عقبی همیشه تابع مسیر حرکت فکر و عمل هستند.
و ده اصل اساسی از نظریه انتخاب…
آقای گلسر، ده اصل جذاب هم دارد. در این کتاب، ده اصل اساسی که پایه‌های تئوری انتخاب را شکل می‌دهد، آمده است.

احتمالاً شما هم دوست دارید با این ده اصل آشنا شوید:

اصل اول
ما مالک هیچ‌کس نیستیم و نمی‌توانیم رفتارهای دیگران را کنترل کنیم. ما فقط می‌توانیم رفتارهای خودمان را کنترل کنیم.

اصل دوم
تمام آنچه می‌توانیم از دیگران دریافت کنیم اطلاعات است. این که با اطلاعات چگونه برخورد کنیم انتخاب خود ما است.

اصل سوم
تمام مشکلات روان شناختی طولانی مدت، از مشکلات رابطه‌ای سرچشمه می‌گیرند. مشکلات رابطه‌ای تا حدودی علت مشکلات دیگری چون درد، خستگی، ضعف و برخی بیماری‌های مزمن، که معمولاً به آن‌ها بیماری‌های سیستم ایمنی گفته می‌شود، نیز هستند.

اصل چهارم
مشکلات عاطفی، بخشی از زندگی حال حاضر ما هستند.

اصل پنجم
وقایع دردناکی که در گذشته بر ما رفته‌است، اگرچه بر آنچه امروز هستیم تأثیری شگرف داشته، ولی بازنگری و مرور این گذشته دردناک، بر آنچه امروز لازم است انجام دهیم، یعنی بهبود بخشیدن به رابطه مهم حال حاضر ما، اثر ناچیزی دارد و کمکی به ما نمی‌کند.

اصل ششم
ما در ذهن خود تصویری ذهنی از دنیای بیرون داریم که می‌توان آن را دنیای کیفی نامید و ارضای نیازها یعنی واقعیت بخشیدن به این دنیای کیفی.

اصل هفتم
می‌توانیم نیازهایمان را فقط از طریق تصویر یا تصاویری که در دنیای مطلوب خود داریم ارضا کنیم. در واقع تنها چیزی که وجود دارد رفتار ما است.

اصل هشتم
تمام آنچه از تولد تا مرگ از ما سر می‌زند رفتار است. تمام رفتارهای ما یک رفتار کلی است که از چهار مؤلفه به هم پیوسته عمل، فکر، احساس و فیزیولوژی تشکیل شده‌است.

اصل نهم
رفتارها انتخاب می‌شوند؛ اما از میان چهار عنصر عمل، فکر، احساس و فیزیولوژی، ما فقط بر روی عمل و فکر کنترل داریم. برای مثال به جای استفاده از عبارت «من افسرده هستم» یا «من افسرده شده‌ام»، درست آن است که بگوییم: «من افسردگی را انتخاب کرده‌ام» یا «من افسردگی می‌کنم».

اصل دهم
تمام رفتارهای کلی، انتخاب هستند اما ما فقط بر مؤلفه‌های عمل و فکر به‌طور مستقیم و بر مؤلفه‌های احساس و فیزیولوژی به‌طور غیرمستقیم کنترل داریم، یعنی با انتخاب شیوه عمل و فکرمان و به واسطه آن‌ها احساسات و فیزیولوژی خود را نیز می‌توانیم کنترل کنیم.